ကာလသားေရာဂါလကၡဏာေျပာျပပါ ဆရာမလို Ondr မွာ လူငယ္အခ်ိဳ႕ ေမးေလ့ရွိပါတယ္။ ဆစ္ဖလစ္လို႔ေခၚတဲ့ ကာလသားေရာဂါသည္ Treponima pallidum လို႔ ေခၚတဲ့ ဘက္တီးရီယားပိုးေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားေသာ ေရာဂါ ျဖစ္ပါတယ္။ ပထမဦးဆုံးေပၚတဲ့ လကၡဏာတစ္ခုကေတာ့ လိင္အဂၤါ၊ စအို၊ ပါးစပ္အတြင္း မနာက်င္တဲ့ ေသးငယ္ေသာ အနာတစ္ခု ျဖစ္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ထိုအနာကို ရွန္ကာလို႔ ေခၚပါတယ္။ ကာလသားေရာဂါကူးစက္ခံရေသာ္လည္း ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ မည္သည့္လကၡဏာမွ မေပၚဘဲ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ေရာဂါကို ေစာေစာေတြ႕ၿပီး ေစာေစာကုသမႈ ခံယူျခင္းသည္ အေကာင္းဆုံးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ကာလသားေရာဂါ မကုပဲ ထားလွ်င္အေရးႀကီးေသာ ကိုယ္တြင္းအဂၤါမ်ား ထိခိုက္တတ္ပါတယ္။ ဥပမာဦးေႏွာက္၊ႏွလုံး။ ကာလသားေရာဂါသည္ အဆိုပါအနာ ရွန္ကာကို တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႕မွသာ ေရာဂါကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါရွိသူႏွင့္ အဝတ္အစားအတူတူဝတ္႐ုံႏွင့္ အတူတူစား႐ုံျဖင့္ မကူးစက္ႏိုင္ပါ။ […]
Category: လိင္မွတဆင့္ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား
ေၾကာက္မက္ဖြယ္ရာ ေလးလုံးေရာဂါ
HIV AIDS ဆုိရင္ လူတုိင္းေၾကာက္ရြံထိတ္လန္႔တတ္ၾကပါတယ္။ ေၾကာက္လည္း ေၾကာက္စရာ ကူးစက္ေရာဂါဆုိးၾကီး တစ္ခုမုိ႔ပါ။ ကမာၻ႔က်န္းမာေရး အဖြဲ႔အစည္းရဲ႔ မွတ္တမ္းေတြ အရ ၂၀၁၆ ႏွစ္ကုန္ျပီးေလာက္မွာ တစ္ကမာၻလုံးအေနနဲ႔ HIV ပုိး ကူးစက္ခံေနရသူ ၃၆.၇ သန္းေလာက္ ရွိျပီး ႏွစ္စဥ္ ကူးစက္ခံေနရသူ အေနနဲ႔ ၁.၈ သန္းေလာက္ ရွိေနပါတယ္။ HIV ပုိး ဘယ္လုိ ကူးစက္ႏုိင္သလဲ။ HIV ပုိးဟာ လူ႔ခႏၶာကုိယ္ရဲ႔ အရည္ေတြကေနတဆင့္ ကူးစက္ပါတယ္။ ေသြး ၊ သုက္ရည္ ၊ မိန္းမကုိယ္မွ ထြက္ေသာအရည္ ၊ မိခင္ႏုိ႔တုိ႔မွ တဆင့္ ကူးစက္တတ္ပါတယ္။ အရည္ဆုိတဲ့ ေနရာမွာ တံေတြးေတြ ၊ ေခၽြးေတြ မပါ ပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ တစ္အိမ္တည္းအတူေနျခင္း […]
ကာလသားပိုးစစ္တဲ့အခါ
