အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာ လိင္မွကူးစက္ေရာဂါမ်ား

အမ်ိဳးသားေတြမွာလိင္မွ ကူးစက္ေရာဂါျပႆနာေတြက ဆီးႁပြန္မွအရည္ဆင္းျခင္း၊ လိင္ပတ္ဝန္းက်င္ တြင္ယားယံျခင္း၊ အင္ျပင္ထြက္ျခင္း၊ လိင္တံပတ္လည္တြင္ အနာေပါက္ျခင္း၊ လိင္အဂၤါေဘးတြင္အက်ိတ္ထြက္ ျခင္း၊ စအိုတြင္ေယာင္ရမ္းျခင္းဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။

ေမး – ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္ထြက္ျခင္းအေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္ထြက္တဲ့အဓိကေရာဂါက ဂႏိုလို႔ေခၚတဲ့ဆီးပူေညာင္းက်ေရာဂါနဲ႔ Chlamydia ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ တျခားေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Trichomonas, Herpes Virus ေရာဂါနဲ႔ Mycoplasma ဆိုၿပီးေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဂႏိုေရာဂါဆိုလွ်င္ထိေတြ႕ဆက္ဆံၿပီး တစ္ရက္ၾကာလွ်င္ေရာဂါလကၡဏာ စတင္ျပသၿပီး Chlamydia ေရာဂါကတစ္ပတ္ကေန ေလးပတ္ၾကာမွေရာဂါ လကၡဏာျပသပါတယ္။ လကၡဏာကဂႏိုေရာဂါေလာက္ေတာ့ မျပင္းထန္ပါဘူး။ေရာဂါေဝဒနာခံစားရတာရယ္ လိင္ဆက္ဆံမႈရွိခဲ့တယ္ဆိုတာကိုၾကည့္ ျခင္းျဖင့္ဒီေရာဂါျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ သိ ႏိုင္သလို ဆီးႁပြန္ကထြက္တဲ့အရည္ကိုယူၿပီး အေရာင္တင္ကာအႏုၾကည့္မိုက္ခ႐ိုစကုပ္နဲ႔ ရွာေဖြေတြ႕ရွိႏိုင္ပါ တယ္။ ေရာဂါပိုးေမြးၿပီးေတာ့လည္း သိႏိုင္ပါတယ္။ Nucleic Acid Amplification နည္းႏွင့္ Chlamydia ရဲ႕ DNA ကိုရွာျခင္းျဖင့္လည္း ေရာဂါရွိ/မရွိ သိႏိုင္ပါတယ္။

ေမး – လိင္ပတ္လည္တြင္ ယားယံျခင္းႏွင့္အပိန႔္ထြက္ျခင္းေရာဂါအေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – ႐ုတ္တရက္ျဖစ္တတ္သလို၊ နာတာရွည္လည္းျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ျဖစ္တတ္သလို ေရာဂါပိုး ေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲနဲ႔လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဆီးႁပြန္ေယာင္ျခင္းေရာဂါ၊ မႈိေရာဂါ၊ သန္းတြယ္ေရာဂါ၊ ဝဲႏွင္းခူ (သို႔) Psoriasis ေရာဂါ၊ Herpes ေရာဂါႏွင့္တျခားေရာဂါေတြက ယားယံမႈကိုျဖစ္ေစပါတယ္။ခုခံအားက်ဆင္းေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ ျပင္းထန္ေသာပိုးသတ္ေဆးသုံးစြဲျခင္း၊ စတီး႐ြိဳက္ေဆးဝါးသုံးစြဲျခင္းေၾကာင့္ မႈိေရာဂါစြဲကပ္တတ္ပါတယ္။ လိင္တံထိပ္ဖုံးရွည္ၿပီး ညပ္ေနတာ၊ တစ္ကိုယ္ေရသန႔္ရွင္းမႈညံ့ဖ်င္းတာေတြက မႈိပို ၿပီးစြဲကပ္ေစပါတယ္။

ေမး – လိင္တံတြင္ အနာျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္း ရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – လိင္တံအနာျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းမွာ အျဖစ္မ်ားဆုံးက Herpes ဗိုက္ရပ္စ္ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ လိင္တံထိပ္ဖူး လိင္တံေျမာင္းနဲ႔ လိင္တံ႐ိုးတံေတြမွာနာက်င္ေသာ အနာမ်ားျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ တျခားအနာျဖစ္ေစတဲ့ ေရာဂါ ေတြက ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါအနာ ရွန္ကာဆိုလွ်င္ နာက်င္မႈမရွိျခင္း၊ တစ္ခုတည္းအျဖစ္ရွိေနျခင္း၊ မာေနျခင္းျဖစ္ တတ္ၿပီးစအိုဝတြင္လည္း ျဖစ္တတ္ၿပီးသူကေတာ့ နာက်င္ပါတယ္။ အႏုၾကည့္မွန္ဘီလူးနဲ႔ၾကည့္ျခင္း၊ VDRL Test ျဖင့္စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ သိႏိုင္ပါတယ္။ေရယုန္၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာမွပိုးဝင္ျခင္း၊ Chancroid၊ Lymphogranuloma Venereum၊ ဆာလဖာေဆးမတည့္ျခင္း ႏွင့္ ကင္ဆာေၾကာင့္လည္းအနာျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္။

