ဆးခန္းသို႔လာေသာ အသက္ႀကီးပိုင္း လူနာအမ်ားစုကို အရင္က ဘာေရာဂါေတြ ျဖစ္ဖူးလဲဟု ေမးတုိင္း ျပန္ၾကားရတတ္တာက အရင္က ေသြးေတာ့တုိးဖူးတယ္ ဆရာ၊ ၾကာပါၿပီ၊ အခုေတာ့ ေကာင္းသြားၿပီ။ တခါတေလမွပဲ တုိးေတာ့တယ္ဟု ေျပာတတ္ၾကသည္။ ေနာက္တစ္ဆင့္တတ္ျပီး ေသြးက်ေဆးကေရာလုိ႔ ထပ္ေမးလိုက္ရင္ ေသြးတက္တုန္းေတာ့ ေသာက္လိုက္တယ္။ နာမည္ေတာ့ မမွတ္မိဘူး၊ စြဲမေသာက္ဘူး၊ ေသြးတုိးရင္ေသာက္လိုက္တယ္၊ ေကာင္းရင္ မေသာက္ေတာ့ဘူး၊ ေသြးေပါင္က်မွာစိုးလို႔စသျဖင့္ ေျပာၾက ျပန္ေရာ။
အဲဒီေတာ့ ေသြးက်ေဆးဆိုတာ ေသြးတုိးတုန္းသာ ေသာက္ရမယ့္ ေဆးလား၊ ေသြးေပါင္ပံုမွန္ ျဖစ္ေနရင္ ေသာက္ဖို႔ မလိုဘူးလားဟု စဥ္းစားစရာေပ။
တကယ္တမ္းေတာ့ ေသြးတိုးေရာဂါဆိုတာ နာတာရွည္ေရာဂါ တစ္မိ်ဳးသာျဖစ္ပါတယ္။ ကုသ၍ အၿပီးေပ်ာက္တတ္ေသာ ေရာဂါထဲတြင္ မပါ၀င္ေပ။ သို႔ေသာ္ အသက္ငယ္ငယ္ ရြယ္ရြယ္ႏွင့္ ေသြးတုိးေရာဂါ ရိွပါက၊ ေသြးတုိးေစတတ္ေသာ အျခားေရာဂါ တစ္ခုခု ရိွမရိွကို စစ္ေဆးကုသႏုိင္ပါသည္။
ေသြးတုိးစျဖစ္ခါစတြင္လည္း ေသြးေပါင္အမ်ားႀကီး တက္သြားျခင္းမွလြဲ၍ ခ်က္ခ်င္းေဆးေသာက္ရန္ မလိုေပ။ တကယ္ေသြးတုိးတာ ဟုတ္မဟုတ္ကို ေသြးေပါင္ခ်ိန္မ်ား စစ္ေဆးရပါတယ္။ ေနထိုင္စားေသာက္မႈပံုစံ ျပင္၍ ေသြးေပါင္ထိန္းထားတာလည္း ရိွပါတယ္။
ေသြးက်ေဆးေသာက္ရျခင္းရဲ႔ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ေသြးေပါင္ထိန္းေပးရံုမကဘဲ ေသြးတိုးေရာဂါရဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ျဖစ္လာတတ္ေသာ ေရာဂါမ်ား ဥပမာ- ႏွလံုးေသြးေၾကာဆုိင္ရာ ေရာဂါမ်ား၊ ေက်ာက္ကပ္ ေရာဂါမ်ား၊ ေလျဖတ္ျခင္းႏွင့္ ေသြးတုိးေရာဂါေၾကာင့္ ေသဆံုးျခင္းတို႔ ျဖစ္ပြားမႈႏႈန္းကိုလည္း ေလ်ာ့ခ်ေပး ပါတယ္။
ေသြးက်ေဆးေသာက္ေနရသူမ်ားတြင္လည္း ေသြးက်ေဆးတစ္မ်ိဳးတည္းနဲ႔ ထိန္းႏုိင္သူမ်ားရိွသလုိ ေဆးႏွစ္မ်ိဳး၊ သံုးမ်ိဳးနဲ႔မွ ေသြးေပါင္ထိန္းႏုိင္သူမ်ားလည္း ရိွတတ္ေသာေၾကာင့္ ေသြးက်ေဆးမ်ားရဲ႕ ေဘးထြက္ ဆိုးက်ိဳးမ်ား နည္းပါးေစရန္လည္း လုိအပ္ပါတယ္။
ဒါေၾကာင့္ ေသြးက်ေဆးေသာက္ေနရသူမ်ားသည္ အနည္းဆံုးေတာ့ (၃) လျခားတစ္ခါေလာက္ျဖစ္ျဖစ္ ဆရာ၀န္ႏွင့္ ျပန္ျပျပီး စမ္းသပ္စစ္ေဆးမႈ ခံယူသင့္ပါတယ္။ မိမိသေဘာႏွင့္ မိမိေဆးမ်ားကို ရပ္လုိိက္ ေသာက္လုိက္ မလုပ္သင့္ေပ။ သက္ဆုိင္ရာ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ အျမဲမျပတ္ ေဆြးေႏြးတုိင္ပင္ ကုသသင့္ပါသည္။
ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ပံုမွန္ျဖစ္ေနရင္ေရာ ဆက္ေသာက္ရမွာလားလို႔ ေမးစရာရိွပါတယ္။ တျခားထူးထူးျခားျခား မျဖစ္ဘူးဆုိရင္ ဆက္ေသာက္ႏုိင္ပါတယ္။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ကို အရမ္းျပဳတ္က်သြားေအာင္ ေပးထားျခင္းမဟုတ္ပါ။ ေသြးေပါင္ခ်ိန္ ထိန္းထားႏုိင္ရံုနဲ႔ ေနာက္ဆက္တြဲ ျပႆနာမ်ား မျဖစ္ေစရန္ အတြက္ပါ။ သို႔ေပမယ့္ ခႏၱကိုယ္မွာ တစ္ခုခု ခံစားေနရတာမ်ိဳး ရိွရင္ေတာ့ ဆရာ၀န္မ်ားႏွင့္ ေဆးေႏြးတုိင္ပင္သင့္ပါတယ္။
အခ်ဳပ္ေျပာရရင္ေတာ့ ေသြးက်ေဆးဆုိတာ ပံုမွန္အားျဖင့္ စြဲေသာက္သင့္တဲ့ေဆးထဲမွာ ပါတယ္ဆုိတာ သိေစခ်င္ပါတယ္။
‘ေသြးတိုးတုိင္းလည္း ေခါင္းမကိုက္တတ္ေၾကာင္း ေခါင္းကိုက္တိုင္းလည္း ေသြးမတိုးတတ္ေၾကာင္း’
လူနာအမ်ားစုသည္ ေခါင္းကိုက္လာလ်ွင္ ငါေတာ့ ေသြးတုိးေနျပီဟု ယူဆတတ္ၾကသည္။ တစ္ခ်ိဳ႕သူမ်ားသည္ ေခါင္းကို္ရံုႏွင့္ပင္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္မတိုင္းေတာ့ဘဲ ေသြးက်ေဆးေသာက္ျပီးေနျပီျဖစ္သည္။ မသက္သာမွသာ ေဆးရံုေဆးခန္း ေရာက္လာတတ္ၾကသည္။
ေခါင္းကိုက္ျခင္းသည္ ေသြးတုိးေရာဂါ၏ ပံုမွန္လကၡဏာ မဟုတ္ေပ။ ေသြးတုိးသမား အမ်ားစုတြင္ မည္သည့္ လကၡဏာမ်ွ မျပတတ္ေပ။ ေသြးတုိးေရာဂါျဖစ္ရသည့္ အေၾကာင္းအရင္း ေရာဂါအခံ၏ လကၡဏာမ်ား၊ ေသြးတုိးေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါမ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္တတ္ေသာ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားသာ ရိွတတ္ ၾကသည္။
ေခါင္းကိုလ်ွင္ ေသြးတုိးေရာဂါမဟုတ္ဟု မဆုိလုိပါ။ ေသြးတုိးေရာဂါတြင္ ေခါင္းကိုက္တတ္သည့္ အခ်ိန္ရိွပါသည္။ Malignant Hypertension ဟုေခၚေသာအခ်ိန္တြင္ ေခါင္းကိုက္တတ္ပါသည္။ ထိုအခ်ိန္ ေသြးေပါင္ခ်ိန္တိုင္းၾကည့္ပါက အေပၚေသြး ၂၀၀ ေက်ာ္၊ ေအာက္ေသြး ၁၃၀ ေက်ာ္ရိွတတ္သည္။ ေခါင္းကိုက္ ျခင္းအျပင္ အျမင္အာရံု မေကာင္းျခင္းမ်ားႏွင့္လည္း တြဲႏုိင္သည္။
ေသြးတိုးရံုႏွင့္ ေခါင္းမကိုက္တတ္ပါ။ ပံုမွန္ေသြးတုိး မွ်သာရိွျပီး ေခါင္းကိုက္ေနလ်ွင္ ေခါင္းကိုက္ရသည့္ တျခားအေၾကာင္းအရင္း ေရာဂါမ်ားကို ရွာေဖြကုသသင့္သည္။ ေနာက္ဆက္တြဲေရာဂါမ်ား မျဖစ္ပြားေစရန္ ၾကိဳတင္ကာကြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရန္ လိုအပ္သည္။
အဓိကအားျဖင့္ ေသြးတိုးတုိင္းသည္ ေခါင္းမကိုက္တတ္ေၾကာင္း၊ ေခါင္းကိုက္တုိင္းလည္း ေသြးမတိုး တတ္ေၾကာင္း သိေစခ်င္ပါသည္။