ကာလသားပိုး ဆိုတာ လိင္ဆက္ဆံတာကေနတဆင့္ ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ ေရာဂါတစ္ခုပါ။ ေရာဂါပိုးရွိတဲ့သူတစ္ေယာက္နဲ႔ လိင္အဂၤါခ်င္း ဆက္ဆံတာျဖစ္ေစ၊ စအိုကေနတဆင့္ ဆက္ဆံတာျဖစ္ေစ၊ ပါးစပ္နဲ႔ ဆက္ဆံတာျဖစ္ေစ၊ ကြန္ဒုံးေသခ်ာ မသုံးခဲ့ရင္ ေရာဂါကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ကာလသားပိုးက လူ႔ခႏၶာကိုယ္ထဲကို ဝင္ေရာက္ၿပီး ကိုးရက္ကေန ရက္ကိုးဆယ္အတြင္း ေရာဂါလကၡဏာ ျပတတ္ၾကပါတယ္။ ေရာဂါလကၡဏာမွာလည္း အဆင့္ဆင့္ျဖစ္တတ္ၾကပါတယ္။ ပထမအဆင့္အေနနဲ႔ကေတာ့ လိင္အဂၤါမွာ ပါးစပ္ထဲမွာ အနာေတြ ျဖစ္လာတာပါပဲ။ အနာဆိုေပမယ့္ မနာတတ္ေတာ့ ေတာ္႐ုံ သတိမထားမိတတ္ပါဘူး။ အနာရွိန္ေၾကာင့္ေတာ့ ေပါင္ၿခံေတြ လည္ပင္းေတြမွာ အက်ိတ္ေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းေတြမွာေတာ့ ဖ်ားနာတာ ၊ကိုယ္လက္ကိုက္ခဲတာေတြ ျဖစ္လာတတ္ပါတယ္။ ဒီလိုျဖစ္လာမွသာ ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေဆးစစ္ဖို႔ သတိရတတ္ၾကပါတယ္။ ေသြးစစ္တဲ့အခါ ကာလသားပိုးစစ္မယ္လို႔ ေျပာရင္ VDRL စစ္ၾကပါတယ္။ ရွိၿပီဆိုတာနဲ႔ ေဆးကုဖို႔လိုပါတယ္။ ေဆးကုတယ္ဆိုတာ သင့္ေတာ္တဲ့ […]
ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါႏွင့္ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါ
ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါ (မူလခုခံအားက်ဆင္းမႈကူးစက္ေရာဂါ) ၏ သိသာေသာ လကၡဏာမ်ားတြင္ နာတာရွည္ ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာျခင္းႏွင့္ ကိုယ္အေလးခ်ိန္ လြန္စြာက်ဆင္းျခင္းတို႔ပါဝင္ပါသည္။ ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါသည္ ကုရာနတၱိ ေဆးမရွိေသာေရာဂါလည္း မဟုတ္ေတာ့ပါ။ သို႔ရာတြင္ ထိေရာက္စြာ ကုသရန္လိုအပ္ပါသည္။ ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါေၾကာင့္ အသက္ေသဆုံးျခင္း မျဖစ္ေစရန္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ရပါမည္။ (၁) ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာျခင္းဆိုသည္မွာ အရည္ဝမ္းသြားျခင္း၊ ဝမ္းသြားအႀကိမ္ႏွင့္ ဝမ္းပမာဏမ်ားျခင္းကို ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာျခင္းဟု ေခၚဆိုပါသည္။ ဝမ္း၏ အေရာင္ႏွင့္ အနံ႔လည္းေျပာင္းလဲတတ္ပါသည္။ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာျခင္း (၂) မ်ိဳးရွိပါသည္။ ႐ုတ္တရက္ခ်က္ခ်င္းႏွင့္ နာတာရွည္တို႔ျဖစ္ပါသည္။ ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာျခင္းသည္ ခ်က္ခ်င္းျဖစ္၍ (၃)ရက္၊ (၄)ရက္အတြင္း ေပ်ာက္သြားပါက ႐ုတ္တရက္ခ်က္ခ်င္း ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာဟု ေခၚဆိုၿပီး၊ လေပါင္းမ်ားစြာ ႏွစ္ႏွင့္ခ်ီၿပီးျဖစ္လာပါက နာတာရွည္ ဝမ္းပ်က္၊ ဝမ္းေလွ်ာေရာဂါဟုေခၚဆိုပါသည္။ […]