ေမး – လိင္တံအက်ိတ္အေၾကာင္း ရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – အေတြ႕အမ်ားဆုံးက လိင္တံႂကြက္ႏို႔ျဖစ္ၿပီး လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ထိခိုက္ပြတ္တိုက္မႈမ်ားတဲ့ ေနရာျဖစ္တဲ့ ေအာက္ေမးသိုင္းႀကိဳးနဲ႔ လိင္တံထိပ္ဖူးအရင္းနားတြင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဆီးသြားရာလမ္းေၾကာင္းဝ၊ လိင္တံအ ရင္းပိုင္းနဲ႔လိင္တံဝန္႐ိုးတိုင္ေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာ လိင္မွကူးစက္ေရာဂါမ်ားအမ်ိဳးသားေတြမွာလိင္မွ ကူးစက္ေရာဂါျပႆနာေတြက ဆီးႁပြန္မွအရည္ဆင္းျခင္း၊ လိင္ပတ္ဝန္းက်င္ တြင္ယားယံျခင္း၊ အင္ျပင္ထြက္ျခင္း၊ လိင္တံပတ္လည္တြင္ အနာေပါက္ျခင္း၊ လိင္အဂၤါေဘးတြင္အက်ိတ္ထြက္ ျခင္း၊ စအိုတြင္ေယာင္ရမ္းျခင္းဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။

ေမး – ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္ထြက္ျခင္းအေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္ထြက္တဲ့အဓိကေရာဂါက ဂႏိုလို႔ေခၚတဲ့ဆီးပူေညာင္းက်ေရာဂါနဲ႔ Chlamydia ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ တျခားေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Trichomonas, Herpes Virus ေရာဂါနဲ႔ Mycoplasma ဆိုၿပီးေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဂႏိုေရာဂါဆိုလွ်င္ထိေတြ႕ဆက္ဆံၿပီး တစ္ရက္ၾကာလွ်င္ေရာဂါလကၡဏာ စတင္ျပသၿပီး Chlamydia ေရာဂါကတစ္ပတ္ကေန ေလးပတ္ၾကာမွေရာဂါ လကၡဏာျပသပါတယ္။ လကၡဏာကဂႏိုေရာဂါေလာက္ေတာ့ မျပင္းထန္ပါဘူး။ေရာဂါေဝဒနာခံစားရတာရယ္ လိင္ဆက္ဆံမႈရွိခဲ့တယ္ဆိုတာကိုၾကည့္ ျခင္းျဖင့္ဒီေရာဂါျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ သိ ႏိုင္သလို ဆီးႁပြန္ကထြက္တဲ့အရည္ကိုယူၿပီး အေရာင္တင္ကာအႏုၾကည့္မိုက္ခ႐ိုစကုပ္နဲ႔ ရွာေဖြေတြ႕ရွိႏိုင္ပါ တယ္။ ေရာဂါပိုးေမြးၿပီးေတာ့လည္း သိႏိုင္ပါတယ္။ Nucleic Acid Amplification နည္းႏွင့္ Chlamydia ရဲ႕ DNA ကိုရွာျခင္းျဖင့္လည္း ေရာဂါရွိ/မရွိ သိႏိုင္ပါတယ္။

ေမး – လိင္ပတ္လည္တြင္ ယားယံျခင္းႏွင့္အပိန႔္ထြက္ျခင္းေရာဂါအေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – ႐ုတ္တရက္ျဖစ္တတ္သလို၊ နာတာရွည္လည္းျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေရာဂါပိုးေၾကာင့္ျဖစ္တတ္သလို ေရာဂါပိုး ေၾကာင့္မဟုတ္ဘဲနဲ႔လည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဆီးႁပြန္ေယာင္ျခင္းေရာဂါ၊ မႈိေရာဂါ၊ သန္းတြယ္ေရာဂါ၊ ဝဲႏွင္းခူ (သို႔) Psoriasis ေရာဂါ၊ Herpes ေရာဂါႏွင့္တျခားေရာဂါေတြက ယားယံမႈကိုျဖစ္ေစပါတယ္။ခုခံအားက်ဆင္းေရာဂါ၊ ဆီးခ်ိဳေရာဂါ၊ ျပင္းထန္ေသာပိုးသတ္ေဆးသုံးစြဲျခင္း၊ စတီး႐ြိဳက္ေဆးဝါးသုံးစြဲျခင္းေၾကာင့္ မႈိေရာဂါစြဲကပ္တတ္ပါတယ္။ လိင္တံထိပ္ဖုံးရွည္ၿပီး ညပ္ေနတာ၊ တစ္ကိုယ္ေရသန႔္ရွင္းမႈညံ့ဖ်င္းတာေတြက မႈိပို ၿပီးစြဲကပ္ေစပါတယ္။

