အရပ္ေခၚကေတာ့ အဆုတ္ထဲေရဝင္ျခင္းပါ။ သို႔ေသာ္ တိတိက်က်ေျပာရရင္ အဆုတ္ထဲကို ဝင္တာမဟုတ္ပါ။ အဆုတ္ကို ဝန္းရံဖုံးအုပ္ထားတဲ့ အေျမႇးလႊာႏွစ္ခု (Visceral Pleura and Parietal Pleural) ၾကားရွိ Pleural Space ဟုေခၚေသာ ေနရာေလးထဲ ေရေတြစုလာျခင္း ျဖစ္သည္။ ပုံမွန္ဆိုရင္ ထိုအေျမႇးလႊာႏွစ္ခုၾကားမွာ အရည္လႊာပါးပါးေလး (thin film of serous liquid) တစ္ခုသာ ရွိပါတယ္။
အဆုတ္ထဲေရဝင္ျခင္းလို႔ ေျပာေပမယ့္ ထို pleural space ဟု ေခၚေသာေနရာတြင္ ဝင္ေရာက္လာစု ႏိုင္တာက ေရအျပင္ ေသြးလည္းျဖစ္ႏိုင္သည္။ ျပည္လည္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။ အဆုတ္ထဲေရဝင္ရျခင္းအေၾကာင္းရင္းမ်ားကေတာ့ အဆုတ္မွာျဖစ္တဲ့ ေရာဂါေတြေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္သလို အဆုတ္မွာမဟုတ္ဘဲ တျခားအဂၤါေတြမွာ ျဖစ္တဲ့ေရာဂါေတြေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အဆုတ္ထဲ ေရဝင္တာကိုျဖစ္ေစတဲ့ အဆုတ္မွာျဖစ္ေသာ ေရာဂါေတြကေတာ့ အဆုတ္တီဘီေရာဂါ (Pulmonary Tuberculosis)၊ အဆုတ္ကင္ဆာေရာဂါ (Lung Cancer)နဲ႔ နမိုးနီးယား (Pneumonia) အဆုတ္ေရာင္ေရာဂါေတြပါ။
အဆုတ္ထဲ ေရဝင္တာကို ျဖစ္ေစတဲ့ အဆုတ္မဟုတ္ဘဲ တျခားအဂၤါေတြမွာ ျဖစ္ေသာေရာဂါမ်ားကေတာ့ အသည္းေျခာက္ေရာဂါ (Cirrhosis of liver) ၊ ေရရွည္ေက်ာက္ကပ္အားနည္းေရာဂါ (Chronic Renal Disease)၊ ႏွလုံးပန္းတဲ့ေရာဂါ (Heart Failure) ေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ခိုက္မိတာ (Trauma)၊
ပိုးဝင္တာ (Infection) စတာေတြေၾကာင့္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ေျခရွိပါတယ္။
အဆုတ္ထဲ ေရဝင္တဲ့အခါက်ရင္ အဆုတ္ဟာ အသက္ရွဴသြင္းခ်ိန္မွာ ပုံမွန္ေဖာင္းသင့္သေလာက္ မေဖာင္းႏိုင္တဲ့အတြက္ အသက္ရွဴရခက္တာ၊ အသက္ရွဴ မဝတာ၊ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာေတြ ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္းရင္းေပၚလိုက္ၿပီး ေခ်ာင္းဆိုးတာ၊ ဖ်ားတာ၊ အစားေသာက္ပ်က္တာေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
အဆုတ္ထဲ ေရဝင္တာကို ဘယ္လိုသိႏိုင္သလဲ။ အတိအက် သိခ်င္ရင္ေတာ့ ရင္ဘတ္ဓါတ္မွန္ (Chest X ray) ႐ိုက္ၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။ အဆုတ္ထဲေရဝင္ၿပီဆိုရင္ ေရဝင္တဲ့ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာဖို႔ တျခားစမ္းသပ္မႈေတြလည္း လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။
အဆုတ္ထဲ ေရဝင္ရင္ ဘယ္လိုကုမလဲ။
အဆုတ္ထဲ ေရဝင္ရတဲ့ အဓိကအေၾကာင္းရင္းကိုရွာၿပီး ကုရပါတယ္။ အေၾကာင္းရင္းကို ရွာကုေနတဲ့အခ်ိန္မွာပဲ လိုအပ္ရင္ အဆုတ္ထဲကေရကို ေဖာက္စုပ္ရတတ္ပါတယ္။ ေရပဲဆိုရင္ေတာ့ အပ္နဲ႔ေဖာက္ၿပီး စုပ္လို႔ရေပမယ့္ ျပည္ပါတည္လာၿပီဆိုရင္ေတာ့ အပ္နဲ႔တင္မရေတာ့ပါဘူး။ ပိုက္ထည့္ထားၿပီး ထုတ္ရတာလည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါအေျခအေနေပၚ မူတည္ၿပီး သက္ဆိုင္ရာ ကြၽမ္းက်င္ဆရာဝန္က ကုသေပးပါလိမ့္မယ္။
အခ်ဳပ္အားျဖင့္ ေျပာရရင္ အဆုတ္ထဲေရဝင္တာက ေရရွည္ေက်ာက္ကပ္အားနည္းေရာဂါတို႔ အသည္းေျခာက္ေရာဂါ စတဲ့ေရာဂါေတြမွာဆိုရင္ တစ္ႀကိမ္ျဖစ္ၿပီးလည္း ျပန္ျပန္ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ရွိပါတယ္။
Author : Dr. 528