ကြန္ဒုံး
အခုလိုမိုးရာသီမွာ မိုးမစိုေအာင္ ထီးေဆာင္းျခင္းျဖင့္ ကာကြယ္မႈယူရပါတယ္။ ထို႔အတူ သင့္အတြက္ လုံၿခဳံစိတ္ခ်ရဆုံး ကိုယ္ဝန္တားနည္းကေတာ့ ထီးကဲ့သို႔ကာကြယ္ႏိုင္တဲ့ ကြန္ဒုံးသုံးျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ကြန္ဒုံးသုံးပါလို႔ ေျပာရင္ လက္ခံႏိုင္ဖို႔ခဲယဥ္းၾကပါတယ္။ ကြန္ဒုံးသည္ ကိုယ္ဝန္တားမရေအာင္ တားဆီးႏိုင္သလို ေရာဂါပိုးမ်ားလည္း ကာကြယ္ပါတယ္။ အမ်ိဳးသားမ်ားအတြက္ သာမက အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္လည္း ကြန္ဒုံးရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးသားကြန္ဒုံးဆိုတာ ဘာလဲ? လိင္ဆက္ဆံစဥ္ အမ်ိဳးသားအဂၤါထိပ္မွာ စြပ္ရေသာ တိက်ပါးလြာေသာ အဖုံးစြပ္ တစ္ခုမွ်သာျဖစ္ပါတယ္။ သုက္ရည္ကို မိန္းမကိုယ္ထဲ၊ စအိုထဲ နဲ႔ ပါးစပ္ထဲ မဝင္ေအာင္ ကာကြယ္မႈ ေပးပါတယ္။ -ရာဘာ၊ ပလတ္စတစ္၊ သိုးသားအူျဖင့္ ျပဳလုပ္ေသာ ကြန္ဒုံးမ်ား လူအမ်ားစုက ရာဘာနဲ႔ ျပဳလုပ္ထားတဲ့ ကြန္ဒုံးကို အသုံးျပဳၾကပါတယ္။ ရာဘာနဲ႔ ဓာတ္မတည့္သူမ်ားကေတာ့ ပလတ္စတစ္ ပိုလီယူရီသိန္း သို႔မဟုတ္ ပိုလီအိုင္စိုပရင္းျဖင့္ ျပဳလုပ္ထားေသာ ကြန္ဒုံးသုံးၾကပါတယ္။ […]
HERPES ဗိုင္းရပ္စ္ေရာဂါ
HERPES ဗိုင္းရပ္(စ္)ေရာဂါဟာ လိင္မွတစ္ဆင့္ကူးစက္ေရာဂါလို႔ ဆိုေသာ္ျငားလည္း တစ္ခါတစ္ေလ လိင္မွကူးစက္တာမဟုတ္ပဲ အေရျပားျခင္းသာမာန္ထိေတြ႕မိ႐ုံနဲ႔တင္ ကူးစက္တတ္ပါတယ္။တခ်ိဳ႕ကမ်က္ႏွာ၊ ႏႈတ္ခမ္းေတြမွာျဖစ္သလို တခ်ိဳ႕က လိင္အဂၤါထိပ္လည္ စအိုနဲ႔တင္ပါးေတြမွာ အဲဒီအေရျပား ေရာဂါကူးစက္ခံရတတ္ပါတယ္။ မး – ဘယ္လို ဗိုင္းရပ္(စ္) ေရာဂါမ်ိဳးလဲ ေျဖ – ေရာဂါပိုး (၂)မ်ိဳး ရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးအစား (၁) HERPES ဗိုင္းရပ္(စ္)နဲ႔ အမ်ိဳးအစား (၂) ဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။ အမ်ိဳးအစား (၁)က လိင္အဂၤါမွလြဲၿပီး ျဖစ္တတ္ကာ၊ အမ်ိဳးအစား (၂)က လိင္အဂၤါ ပတ္လည္မွာ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ စျဖစ္ ျဖစ္ျခင္း ပိုျပင္းထန္တတ္ပါတယ္။ ျဖစ္တဲ့ ေနရာမွာရွိတဲ့ အေရျပားေအာက္ ခံစားမႈ အာ႐ုံေၾကာမွာ စေနတတ္ၿပီး ျပန္ႂကြတတ္ၿပီး ျပန္ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ ေမး – ဘယ္လိုေဝဒနာ […]
