အမ်ိဳးသမီးတိုင္း ရာသီမလာခင္ စိတ္အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္တတ္တာ
သတိထားမိၾကမွာပါ ။လတိုင္း မဟုတ္ေပမယ့္ အမ်ားအားျဖင့္ ႀကဳံဖူးၾကမွာပါ ။ဒီလို
ရာသီမလာခင္ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈဟာ Premenstrual Syndrome ဆိုတဲ့
ေရာဂါလကၡဏာစုမွာ တစ္ခုအပါအဝင္ျဖစ္ပါတယ္ ။
အ႐ြယ္ေရာက္ၿပီးတဲ့ အမ်ိဳးသမီး
ေတြရဲ႕ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းခန႔္ ခံစားရတတ္ပါတယ္ ။ဆိုးဆိုးဝါးဝါးႀကီး ျဖစ္တတ္တဲ့
Premenstrual Dystrophic Disorder ကေတာ့ ၃-၈ ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္ ျဖစ္တတ္
တယ္ ။ဒီလိုျဖစ္လာရင္ေတာ့ ေဆးကုသမႈ ေသခ်ာခံယူဖို႔ လိုပါတယ္ ။
ဘာလို႔ျဖစ္ရတာလဲ ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းအရင္း အတိအက် မသိေပမယ့္
ရာသီလာစဥ္ ထြက္တဲ့ ဟိုမုန္းလ္ ဓာတ္အေျပာင္းအလဲေတြေၾကာင့္လို႔ ေယဘူယ်
ယူဆၾကပါတယ္ ။ဘာေတြက ရာသီမလာခင္ စိတ္အေျခအေနေျပာင္းလဲမႈကို ပိုဆိုး
ေစလဲ ဆိုရင္ စိတ္ဖိစီးမႈ ၊စိတ္ဓာတ္က်မႈ ၊အရက္ေသစာ ေသာက္စားမႈ ၊ကဖင္းဓာတ္
ပါတာေတြ နဲ႔ ဆားအစားမ်ားမႈ ၊ဗိုက္တာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္နည္းမႈ စတာေတြပဲ ျဖစ္
ပါတယ္ ။
စိတ္အေျခအေနေတြက ဘယ္လို ေျပာင္းလဲတာလဲ ။တခ်ိဳ႕မွာ သိပ္မသိ
သာပါ ။ဟိုဟာစားခ်င္ ၊ဒီဟာေသာက္ခ်င္ စတဲ့ ခ်င္ျခင္းတပ္တဲ့စိတ္လည္း ျဖစ္တတ္
တယ္ ။အိမ္မွာ ၊ေက်ာင္းမွာ ၊အလုပ္မွာ ဘာလုပ္လုပ္ အဆင္မေျပသလို ျဖစ္တတ္
တယ္ ။လူေတာ မတိုးခ်င္ဘူး ။စိတ္ဓာတ္ေတြလည္း အေၾကာင္းအရင္းမရွိ က် ။စိတ္
တို စိတ္ရႈပ္ ။ဘာမဟုတ္တာေလးနဲ႔လည္း အေၾကာင္းမဲ့ ေဒါသေတြထြက္ ၊ရမယ္ရွာ
၊သည္းခံစိတ္နည္းၿပီး ထစ္ခနဲဆို ျပန္တုန႔္ျပန္ဖို႔ ဝန္မေလးတတ္ဘူး ။စိုးရိမ္စိတ္မ်ား ၊
ပူပန္စိတ္မ်ားမယ္ ။ဇြတ္တ႐ြတ္ တေဇာက္ကန္း လုပ္ခ်င္စိတ္မ်ားမယ္ ။ဂနာမၿငိမ္
လည္းျဖစ္မယ္ ။
ဘာေတြလုပ္လို႔ ရမလဲ ။
၁)အစားအေသာက္နဲ႔ အေနအထိုင္
-အာဟာရျပည့္ဝတာေတြ စားပါ ။
-ကဖင္းဓာတ္ပါတာ ေတြေရွာင္ပါ ။
-ဘီယာ အရက္ စတာေတြ ေရွာင္ပါ ။
-အငန္ေလွ်ာ့စားပါ ။
-အခ်ိဳမ်ားတာ ေရွာင္ပါ ။
-ႏြားႏို႔ တို႔ ၊ခ်င္းျမစ္ျပဳတ္တို႔ ေရွာင္ပါ ။
-စိတ္ဖိအားမ်ားေစတဲ့ ပတ္ဝန္းက်င္ကို ေခတၱမွ်ေရွာင္ပါ ။
-စိတ္ဖိအားေလွ်ာ့ခ်နည္းေတြျဖစ္တဲ့ တရားထိုင္တာ ၊ေယာဂကစားတာ စတာေတြ
လုပ္ေပးပါ ။
-မိမိ ရင္ဖြင့္ႏိုင္တဲ့သူေတြ မိသားစု ၊သူငယ္ခ်င္းမိတ္ေဆြေတြနဲ႔ အခ်ိန္ေပးၿပီး ေနထိုင္
ပါ ။
၂)ေဆးဝါးမ်ား
-ဗိုက္တာမင္နဲ႔ သတၱဳဓာတ္ပါတဲ့ အားေဆးေတြ ေသာက္ေပးႏိုင္တယ္ ။
-စိတ္ဓာတ္က် သက္သာေစတဲ့ ေဆးေတြ ၊ဟိုမုန္းေဆးတခ်ိဳ႕လည္း ရာသီမလာခင္
ခံစားရတာကို သက္သာေစႏိုင္တယ္ ။
၃)စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာကုထုံးမ်ား
-အျပဳအမူဆိုင္ရာကုထုံးျဖစ္တဲ့ Cognitive Behavioral Therapy ေတြနဲ႔ ကုသ
ႏိုင္တယ္ ။
Author: ေခတ္သစ္ ဇီဝက