စိတ္ေရာဂါနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးသိေကာင္းစရာအခ်က္မ်ား

 

ယေန႔ေခတ္သည္ အၿပိဳင္အဆိုင္မ်ားကာ အသက္ရွင္ရပ္တည္ဖို႔ႀကိဳးစားေနရေသာ ေခတ္ျဖစ္သည့္အတြက္ လူအေတာ္မ်ားမ်ားဟာ သူမ်ားနဲ႔အၿပိဳင္ ေန႔မအားညမနား လုပ္ကိုင္ႀကိဳးစားရင္းနဲ႔ စိုးရိမ္ပူပန္မႈ၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားမႈ စတဲ့ဒါဏ္ေတြကို ခံစားလာၾကရကာ စိတ္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေရာဂါေတြ ျဖစ္ပြားလာၾကပါတယ္။ အရင္ေခတ္ကေတာ့ စိတ္ဆရာဝန္နဲ႔ျပတယ္ဆိုရင္ ႐ူးလို႔ စိတ္မမွန္လို႔ဆိုၿပီးတထစ္ခ် ယူဆတဲ့သူေတြအမ်ားႀကီးပါ။ ဒီအယူအဆဟာ မွားပါတယ္။

စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားၿပီးအိပ္မေပ်ာ္တာမ်ိဳး၊ စိုးရိမ္ပူပန္မႈမ်ားၿပီး အစားေသာက္ပ်က္တာမ်ိဳး၊ တစ္ခုခုကိုအလြန္အကြၽံစြဲလန္းတာ၊ ေၾကာက္႐ြံ႕တာမ်ိဳး၊ ကိုယ့္ကိုယ္ကိုယ္ ယုံၾကည္မႈ မရွိေတာ့တာေတြဆိုရင္လည္းစိတ္နဲ႔ဆိုင္တာမို႔လို႔ စိတ္ဆရာဝန္နဲ႔ျပဖို႔လိုပါတယ္။ ဒီလိုမဟုတ္ဘဲ လူလုပ္ထားတယ္ သို႔မဟုတ္ ပေယာဂနဲ႔လုပ္ထားတယ္ဆိုၿပီး ေလွ်ာက္ျပေနပါက ခံစားရတဲ့ ေဝဒနာ သက္သာမည္ မဟုတ္ပါ။

အခန႔္မသင့္ရင္ အလကားေနရင္း ႀကိမ္လုံးနဲ႔ အသက္ထြက္ေအာင္ အ႐ိုက္ခံရတာပါ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီဘက္ေခတ္မွာေတာ့ အရင္ေခတ္နဲ႔မတူဘဲ စိတ္ဆရာဝန္နဲ႔ျပတိုင္း ႐ူးလို႔၊ စိတ္မမွန္လို႔ မဟုတ္ဘဲတျခားစိတ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေရာဂါေတြေၾကာင့္ ဆိုတာကို လူအေတာ္မ်ားမ်ား လက္ခံလာၾကပါတယ္။ ခုလိုလက္ခံလာတာဟာ ေကာင္းပါတယ္။

စိတ္ေရာဂါဆိုတာဟာ ရွက္ဖြယ္ရာ ေရာဂါမဟုတ္ပါ။ လူ ၁၀ဦးမွာ ၁ဦးျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဝဋ္နာ၊ ကံနာ ေရာဂါ၊ လူျပဳစားထားတဲ့ေရာဂါလည္း မဟုတ္ပါဘူး။ စနစ္တက် ကုသမႈခံယူပါက ေပ်ာက္ကင္းသက္သာရာ ရႏိုင္ေသာေရာဂါ ျဖစ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ အခ်ိဳ႕ေသာ စိတ္ေရာဂါမ်ားဟာ ေသြးတိုး၊ ဆီးခ်ိဳ၊ႏွလုံး စေသာ နာတာရွည္ေရာဂါေတြလို ေရရွည္ေဆးကုသမႈခံယူဖို႔ ေဆးစြဲေသာက္ဖို႔လိုပါတယ္။

