မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာဆိုတာကို အရင္က လူသိနည္းလွပါတယ္။ ႏိုင္ငံေက်ာ္ အဆိုေတာ္ တစ္ဦး ဒီေရာဂါနဲ႔ ေသသြားတဲ့အခါမွ မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာ ဆိုတာကို လူေတြ စသတိထားမိတာပါ။ ဒီလိုေတြ သတိထားမိေစဖို႔ ႏိုဝင္ဘာလရဲ႕ ေန႔တစ္ေန႔မွာ မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာေန႔ ရယ္ဆိုၿပီး သတ္မွတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။
မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္ရတယ္ မသိေပမယ့္ ေဆးလိပ္ေသာက္သုံးျခင္း ၊ အဝလြန္ျခင္း ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားျခင္း စတာေတြနဲ႔ ဆက္စပ္လွ်က္ ရွိပါတယ္။ မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈ႕ရဲ႕ ၂၀ ကေန ၃၀% ေလာက္ဟာ ေဆးလိပ္ႏွင့္ ေဆးတံ ေသာက္သုံးမႈ႕၊ ကြမ္းစားမႈ႕ေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ရတာပါ။ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္ သူေတြဟာ မေသာက္သူေတြထက္ မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာ ျဖစ္ပြားဖို႔ ရာခိုင္ႏႈန္း ၂ ဆေလာက္ ျမင့္မားပါတယ္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားျခင္း ၊ အဝလြန္ျခင္းေတြဟာလည္း မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာကို ျဖစ္ပြားမႈ႕ကို မ်ားေစတဲ့ အခ်က္ေတြပါပဲ။
မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာဟာ အသက္ ၄၀ ေအာက္ဆို မျဖစ္သေလာက္ ရွားပါတယ္။ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားၿပီး မိဘမ်ိဳး႐ိုးရွိရင္လည္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆီးခ်ိဳေရာဂါသည္ေတြနဲ႔ နာတာရွည္ မုတ္ခ်ိဳအိတ္ေရာင္ရမ္းေနတဲ့သူေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အစာအိမ္ေရာင္ H pylori ပိုးရွိတဲ့သူ ၊ အသည္းေျခာက္အသည္းႂကြတ္တဲ့ သူေတြမွာလည္း ပိုျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။
ေနထိုင္မႈ႕ ပုံစံအေနႏွင့္ အသင့္စား အသားေတြ အစားမ်ားသူ ( ဝက္အူေခ်ာင္း၊ ဝက္ေပါင္ေျခာက္ အစရွိသျဖင့္) ၊ ဟင္းသီးဟင္း႐ြက္ အစားနည္းသူနဲ႔ ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားမႈ႕ နည္းတဲ့သူေတြမွာ ပိုျဖစ္ပါတယ္။ ေကာ္ဖီေသာက္တာမ်ားတဲ့သူေတြမွာ ပိုျဖစ္တယ္ဆိုေပမယ့္ ဒီအဆိုကိုေတာ့ သုေတသနျပဳ အတည္ျပဳ ေၾကာ္ျငာတာမ်ိဳးေတာ့ မရွိေသးပါဘူး။ အရက္ေသာက္သုံးတဲ့ေတြမွာ နာတာရွည္ မုတ္ခ်ိဳအိတ္ေရာင္ရမ္းတာ ျဖစ္ႏိုင္ၿပီး ထိုမွတဆင့္ မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာကို ေျပာင္းသြားႏိုင္ေခ် ရွိပါတယ္။
မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာဟာ မ်ားေသာအားျဖင့္ လကၡဏာ မျပတတ္တဲ့အတြက္ ေရာဂါ လြန္မွ သိရတာမ်ားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ေတြမွာေတာ့ ဝမ္းဗိုက္အေပၚပိုင္းက နာၿပီး အဲဒီအနာက ခါးကို ပ်ံ႕သြားတာမ်ိဳး ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ သိသိသာသာ က်ဆင္းသြားတာမ်ိဳးေတြ ခံစားရတတ္ပါတယ္။ ဒါတင္မကဘဲ အသားေတြ ဝါလာတာ၊ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္တာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဖ်ားၿပီး ခ်မ္းတုန္တာေတြ ၊ ပ်ိဳ႕ခ်င္ အန္ခ်င္သလို ျဖစ္တာေတြ ၊ အစာမေၾကတာေတြလည္း ခံစားရႏိုင္ပါတယ္။ အျဖစ္နည္းေပမယ့္ ေဘးနားမွာ ရွိတဲ့ အူသိမ္ကို ပ်ံ႕သြားရင္ ေသြးအန္တာေတြ ေသြးဝမ္းသြားတာေတြလည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။
