ကြန္ဒုံးသုံးျခင္းဟာ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဴးမရွိသေလာက္နည္းၿပီး ထိေရာက္မႈမ်ားတဲ့bသားဆက္ျခားနည္းလမ္းျဖစ္႐ုံသာမက လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္ႏိုင္ေသာ ေရာဂါေတြကို ကာကြယ္ႏိုင္ဖို႔ ႏွစ္မ်ိဳးစလုံးအတြက္ စြမ္းေဆာင္ေပးႏိုင္တဲ့ တစ္ခုတည္းေသာ နည္းလမ္းျဖစ္ပါတယ္။ ကြန္ဒုံးသုံးျခင္းျဖင့္ မလိုလားအပ္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ရျခင္းကို ၉၈ရာခိုင္ႏႈန္းအထိ ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ကြန္ဒုံးသုံးျခင္းရဲ႕ တျခား ေကာင္းက်ိဴးေတြကေတာ့ ၁။ ေအအိုင္ဒီအက္၊ ဘီပိုး၊ စီပိုး ကာလသားေရာဂါစေသာ လိင္မွ ကူးစက္တက္တဲ့ ေရာဂါေတြ အမ်ိဳး (၂၀)ေက်ာ္ေလာက္ကို ကာကြယ္ႏိုင္ပါတယ္။ ၂။ကြန္ဒုံးသုံးျခင္းျဖင့္ အမ်ိဴးသမီးေတြမွာ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားႏႈန္းကိုလည္း ေလ်ာ့က်ေစပါတယ္။ ၃။ကြန္ဒုံးဟာ အေရးေပၚတားေဆးေတြလို ရာသီထိန္တာ မမွန္တာ ႏွစ္ခါသုံးခါဆင္းတာ ေနာက္ပိုင္းကိုယ္ဝန္လိုခ်င္တဲ့ အခါမ်ိဳးမွာ မရတာ စတဲ့ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဴးေတြလည္း မရွိတဲ့အျပင္ တျခားေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးေတြလည္း မရွိသေလာက္ နည္းပါတယ္။ ၄။ေဈးလည္းခ်ိဳတယ္။ ႏိုင္ငံအႏွံ႔ ေနရာေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ လြတ္လပ္စြာ အလြယ္တကူ […]
Category: လိင္မွတဆင့္ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမ်ား
ဆီးပူေညာင္း က်ေရာဂါ
တခ်ိဳ႕ေသာ အမ်ိဳးသားေတြအမ်ိဳးသမီးေတြမွာ စိတ္မခ်ရတဲ့ လိင္ဆက္ဆံတာေတြႀကဳံၿပီးတဲ့အခါမွာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းကေန ျပည္က်တာေတြဆီးပူဆီးက်င္ျဖစ္တာေတြ ႀကဳံရတတ္တယ္ ဒါကိုဆီးပူေညာင္းက်ေရာဂါလို႔ေခၚပါတယ္။ ဆီးပူေညာင္းက်ေရာဂါက အမ်ိဳးသားေတြပိုအျဖစ္မ်ားတတ္ေပမယ့္ အမ်ိဳးသမီးေတြလည္းျဖစ္တတ္ပါတယ္ ဂႏိုေရာဂါလို႔လည္းေနာက္တမ်ိဳးေခၚၾကေသးတယ္ အျပည့္အစုံဆိုရင္ေတာ့ ဂႏိုးရီးယားေရာဂါပါ ကာလသားေရာဂါနဲ႔ မတူပါဘူး။ ဂႏိုေရာဂါက Nisseria gonorrhoea ဆိုတဲ့ ဘက္တီးရီးယားေၾကာင့္ျဖစ္တာပါ လိင္ဆက္ဆံတာကေနကူးပါတယ္ ေရာဂါပိုးကူးစက္ခံရၿပီး ႏွစ္ရက္ကေနဆယ္ရက္အတြင္းမွာ ေရာဂါလကၡဏာ စျပတတ္ပါတယ္ ဒီေရာဂါပိုးက ဆီးလမ္းေၾကာင္းတေလွ်ာက္ အျပင္ သားအိမ္ေခါင္းေရာ အစာေဟာင္းအိမ္ေရာ မ်က္စိနဲ႔ လည္ေခ်ာင္းေတြကိုပါ ေရာဂါျဖစ္ေစတတ္ပါတယ္ ထိေတြ႕မႈရွိတဲ့ ေနရာတိုင္းမွာျဖစ္တာပါ။ အမ်ိဳးသားေတြမွာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းလိင္တံထိပ္ကေန ျပည္ေတြက်တတ္တယ္ တခါတေလမွာ ဆီးပူဆီးက်င္ပါျဖစ္တတ္တယ္ ဗိုက္ထဲရစ္နာတတ္တယ္ စအိုကလည္းအရည္က်တတ္တယ္ အထူးသျဖင့္စအိုကေနတဆင့္လိင္ဆက္ဆံတဲ့အခါမွာျဖစ္တတ္ပါတယ္ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာလည္းျဖစ္တတ္ေပမယ့္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ဘာေရာဂါလကၡဏာမွ မျပတတ္ၾကဘူး။ ေရာဂါပိုးဝင္ၿပီး ေဆးေသခ်ာမကုျဖစ္ခဲ့ရင္ ေနာက္ပိုင္းေတြမွာေတာ့ ေနာက္ဆက္တြဲေတြဝင္လာတတ္ပါတယ္ ဆီးက်ိတ္ေယာင္ျခင္း ဆီးအိမ္ေယာင္ျခင္း သားဥႁပြန္ေတြေယာင္ျခင္း […]
ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ
ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါဆိုတာ လိင္မွတစ္ဆင့္ကူးစက္ေသာ ေရာဂါတစ္မ်ိဳးပါ။ ဆစ္ဖလစ္ျဖစ္ေစေသာ ေရာဂါ ပိုးဟာ အေရျပားပြန္းတာကေနေတာင္ ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ လိင္မွတစ္ဆင့္ ကူးစက္႐ုံသာမကအနမ္းေပးျခင္း၊ ေသြးသြင္းမိျခင္း၊ အပ္စူးတာနဲ႔လည္းကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ လူႀကီးမွာျဖစ္ပြားကူးစက္တတ္သလို ကိုယ္ဝန္ေဆာင္မိ ခင္၏သေႏၶသားကိုလည္း ခ်က္ႀကိဳးမွတစ္ဆင့္ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆစ္ဖလစ္ဟာ ႏွစ္မ်ိဳးအဓိကခြဲထားပါတယ္။ ေစာေစာ ဆစ္ဖလစ္နဲ႔ ေနာက္က်ေသာဆစ္ဖလစ္ပါ။ ေစာ ေစာျဖစ္တဲ့ဆစ္ဖလစ္မွာမွ မူလဆစ္ဖလစ္၊ ဒုတိယအဆင့္ဆစ္ဖလစ္၊ ငုပ္ေနေသာဆစ္ဖလစ္ဆိုၿပီး ထပ္ရွိပါ တယ္။ မူလအရင္းခံဆစ္ဖလစ္ဟာ ပိုးဝင္တဲ့ေနရာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ လိင္အဂၤါမွာေပါ့။ ဒါကို ရွန္ကာ ျဖစ္တယ္လို႔ေျပာပါတယ္။ ေပါင္ႀကိတ္ခိုတတ္ပါတယ္။ သို႔ေသာ္ရွန္ကာနဲ႔ အႀကိတ္ေတြဟာမနာတတ္ေပ။ ရွန္ ကာကိုမကုသလွ်င္ ရွန္ကာဟာ ၂-၆ ပတ္ေလာက္ဆိုသက္သာကာ ပါးလႊာေသာအနာ႐ြတ္ျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒုတိယအဆင့္ ဆစ္ဖလစ္ဟာဖူးရွန္ကာျဖစ္ၿပီး ၆-၈ ပတ္ေလာက္မွာစျဖစ္ပါတယ္။ ထိုအခါေငြ႕ေငြ႕ဖ်ား ျခင္း၊ ႏႈံးျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္တတ္ပါတယ္။ ၇၅ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ေသာ လူနာေတြမွာဆိုခႏၶာကိုယ္နဲ႔ […]
အမ်ိဳးသားမ်ားတြင္ျဖစ္ေသာ လိင္မွကူးစက္ေရာဂါမ်ား