HIV ပိုး သံသယ
OnDr မွာ အေမးမ်ားတဲ့ ေမးခြန္းတစ္ခုရွိပါတယ္။ HIV ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံခဲ့ရလွ်င္ ဘာလကၡဏာေတြ ေပၚတတ္ပါသလဲ ဟူေသာေမးခြန္းျဖစ္ပါတယ္။ -သင္သည္ မေမွ်ာ္လင့္ပဲ ကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံမႈ ျပဳခဲ့လွ်င္ -သင္သည္ ေဆးထိုးအပ္ မွ်ေဝသုံးစြဲခဲ့လွ်င္ -ပိုးရွိသူရဲ႕ေသြး မိမိကိုယ္ထဲ တစ္နည္းနည္းျဖင့္ ဝင္ေရာက္ခဲ့လွ်င္ အဆိုပါ ေမးခြန္း ေပၚလာတတ္ပါတယ္။ အလ်င္အျမန္ သိခ်င္ပါလိမ့္မယ္။ ယခုေနာက္ဆုံးေပၚ နည္းစနစ္အရ HIVကူးစက္ၿပီး ရက္ပိုင္းအတြင္း ေသြးစစ္ ၾကည့္လွ်င္သိႏိုင္ပါတယ္။ HIV ပိုးက ဘာလဲ? HIV ပိုးသည္ လူရဲ႕ကိုယ္ခံအားကို ဆိုး႐ြားစြာ ထိခိုက္က်ဆင္းေစပါတယ္။ ေရာဂါမ်ား ခုခံကာကြယ္ၿပီးကိုယ္ခံအားေကာင္းေစေသာ CD4 ဆဲလ္မ်ားကို ဖ်က္ဆီးလိုက္ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္ပါတယ္။ HIVေရာဂါပိုး ကူးစက္မႈ႕ရဲ႕ ေနာက္ဆုံးအဆင့္ကေတာ့ AIDS ေရာဂါ ေပၚေပါက္လာျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ -လကၡဏာမ်ား […]
သီတင္းကြၽတ္ရင္ ဖတ္ေစခ်င္
၁။ဆရာရွင့္ အိမ္ေထာင္ျပဳေတာ့မယ္ဆိုရင္ မိန္းကေလးေရာ ေယာက္်ားေလးေရာ ေဆးစစ္ဖို႔လိုပါသလား။ တျခားဘာေတြ ဂ႐ုစိုက္ၿပီး ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္သင့္ပါသလဲရွင့္။ ၂။ ဆရာ သီတင္းကြၽတ္ခါနီးလာေတာ့ အိမ္ေထာင္ျပဳမဲ့စုံတြဲေတြအတြက္ က်န္းမာေရးပညာေပး အစီအစဥ္ေလး လုပ္ခ်င္လို႔ပါ။ သီတင္းကြၽတ္ရင္ မဂၤလာေဆာင္ေတြ လာပါေတာ့မယ္။ ေခတ္လူငယ္ေတြအတြက္ ေခတ္ေဆးပညာအရ အႀကံေပးပါရေစ။ ေခတ္လူငယ္ေတြထဲမွာ မိဘစကား သိပ္နားမေထာင္သူေတြလည္း ရွိတယ္။ သူတို႔မိဘစကားေတာင္ နားမေထာင္ရင္ ဆရာဝန႔္စကားလည္း လိုက္နာမယ္မထင္ပါ။ ဒါေပမဲ့အိမ္ေထာင္ျပဳတာမွာေတာ့ ကိုယ့္သေဘာခ်ည္းမၿပီးတာကို သိလာပါလိမ့္မယ္။ ကိုယ့္အိမ္ေထာင္ဘက္၊ အိမ္ေထာင္ဘက္က ေဆြေတြမ်ိဳးေတြ စသူေတြမပါရင္ ျမန္မာ့ထုံးစံမွာ အိမ္ေထာင္ျပဳတဲ့အရာ မျပည့္စုံပါ။ နားေထာင္ရမွာေတြတိုးလာပါၿပီ။ ဆရာဝန႔္စကားေလးနည္းျဖစ္ျဖစ္ နားေထာင္ၾကည့္ပါ။ အိမ္ေထာင္ဘက္မွာ ကူးစက္ေရာဂါေတြ ရွိသလား။ မ်ိဳး႐ိုးလိုက္ေရာဂါေတြရွိသလား။ ကိုယ့္မွာေကာ အဲတာေတြ ကင္းရွင္းသလား။ ဝဲ၊ ေပြး၊ တီဘီစတာေတြကို အသာထားၿပီး လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္ေရာဂါေတြကို […]
