သင္ ေလလည္ရဲ႕လား ဆိုေသာေမးခြန္းသည္ အနည္းငယ္႐ိုင္းသည္ဟု ဆိုႏိုင္ေသာ္လည္း ေဆးပညာအရ အေရးႀကီးေသာ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ ေလထိုး၊ေလေအာင့္ျဖစ္သူမ်ားႏွင့္ ခြဲစိတ္ၿပီးစ လူနာမ်ားအတြက္ အေရးႀကီးေသာ ေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ ဗိုက္ေအာင့္ေဝဒနာ ခံစားရသူမ်ားအဖို႔ ေလလည္လိုက္လွ်င္ သက္သာမည္ဟုလည္းယုံ ၾကည္ၾကပါတယ္။
ေလ (GAS) သည္ အစာေခ်မႈျဖစ္စဥ္ရဲ႕ ပုံမွန္အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ပါတယ္။ အူေသးတြင္ အစာေခ်ၿပီးမေၾကေသာအစာမ်ားက အူမႀကီးတြင္ ပိုးမႊားမ်ားျဖင့္ ဓာတ္ျပဳကာ မီသိမ္းႏွင့္ဟိုက္ဒ႐ိုဂ်င္ ထြက္ကာ ေလလည္ျခင္းျဖင့္ စြန႔္ထုတ္ပါတယ္။
ေလ (GAS) ထြက္လာလွ်င္ ေလလည္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေလမလည္ခဲ့လွ်င္ ဗိုက္ေအာင့္ ဗိုက္နာျဖစ္ကာ မအီမသာ ခံစားရပါလိမ့္မယ္။ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္းသို႔မဟုတ္ ဝမ္းေလ်ာျခင္းေၾကာင့္ ေလထိုး၊ ေလေအာင့္ျခင္းကို ပိုဆိုးေစပါတယ္။
(1) ေလပြေစႏိုင္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကေတာ့
- အစာစားမ်ားျခင္း
- အစာစားၿပီး ေလမ်ိဳခ်မိျခင္း
- ပီေကဝါးျခင္း
- ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း
- အခ်ိဳ႕အစားအစာမ်ားေၾကာင့္ စသည္တို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
(2) ေလထိုးေလေအာင့္ ျဖစ္ေစေသာ ေရာဂါမ်ားကေတာ့
- အစာအိမ္အူေရာင္ျခင္း
- lactose မခံႏိုင္ျခင္း
- Celiac ေရာဂါ
- Crohn ေရာဂါ
- ဆီးခ်ိဳေရာဂါ
- အစာအိမ္အနာစသည္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။
ေဆးခန္းျပသင့္ေသာ လကၡဏာမ်ားမွာ ႐ုတ္တရက္ျဖစ္ျခင္း၊ စိတ္ပင္ပန္းျခင္း၊ ဝမ္းခ်ဳပ္ျခင္း၊ ဝမ္းသြားျခင္းႏွင့္ အေလးခ်ိန္ေလ်ာ့ျခင္းပါ အတူတကြ ျဖစ္ေပၚလာပါက ဆရာဝန္ႏွင့္ ကုသသင့္ပါတယ္။
(3) ေလထိုးေလေအာင့္ သက္သာေအာင္ ဖယ္ရွားနည္း
- အစားအေသာက္ ေ႐ြးခ်ယ္စားသုံးျခင္း။
- Peppermint tea (ပင္စိမ္းအဆီအနံ ထည့္ထားေသာ လက္ဘက္ေျခာက္)ေသာက္သုံးျခင္းသည္ ေလထိုးေလေအာင့္ သက္သာေစပါတယ္။ အခ်ိဳ႕လူမ်ားတြင္ ရင္ပူေစႏိုင္ေသာေၾကာင့္ ပမာဏအတိအက် ေသာက္သုံးပါ။ အစာမစားမီ အဆိုပါေရေႏြး တစ္ခြက္ေသာက္ျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံးျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။
- Chamomile ပန္းပြင့္လက္ဘက္ေျခာက္သည္ အစာမေၾက၊ ေလထိုးေလေအာင့္၊ ေလပြျခင္း သက္သာေစပါတယ္။ အိပ္ရာဝင္ခ်ိန္ႏွင့္ အစာမစားမီ ေသာက္ပါ။
- Simethicone ပါေသာ အစာေၾကေဆးဝါးသည္ ေဆးဆိုင္မ်ားတြင္ အလြယ္တကူ ဝယ္ယူရရွိႏိုင္ပါသည္။ Simethicone သည္ အစာအိမ္အတြင္းရွိေလ (gas) မ်ားကို အလြယ္တကူ ဖယ္ရွားေပးပါသည္။ အလြယ္တကူ ဝါးစားကာ ေလထိုးေလေအာင့္ျခင္းကို အျမန္ဆုံး သက္သာေစႏိုင္ပါသည္။
- ေဆးဝါးအျဖစ္ သုံးႏိုင္ေသာ မီးေသြးသည္လည္း အူမႀကီးအတြင္းရွိ ေလမ်ားကို ဖယ္ရွားေပးပါသည္။
- ပန္းသီးရွာလကာရည္ကို ေရ သို႔မဟုတ္ လက္ဘက္ေျခာက္ရည္ႏွင့္ ေရာစပ္ေသာက္သုံးပါက ေလထိုးေလေအာင့္ သက္သာႏိုင္ပါတယ္။
- ကိုယ္လက္လႈပ္ရွားျခင္းသည္လည္း ေလထိုးေလေအာင့္ျခင္းကို ထိေရာက္စြာ သက္သာေစႏိုင္ပါတယ္။ အစာစားၿပီး လမ္းေလွ်ာက္ပါက ေလလည္ျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္။
Lactase ပါေသာ ျဖည့္စြက္ေဆးမ်ား
lactose ကို မခံႏိုင္ေသာသူမ်ားသည္ အသားဓာတ္ကို မေခ်ဖ်က္ႏိုင္ပါ။ ထို႔ေၾကာင့္ lactase ပါေသာျဖည့္စြက္ေဆးမ်ားက အစာေၾကၿပီး ေလထိုးေလေအာင့္ သက္သာေစပါတယ္။
ေလးညႇင္းပြင့္
ေလညႇင္းပြင့္ဆီသည္ေလထိုးေလေအာင့္ေလပြျခင္းကိုသက္သာေစပါတယ္။
(4) ေလပြျခင္းကာကြယ္ႏိုင္ေသာနည္းလမ္းမ်ားမွာ
- အစာကို သက္ေတာင့္သက္သာ ေျဖးညႇင္းစြာ ထိုင္စားပါ။
- အစာစားရင္း စကားမေျပာသင့္ပါ။
- အၿမဲတေစ ပီေကဝါးျခင္း ေရွာင္ပါ။
- ဆိုဒါႏွင့္ ကာဗြန္နိတ္ပါေသာ အခ်ိဳရည္ေသာက္သုံးျခင္း ေရွာင္ပါ။
- ေဆးလိပ္ေသာက္ျခင္း ေရွာင္ပါ။
- ကိုယ္လက္လူပ္ရွားမႈ လုပ္ပါ။
- ေလပြေစေသာ အစာအစားမ်ား ေရွာင္ပါ။
သင္ေလထိုးေလေအာင့္ ေဝဒနာခံစားရလွ်င္ အျမန္သက္သာေစရန္ Simethicone ပါေသာ Kremil-S (ခေရးေမးလ္-အက္စ္) ကဲ႔သို႔ ေဆးျပားမ်ား အလြယ္တကူ ဝါးစားပါက ေလလည္ကာ သက္ေတာင့္သက္သာ အေနအထား ခ်က္ခ်င္း ေရာက္ရွိႏိုင္ပါလိမ့္မယ္။
Author : Dr. ျပည့္ရွင္း