အမ်ိဳးသားေတြမွာလိင္မွ ကူးစက္ေရာဂါျပႆနာေတြက ဆီးႁပြန္မွအရည္ဆင္းျခင္း၊ လိင္ပတ္ဝန္းက်င္ တြင္ယားယံျခင္း၊ အင္ျပင္ထြက္ျခင္း၊ လိင္တံပတ္လည္တြင္ အနာေပါက္ျခင္း၊ လိင္အဂၤါေဘးတြင္အက်ိတ္ထြက္ ျခင္း၊ စအိုတြင္ေယာင္ရမ္းျခင္းဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။ ေမး – ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္ထြက္ျခင္းအေၾကာင္းရွင္းျပေပးပါ။ ေျဖ – ဆီးလမ္းေၾကာင္းမွ အရည္ထြက္တဲ့အဓိကေရာဂါက ဂႏိုလို႔ေခၚတဲ့ဆီးပူေညာင္းက်ေရာဂါနဲ႔ Chlamydia ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ တျခားေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ Trichomonas, Herpes Virus ေရာဂါနဲ႔ Mycoplasma ဆိုၿပီးေတာ့ ရွိပါတယ္။ ဂႏိုေရာဂါဆိုလွ်င္ထိေတြ႕ဆက္ဆံၿပီး တစ္ရက္ၾကာလွ်င္ေရာဂါလကၡဏာ စတင္ျပသၿပီး Chlamydia ေရာဂါကတစ္ပတ္ကေန ေလးပတ္ၾကာမွေရာဂါ လကၡဏာျပသပါတယ္။ လကၡဏာကဂႏိုေရာဂါေလာက္ေတာ့ မျပင္းထန္ပါဘူး။ေရာဂါေဝဒနာခံစားရတာရယ္ လိင္ဆက္ဆံမႈရွိခဲ့တယ္ဆိုတာကိုၾကည့္ ျခင္းျဖင့္ဒီေရာဂါျဖစ္ေနတယ္ဆိုတာ သိ ႏိုင္သလို ဆီးႁပြန္ကထြက္တဲ့အရည္ကိုယူၿပီး အေရာင္တင္ကာအႏုၾကည့္မိုက္ခ႐ိုစကုပ္နဲ႔ ရွာေဖြေတြ႕ရွိႏိုင္ပါ တယ္။ ေရာဂါပိုးေမြးၿပီးေတာ့လည္း သိႏိုင္ပါတယ္။ Nucleic Acid Amplification နည္းႏွင့္ Chlamydia […]
အမ်ဳိးသမီးမ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားေသာ ကင္ဆာေရာဂါမ်ား
အမ်ဳိးသမီးမ်ားတြင္ ရင္သားကင္ဆာ၊ အူမႀကီးႏွင့္ ၀မ္းေဟာင္းအိမ္ကင္ဆာႏွင့္ အဆုတ္ကင္ဆာ တုိ႔ၿပီးလွ်င္ (က) သားအိမ္လည္တံကင္ဆာ (သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ)၊ (ခ) မမ်ဳိးဥအိမ္ ကင္ဆာႏွင့္ (ဂ) သားအိမ္ကင္ဆာတုိ႔လည္း အျဖစ္မ်ားေၾကာင္း ေတြ႔ရႏုိင္ပါသည္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ခန္႔ထက္ ယေန႔အခ်ိန္တြင္ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာျဖစ္ပြားမႈမွာ ထူးျခား သိသာစြာ ေလ်ာ့နည္းသြားေၾကာင္းေတြ႔ရသည္။ အမ်ဳိးသမီး ၁၀၀,၀၀၀ တြင္ ၁၀ ေယာက္ခန္႔ ျဖစ္ႏုိင္ၾကသည္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ အမ်ဳိးအစား အမ်ဳိးမ်ဳိးရွိသည့္အနက္ Squamous Cell Carcinoma ႏွင့္ AdenoCarcinoma တုိ႔ ႏွစ္မ်ဳိးမွာ အျဖစ္အမ်ားဆုံးျဖစ္သည္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ျဖစ္ပြားမႈ၏ ၉၀ ရာခုိင္ႏႈန္းမွာ Human Papilloma Virus HPV ဗုိင္းရပ္စ္ ကူးစက္မႈႏွင့္ ဆက္ႏြယ္မႈရွိေၾကာင္း ေတြ႔ရသည္။ […]
လိင္အဂၤါၾကြက္ႏို႔