ေမး – လိင္တံတြင္ အနာျဖစ္ျခင္းအေၾကာင္း ရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – လိင္တံအနာျဖစ္ရတဲ့အေၾကာင္းမွာ အျဖစ္မ်ားဆုံးက Herpes ဗိုက္ရပ္စ္ ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ လိင္တံထိပ္ဖူး လိင္တံေျမာင္းနဲ႔ လိင္တံ႐ိုးတံေတြမွာနာက်င္ေသာ အနာမ်ားျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။ တျခားအနာျဖစ္ေစတဲ့ ေရာဂါ ေတြက ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါအနာ ရွန္ကာဆိုလွ်င္ နာက်င္မႈမရွိျခင္း၊ တစ္ခုတည္းအျဖစ္ရွိေနျခင္း၊ မာေနျခင္းျဖစ္ တတ္ၿပီးစအိုဝတြင္လည္း ျဖစ္တတ္ၿပီးသူကေတာ့ နာက်င္ပါတယ္။ အႏုၾကည့္မွန္ဘီလူးနဲ႔ၾကည့္ျခင္း၊ VDRL Test ျဖင့္စစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ သိႏိုင္ပါတယ္။ေရယုန္၊ ထိခိုက္ဒဏ္ရာမွပိုးဝင္ျခင္း၊ Chancroid၊ Lymphogranuloma Venereum၊ ဆာလဖာေဆးမတည့္ျခင္း ႏွင့္ ကင္ဆာေၾကာင့္လည္းအနာျဖစ္တတ္ပါေသးတယ္။

ေမး – လိင္တံအက်ိတ္အေၾကာင္း ရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – အေတြ႕အမ်ားဆုံးက လိင္တံႂကြက္ႏို႔ျဖစ္ၿပီး လိင္ဆက္ဆံရာတြင္ထိခိုက္ပြတ္တိုက္မႈမ်ားတဲ့ ေနရာျဖစ္တဲ့ ေအာက္ေမးသိုင္းႀကိဳးနဲ႔ လိင္တံထိပ္ဖူးအရင္းနားတြင္ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ဆီးသြားရာလမ္းေၾကာင္းဝ၊ လိင္တံအ ရင္းပိုင္းနဲ႔လိင္တံဝန္႐ိုးတိုင္ေတြမွာလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။

ေမး – စအိုတြင္းေရာင္ေရာဂါ အေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – လိင္တူဆက္ဆံတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရပါတယ္။ ဂႏိုေရာဂါ၊ Chlamydia၊ Herpes ႏွင့္ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ ပိုးေတြေၾကာင့္ျဖစ္ရပါတယ္။ စအိုနံရံမွာျပည္အခြၽဲႏွင့္ နီရဲေနကာထိခိုက္လွ်င္ ေသြးထြက္တတ္ပါတယ္။ လကၡ ဏာအေနနဲ႔ၾကည့္လွ်င္ အရိအခြၽဲထြက္ျခင္း၊ စအိုမွ ေသြးထြက္ျခင္း၊ နာက်င္ျခင္း၊ စအိုညႇစ္လိုက္လွ်င္နာက်င္ျခင္း စတဲ့လကၡဏာေတြျပတတ္ပါတယ္။

ေမး – စအိုတြင္းေရာင္ေရာဂါ အေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါ။
ေျဖ – လိင္တူဆက္ဆံတဲ့အတြက္ေၾကာင့္ ျဖစ္ရပါတယ္။ ဂႏိုေရာဂါ၊ Chlamydia၊ Herpes ႏွင့္ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ ပိုးေတြေၾကာင့္ျဖစ္ရပါတယ္။ စအိုနံရံမွာျပည္အခြၽဲႏွင့္ နီရဲေနကာထိခိုက္လွ်င္ ေသြးထြက္တတ္ပါတယ္။ လကၡ ဏာအေနနဲ႔ၾကည့္လွ်င္ အရိအခြၽဲထြက္ျခင္း၊ စအိုမွ ေသြးထြက္ျခင္း၊ နာက်င္ျခင္း၊ စအိုညႇစ္လိုက္လွ်င္နာက်င္ျခင္း စတဲ့လကၡဏာေတြျပတတ္ပါတယ္။

Author: ေအးကမာၻ ေဒါက္တာခ်စ္ (Vol – 8 / No – 10) Healthcare Journal