လူနာ ေန႔စဥ္ထိေတြ႕ဆက္ဆံေနေသာ မိသားစုနဲ႔ပတ္ဝန္းက်င္ အသိုင္းအဝိုင္းဟာလည္း လူနာေရာဂါသက္သာဖို႔အတြက္ အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ အေရးပါပါတယ္။ စိတ္ဓါတ္က်တာ၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားၿပီး အိပ္မေပ်ာ္ အစားေသာက္ပ်က္တာ၊ မိမိကိုယ္ကို ယုံၾကည္မႈမရွိေတာ့တာ၊ တစ္ခုခုကို တအားေၾကာက္ေနတာ စတဲ့ စိတ္နဲ႔ဆိုင္တဲ့ ေဝဒနာေတြ ခံစားရပါက စိတ္ကြၽမ္းက်င္ဆရာဝန္နဲ႔ေစာစီးစြာ တိုင္ပင္ျပသပါ။

ဆရာဝန္ၫြန္ၾကားခ်က္မ်ားကို ေကာင္းမြန္စြာ လိုက္နာပါ။ မရွင္းလင္းလွ်င္ ရွင္းလင္းတဲ့ထိေမးပါ။ စိတ္ကြၽမ္းက်င္ဆရာဝန္က ျပန္လာျပခိုင္းသည့္ရက္အတိုင္း မွန္မွန္သြားျပပါ။ သြားေရးလာေရးအခက္အခဲရွိပါကလည္း စိတ္ကြၽမ္းက်င္ဆရာဝန္ကို ေျပာျပပါ။

လူနာ မိသားစု အသိုင္းအဝိုင္းကလည္း လူနာကို ျပစ္တင္ျခင္း၊ ဆူပူျခင္း လုံးဝအေရာမဝင္ျခင္းေတြ မလုပ္ပါနဲ႔။ လူနာကိုေဖးမကူညီၿပီး သင့္တင့္ေသာ အလုပ္မ်ားျပဳလုပ္ခိုင္းျခင္းျဖင့္ ေရာဂါသက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။ စိတ္ကြၽမ္းက်င္ ဆရာဝန္နဲ႔မျပသဘဲ တျခားပေယာဂဆရာမ်ားနဲ႔ ျပသကာ ႐ိုက္ႏွက္ျခင္း၊ခ်ဳပ္ေႏွာင္ထားျခင္း၊ ပိတ္ေလွာင္ထားျခင္းေတြ လုပ္ပါက ေရာဂါကို ပိုဆိုးသြားေစႏိုင္ပါတယ္။

အဆုံးသတ္အေနနဲ႔ ေျပာရရင္ စိတ္ေရာဂါဆိုတာဟာ မည္သူမဆို မည္သည့္အသက္႐ြယ္မွာမဆို ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ေရာဂါပါ။ စိတ္ကြၽမ္းက်င္ဆရာဝန္နဲ႔ ေသခ်ာကုသမႈခံယူရင္ ေပ်ာက္ကင္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္ ကုသမႈခံယူၿပီး ေပ်ာက္ကင္းသြားပါက အိပ္ေရးပ်က္ျခင္း၊ စိတ္ဖိစီးမႈမ်ားျခင္း၊ အရက္ေသစာ ေသာက္စားျခင္းေတြကို မျဖစ္ေအာင္ ေရွာင္ၾကဥ္ဂ႐ုစိုက္ဖို႔လိုပါတယ္။ အဲ့လိုမေရွာင္ပါက စိတ္ေရာဂါျပန္ျဖစ္ႏိုင္လို႔ပါ။ ေရရွည္ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းဖို႔ရန္အတြက္ လူနာရဲ႕မိသားစုအသိုင္းအဝိုင္းက လူနာအေပၚနားလည္မႈရွိရန္၊ ေဖးမကူညီရန္လည္း လိုပါတယ္။

Author : Dr. 528