လိင္အဂၤါၾကြက္ႏို႔ေရာဂါကလည္း လိင္ဆက္ဆံရာကေန ကူးစက္ပ်ံ႕ပြားတတ္တဲ႔ေရာဂါ (Sexually Transmitted Diseases) ေတြထဲကတစ္ခုပါပဲ။ သူကေတာ႔ ဘက္တီးရီးယားပိုးေၾကာင္႔မဟုတ္ဘဲ လူမွာၾကြက္နိ႔ေရာဂါျဖစ္ေစ တတ္တဲ႔ဗိုင္းရပ္စ္ (Human Papilloma Virus, HPV) ေၾကာင္႔ျဖစ္ပါတယ္။ အထူးသျဖင္႔ HPV မ်ိဳးစိတ္ ၆ နဲ႔ ၁၁ ကလူေတြမွာ လိင္အဂၤါၾကြက္ႏို႔ေရာဂါကို ျဖစ္ေစတတ္တာပါ။ ဒါေၾကာင္႔ HPV မ်ိဳးစိတ္ ၆ နဲ႔ ၁၁ ကိုကာကြယ္တဲ႔ ကာကြယ္ေဆးထိုးထားရင္ လူမွာျဖစ္တဲ႔ လိင္အဂၤါၾကြက္ႏို႔ေတြကို ကာ ကြယ္ၿပီးျဖစ္ပါတယ္။ ကူးစက္ပံုကေတာ႔ အကာအကြယ္မဲ႔ ထိုးသြင္းလိင္ဆက္ဆံျခင္းကေန ကူးစက္တာအမ်ား ဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ႔အျပင္ ထိုးသြင္းလိင္ဆက္ဆံတာေၾကာင္႔မဟုတ္ဘဲ လိင္အဂၤါျခင္းသာမန္ပြတ္သပ္ျခင္းကေန တစ္ဆင္႔လည္းကူးစက္ေစႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ ထုိးသြင္းလိင္ဆက္ဆံတာေလာက္ေတာ႔ ကူးစက္မႈႏႈန္းမျမင္႔ပါဘူး။ ေရာဂါရွိသူရဲ႕ လိင္အဂၤါကိုပြတ္သပ္ထားတဲ႔လက္ကို မသန္႔ရွင္းဘဲ မိမိလိင္အဂၤါကိုထပ္မံပြတ္သပ္မိရင္လည္း ေရာဂါကူးစက္ႏုိင္ေျခ ရွိပါေသးတယ္။ […]
ဘယ္အခိ်န္မွာ ဘာေတြစစ္သင့္သလဲ
လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ကူးစက္တတ္ေသာေရာဂါမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္၍ မည္သည့္အခ်ိန္တြင္ မည္သို႔ေသာ စစ္ေဆးမႈမ်ား လုပ္ေဆာင္သင့္သည္ကို ေဖာ္ျပေပးသြားပါမည္။ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ (က) အႏၱရာယ္ရိွေသာ လိင္ဆက္ဆံမႈရိွခဲ့သူ၊ (ခ) အျခားေသာ လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ကူးစက္ႏုိင္သည့္ ေရာဂါမ်ားရိွသူ (ဂ) လိင္အဂၤါမ်ား၌ အနာမ်ားရိွသူ (ဃ) ေရာဂါပိုးရိွသူႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံခဲ့သူမ်ား ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအေနျဖင့္လည္း ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါရိွမရိွ စစ္ေဆးသင့္သည္။ ဆစ္ဖလစ္ေရာဂါ ရိွမရိွ ေသြးစစ္ေဆးျခင္းျဖင့္ သိရိွႏုိင္မည္ျဖစ္သည္။ ကယ္လ္မိုက္ဒီယားေရာဂါ လိင္ဆက္ဆံမႈေၾကာင့္ ကူးစက္ႏုိင္သည့္ ေရာဂါရိွသူႏွင့္ လိင္ဆက္ဆံဖူးသူမ်ား၊ ကိုယ္၀န္ေဆာင္ အမ်ိဳးသမီးမ်ား၊ လိင္ဆက္ဆံေဖာ္ႏွစ္ဦးနွင့္အထက္ ရိွသူမ်ား၊ အကာအကြယ္မဲ့ လိင္ဆက္ဆံမႈျပဳတတ္သူမ်ား၊ အေပ်ာ္အပါး လိုက္စားတတ္သူမ်ားႏွင့္ လိင္ကိစၥျဖင့္ လုပ္ကိုင္စားေသာက္သူမ်ား၊ ကယ္လ္မိုက္ဒီးယား ေရာဂါ စစ္ေဆးသင့္ပါသည္။ အမ်ိဳးသမီးမ်ားအတြက္ သားအိမ္လည္တံမွ တစ္သ်ွဴးစ၊ အမ်ိဴးသားမ်ားအတြက္ […]