ကင္ဆာက်ိတ္ဟာ သည္းေျခႁပြန္ကို သြားဖိတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ အသည္းကို ပ်ံ႕သြားတဲ့ အခါမ်ိဳးမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ အသားေတြဝါတာ ၊ ဆီးေတြ အေရာင္ရင့္တာ ၊ ဝမ္းအေရာင္က် ေဖ်ာ့သြားတာေတြ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အသားယားတာမ်ိဳးေတြလည္း ရွိႏိုင္ပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ ေသြးျပန္ေၾကာအတြင္းမွာ ေသြးခဲပိတ္ဆို႔တဲ့ပုံမ်ိဳးနဲ႔လည္း ေရာဂါ လကၡဏာ ျပတတ္ပါေသးတယ္။ ကင္ဆာကိုယ္တိုင္ကေကာ ၊ ကင္ဆာကို ကုတဲ့ေဆးေတြ ခြဲစိတ္ကုသမႈ႕ေတြေၾကာင့္ေရာ ေသြးျပန္ေၾကာအတြင္း ေသြးခဲတာေတြ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် မ်ားပါတယ္။ ေျခေထာက္မွာ ရွိတဲ့ ေသြးျပန္ေၾကာေတြမွာ ေသြးခဲရင္ ေျခသလုံးက ေရာင္ရမ္း နီရဲၿပီး အရမ္းနာက်င္တာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္တယ္။ အဆုတ္ထဲက ေသြးျပန္ေၾကာမွာ ေသြးခဲပိတ္ရင္ေတာ့ ႐ုတ္တရက္ ေမာတာ၊ ရင္ဘတ္ အရမ္းေအာင့္တာ၊ ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုးရင္း ေသြးေတြ ပါလာတာမ်ိဳးေတြ ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ခါတရံ အသက္ဆုံးရႈံးရေလာက္တဲ့အထိ ျပင္းထန္တတ္ပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ေတြမွာေတာ့ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ လကၡဏာေတြ ႐ုတ္တရက္ ေပၚလာတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္။ မုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာဟာ ပ်ံ႕ႏွံတဲ့ အခါမွာ အသည္းကို ပ်ံ႕တာ မ်ားတယ္။ အသည္းကို ပ်ံ႕တဲ့အခါမွာ အသည္းကင္ဆာ လကၡဏာပုံမ်ိဳးနဲ႔လည္း ခံစားႏိုင္ရေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ကိုယ္တြင္းေဟာ္မုန္းေတြကို ထုတ္ႏိုင္တဲ့ ကင္ဆာ အမ်ိဳးအစားဆို ထုတ္တဲ့ ေဟာ္မုန္းေတြေပၚ လိုက္ၿပီး လကၡဏာေတြ ကြဲျပားတတ္တယ္။
ေရာဂါ လကၡဏာေတြဟာ မ်ားျပားလြန္းတဲ့အတြက္ ဒီမုတ္ခ်ိဳအိတ္ကင္ဆာမွန္းသိေအာင္ စစ္ေဆးၾကည့္ဖို႔လိုတယ္။ အာထြာေဆာင္း႐ိုက္တာ ၊ ကြန္ပ်ဴတာဓာတ္မွန္႐ိုက္တာေတြ လုပ္လို႔ရတယ္။ ပါးစပ္က အစာႁပြန္ကို မ်ိဳၿပီး မုတ္ခ်ိဳအိတ္အတြင္းကို ၾကည့္တာ အသားစယူတာေတြလည္း လုပ္လို႔ရတယ္။
ကုသပုံေတြကေတာ့ ကင္ဆာရဲ႕ အဆင့္၊ အမ်ိဳးအစား ၊ ျဖစ္တဲ့ေနရာ ေပၚမူတည္ၿပီး ကြဲျပားတယ္။ ျဖစ္ႏိုင္ရင္ေတာ့ ခြဲထုတ္တာေကာင္းေပမယ့္ လူနာရဲ႕ ေရာဂါ အခံရွိမရွိ ၊ ခံႏိုင္ရည္ စတဲ့ အခ်က္ေတြ အမ်ားႀကီးကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားရတယ္။ ကင္ဆာေဆးသြင္းတာ ၊ ဓာတ္ကင္ဆာ စတာေတြလည္း လုပ္လို႔ရတယ္။
ဒီေရာဂါကို ကာကြယ္ဖို႔အတြက္ ေဆးရယ္ သီးသန႔္ မရွိေပမယ့္ ေဆးလိပ္မေသာက္ဘူး၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ထိန္းမယ္၊ အရက္ကို ေလ်ာ့ေသာက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ျဖစ္ပြားႏိုင္တဲ့ အႏၲရာယ္ေတြကေန အနည္းအက်ဥ္း ေလ်ာ့ခ်ေပးႏိုင္မွာပါ။ အားလုံးကိုယ္က်န္းမာ စိတ္ခ်မ္းသာၾကပါေစ ဆုေတာင္းရင္း…….
Author : ႐ြက္သစ္