လိင္ဆက္ဆံမႈသည္ စိတ္က်န္းမာေရးအေျခအေနႏွင္႔ အဓိကဆက္ႏြယ္ပတ္သက္မႈရွိသည္။ စိတ္သည္ ရုပ္ခႏၶာကိုယ္ထက္ပင္ အေရးႀကီးသည္ဟုဆိုႏိုင္ပါသည္။ စိတ္က်န္းမာေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားသည္လိင္ဆက္ ဆံမႈအားအဟန္႔အတားအေႏွာင္႔အယွက္ ျဖစ္ေစႏိုင္သည္။
စိတ္က်ေ၀ဒနာ
လိင္ဆႏၵေလ်ာ႔နည္းမႈသည္ စိတ္က်ေ၀ဒနာ၏အဓိကလကၡဏာ တစ္ရပ္အျဖစ္ျမင္ေတြ႔ႏုိင္သည္။ စိတ္ က်ေ၀ဒနာခံစားရသူမ်ားသည္ လိင္ဆက္ဆံလိုေသာဆႏၵမရွိဘဲျဖစ္သြားတတ္ၾကသည္။ စိတ္က်ေ၀ဒနာအတြက္ ေဆး၀ါးမ်ားကလည္းလိင္ဆႏၵအားကို ေလ်ာ႔က်ေစႏိုင္သည္။
စိတ္က်ေ၀ဒနာေၾကာင္႔ လိင္ဆႏၵအားေလ်ာ႔နည္းလာသျဖင္႔ ဆႏၵတက္ၾကြမႈႏွင္႔ ဆႏၵၿပီးေျမာက္မႈတို႔အ တြက္လည္းအခက္အခဲႀကံဳေတြ႔လာရသည္။ စိတ္က်ေ၀ဒနာေၾကာင္႔ ေကာင္းစြာအိပ္မေပ်ာ္ျခင္း၊ အဆိုးျမင္တတ္ လာျခင္း၊ အာရံုစူးစိုက္မႈမေကာင္းျခင္း၊ ဘ၀၌ေပ်ာ္ရႊင္မႈကင္းမဲ႔သကဲ႔သို႔ ခံစားလာရျခင္းႏွင္႔ မိမိကိုယ္မိမိယံုၾကည္ မႈအားနည္းျခင္းတို႔ျဖစ္ေပၚလာႏိုင္သည္။
စိတ္က်ေ၀ဒနာသည္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားတြင္ပိုမိုျဖစ္ပြားေလ႔ရွိသည္။ စိတ္က်ေ၀ဒနာသက္သာေပ်ာက္ကင္း သြားလွ်င္ လိင္ဆႏၵျဖစ္ေပၚမႈႏွင္႔ ေက်နပ္ေပ်ာ္ရႊင္မႈတို႔ ျပန္လည္ရရွိႏိုင္ၾကသည္။
ခႏၶာကိုယ္၏ပံုရိပ္သြင္ျပင္
မိမိ၏ ခႏၶာကိုယ္အခ်ိဳးအစား ပံုရိပ္သြင္ျပင္အေပၚ မိမိကိုယ္တိုင္အလိုမက်ျဖစ္လာေသာအခါ လိင္ဆႏၵ က်ဆင္းမႈျဖစ္ေပၚလာတတ္သည္။ ကိုယ္အေလးခ်ိန္မ်ားလာမႈ၊ အ၀လြန္ကဲမႈႏွင္႔ ရင္သားကင္ဆာေၾကာင္႔ရင္ သားျဖတ္ထုတ္ထားျခင္းတို႔တြင္ မိမိတို႔၏ပံုရိပ္သြင္ျပင္အေပၚ အားငယ္မႈႏွင္႔အလိုမက်မႈတို႔ ျဖစ္လာေလ႔ရွိသည္။ မိမိသည္ဆြဲေဆာင္မႈမရွိေတာ႔ဟု ယံုၾကည္မႈမ်ိဳးျဖစ္ေပၚလာကာ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာေ၀ဒနာျဖစ္ေပၚလာၿပီး လိင္ဆႏၵ အားေလ်ာ႔နည္းက်ဆင္းသြားႏိုင္သည္။
အသက္အရြယ္ႀကီးလာသျဖင္႔ ရင္သားမ်ားေပ်ာ႔တြဲလာမႈသည္လည္း ခႏၶာကိုယ္ပံုရိပ္အေပၚအားမလို အားမရျဖစ္ေစႏိုင္သည္။ လိင္ဆက္ဆံမႈ၏အေနအထားကို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသင္႔သည္။ ႏွစ္သိမ္႔ေဆြးေႏြးပညာ ေပးသူတို႔၏ အကူအညီရယူရန္လည္း လိုအပ္မည္ျဖစ္သည္။
ဖိစီးမႈ
ယေန႔အခ်ိန္တြင္ လူအမ်ားအျပားမွာဖိစီးမႈဒဏ္ကို ခံစားေနၾကသည္။ လူတိုင္းဖိစီးမႈႏွင္႔ ကင္းႏုိင္မည္မ ဟုတ္ေသာ္လည္းဖိစီးမႈလြန္ကဲလာလွ်င္ လိင္ဆက္ဆံမႈ၌ျပႆနာမ်ားႀကံဳေတြ႔ေစႏုိင္သည္။ ဖိစီးမႈကိုနည္းေအာင္ ႀကိဳးစားသင္႔သည္။ ဖိစီးမႈရွိလာပါက ေအာင္ျမင္စြာေက်ာ္ျဖတ္ႏိုင္ဖို႔လည္း အေရးႀကီးသည္။ စိတ္ေျဖေလ်ာ႔နည္း မ်ားစြာရွိသည္႔အနက္ မိမိႏွင္႔သင္႔ေတာ္အဆင္ေျပမည္႔နည္းကို သံုးႏိုင္သည္။ ဥပမာအားျဖင္႔ တရားထုိင္ျခင္း သည္အေကာင္းဆံုးစိတ္ေျဖေလ်ာ႔နည္းျဖစ္ၿပီး ဖိစီးမႈမ်ားကိုကင္းစင္ပေပ်ာက္ေစႏိုင္သည္။
ကေလးဘ၀၌လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားခံရမႈ
ကေလးဘ၀၌ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာေစာ္ကားခံရမႈသည္ စိတ္ပုိင္းဆိုင္ရာေ၀ဒနာျဖစ္ေစသည္။ PTSD (Post traumat stress disorder) ျဖစ္ေစေသာ အေၾကာင္းတစ္ခုမွာလိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေစာ္ကားခံရမႈျဖစ္သည္။ အား ငယ္ျခင္း၊ ေဒါသျဖစ္ျခင္း၊ ရွက္ရြ႕ံျခင္း၊ စိတ္ဓာတ္က်ျခင္းစသည္႔ လကၡဏာမ်ားျဖစ္ေပၚခံစားၾကရတတ္သည္။ က ေလးဘ၀၌ေစာ္ကားခံရမႈသည္ အရြယ္ေရာက္ခ်ိန္၌ လိင္ပိုင္းဆိုင္ရာျပႆနာမ်ား ျဖစ္ေစသည္။ လိင္ဆက္ဆံ လုိေသာဆႏၵကင္းမဲ႔ျခင္းမွ လိင္ဆက္ဆံသည္႔တိုင္စိတ္တက္ၾကြမႈမရွိျခင္းႏွင္႔ ၿပီးေျမာက္မႈမရွိျခင္းတို႔ႀကံဳေတြ႔ရႏုိင္ သည္။
Author: Dr.ေအးေက်ာ္ (ဇီ၀ကမၼေဗဒ)