မိႈစြဲနာကုေဆး
သည္တစ္ပတ္ မဂၤလာေမာင္မယ္ က်န္းမာေရးစကား၀ုိင္းမွာ မႈိစြဲနာကုေဆးအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ ေမာင္- မိႈစြဲနာလို႔ ေျပာလို႔ရတဲ့ မက္ခရုတုိ႔၊ အမ်ိဳးသမီးေယာနိမႈိစြဲျခင္းတုိ႔ ဆုိလုိတာလားဆရာ။ ေဒါက္တာမဂၤလာ – ဟုတ္ပါတယ္။ ကင္ဒီဒါ မိႈစဲြတာ၊ မက္ခရုနဲ႔ အမ်ိဳးသမီးေယာနိမိႈစြဲျခင္းတုိ႔ ပါ၀င္တယ္။ မယ္ – ဖလူကိုနေဇာက မိႈေရာဂါကုသေဆးလားဆရာ။ ေဒါက္တာမဂၤလာ – ဖလူကိုနေဇာက မႈိအမ်ိဳးမ်ိဳးမွာ အသံုးျပဳတဲ့ ေဆးပဲျဖစ္တယ္။ တီနီယာ၊ ကန္ဒီဒါတဲ့ မိႈမ်ိဳးအျပင္ ဦးေႏွာက္အေျမွေရာင္ေရာဂါ ျဖစ္ေစတဲ့ ရွားပါးျပီး အလြန္ျပင္းထန္တဲ့ ကရစ္ေကာ့ကိုးစစ္မိႈစြဲနာကိုလည္း ေပ်ာက္ကင္းေစႏုိင္ပါတယ္။ ေမာင္- ဖလူကိုနေဇာရဲ႔ ေဆးအသံုးကို ရွင္းျပပါဦးဆရာ။ ေဒါက္တာမဂၤလာ – အာေခါင္မွာ ျဖစ္တဲ့ ကင္ဒီဒါမႈိစြဲနာ၊ မက္ခရု၊ အမ်ိဳးသမီးေယာနိမွာျဖစ္တဲ့ ကင္ဒီဒါမႈိစြဲနာကုသဖို႔ႏွင့္ ကာကြယ္ရန္ အသံုးျပဳပါတယ္။ ေနာက္ျပီး ေဗာက္၊ ညွင္း၊ […]
HIV/AIDS
ေမး – ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါကို ဘယ္အခ်ိန္က စေတြ႔တာလဲ။ ေျဖ – ပထမဦးဆံုး သတိျပဳမိတာက ၁၉၈၁ခုႏွစ္ကပါ။ လူသားမ်ားရဲ႕ ခုခံအားစနစ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းမႈကိုျဖစ္ေစတဲ႔ ဗိုင္း ရပ္စ္ပိုး အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီဆိုၿပီး အမည္မွည္႔ေခၚလုိက္ပါတယ္။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ (၁)နဲ႔ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ(၂) ဆိုၿပီးရွိပါတယ္။ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ(၂)ကသိပ္မျပင္းထန္ဘဲ အေနာက္အာဖရိကမွာ အဓိကေတြ႔ရပါတယ္။ အာဖရိကတိုက္မွာရွိတဲ႔ လူ ေတြရဲ႕ အဓိကေသေစတဲ႔ေရာဂါက ေအအိုင္ဒီအက္စ္ေရာဂါျဖစ္ပါတယ္။ ေအအာတီလို႔ေခၚတဲ႔ ေဆးေတြကိုေပး ႏုိင္ရင္လူအေတာ္မ်ားမ်ားက သက္တမ္းေစ႔ေနႏုိင္ပါတယ္။ ေအအာတီဆိုတာကလည္း ေဆးသံုးမယ္ (သို႔) ဒီထက္ပိုၿပီး ထည္႔သံုးရတဲ႔ေဆးေတြျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကမာၻ႔က်န္းမာေရးမွတ္တမ္းအရ အိပ္ခ်္အိုင္ဗြီ (သို႔) ေအအိုင္ဒီအက္စ္ျဖစ္ေနတဲ႔သူက ၃၃.၂သန္းရွိၿပီး ေရာဂါစျဖစ္ေနတဲ႔သူက ၂.၅သန္းနဲ႔ ေသေပ်ာက္မႈ ၂.၁သန္းရွိပါတယ္။ ေမး- ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ကူးစက္ခံရသလဲ။ ေျဖ – လူရဲ႕ေသြး၊ သုက္ရည္နဲ႔တျခားခႏၶာကိုယ္ကထြက္တဲ႔ အရည္ျဖစ္တဲ႔ […]