လိင္အဂၤါမွာ ေပါက္တဲ့ အဖု
လိင္မွတဆင့္ ကူးစက္တတ္တဲ့ ေရာဂါေတြထဲမွာ လိင္အဂၤါႂကြက္ႏို႔ဟာလည္း အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေရာဂါထဲမွာ တစ္ခုအပါအဝင္ ျဖစ္ပါတယ္။ Human Papilloma Virus လို႔ေခၚတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ တစ္မ်ိဳးကူးစက္ခံရျခင္းေၾကာင့္ ျဖစ္တာပါ။ အမ်ိဳးအစားေပါင္း တစ္ရာေက်ာ္ရွိတဲ့အထဲက type 6 နဲ႔ type 11 ေၾကာင့္ ျဖစ္တာမ်ားပါတယ္။ type 16 နဲ႔ type 18 ကေတာ့ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာကို အမ်ားဆုံး ျဖစ္ေစတဲ့ အမ်ိဳးအစားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံျခင္းနဲ႔ လိင္စိတ္ေျဖရာ ပစၥည္းမ်ားကို မွ်ေဝသုံးစြဲျခင္းတို႔ေၾကာင့္ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ေရာဂါ ကူးစက္ခံရၿပီး လအေတာ္ၾကာ တခ်ိဳ႕ေတြမွာ ႏွစ္ပိုင္းေလာက္ထိ ၾကာမွ ေရာဂါ လကၡဏာ ျပတတ္ပါတယ္။ ေရာဂါ လကၡဏာ ျပေနစဥ္မွာ တျခားသူကို ပိုမိုကူးစက္ႏိုင္ေပမယ့္ […]
လူေတြေၾကာက္တဲ့ ဂႏိုဆိုတာ
ဂႏိုဆိုတဲ့ ေရာဂါဟာ လူသိေတာ္ေတာ္မ်ားပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ဘာမွန္း ေသခ်ာမသိေပမယ့္ လူတိုင္းနီးပါး ၾကားဖူးနားဝ ရွိၾကသည္သာ။ ဒီေတာ့ လူတိုင္းေၾကာက္တဲ့ ဂႏိုဆိုတဲ့ ေရာဂါ အေၾကာင္းကို တစ္ေစ့တစ္ေစာင္း ေျပာျပခ်င္ပါတယ္။ ဂႏိုဆိုတာ ဂႏိုရီးယားလို႔ ေခၚတဲ့ ကူးစက္ေရာဂါ တစ္မ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ လိင္ကတဆင့္ ကူးစက္တတ္ပါတယ္။ Nisseria gonorrhoea ဆိုတဲ့ ပဲေစ့လို ပုံစံရွိတဲ့ ဘက္တီးရီးယား ေရာဂါပိုး ကူးစက္ခံရလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ဘက္တီးရီးယားဟာ အမ်ိဳးသားအဂၤါမွ ထြက္ေသာ သုက္ရည္မ်ား ၊ အမ်ိဳးသမီး မ်ိဳးပြားအဂၤါမွ ထြက္ေသာ အရည္မ်ားတြင္ ရွိေနတဲ့အတြက္ အကာကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံမႈ႕ ျပဳတဲ့အခါမွာ တစ္ဦးမွ တစ္ဦးသို႔ ကူးစက ္ပ်ံႏွံ႔တတ္ပါတယ္။ ပုံမွန္ လိင္ဆက္ဆံသည့္ ပုံစံတြင္ ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ […]