ကေလးေခ်ာင္းဆိုးလွ်င္

ကေလးငယ္မ်ား အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ ေခ်ာင္းဆိုးတတ္ၾကတယ္။ အမ်ားအားျဖင့္ ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း မိဘေတြကိုယ္တိုင္ ရင္က်ပ္ ေခ်ာင္းဆိုးရွိလို႔ မ်ိဳး႐ိုးေၾကာင့္ျဖစ္တယ္။ ေရာဂါေၾကာင့္ျဖစ္ရင္

(၁)တုပ္ေကြးေရာဂါ။ ။ တုပ္ေကြးေရာဂါကိုယ္၌က ျဗဳန္းကနဲဖ်ားနာျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ အ႐ိုးအဆစ္ကိုက္ျခင္း၊ ႏွာရည္ယိုျခင္းတို႔ ရွိႏိုင္တယ္။
ကူးစက္ျခင္း။ ေလေၾကာင့္ ထြက္သက္ဝင္သက္ ထိေတြ႕ရာမွ ေရာဂါရွိသူရဲ႕ အခန္း၊ အသုံးအေဆာင္ပစၥည္း၊ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္မ်ား၊ အိပ္ရာခင္း၊ ျခင္ေထာင္၊ အဝတ္အစားမ်ား၊ ေရာဂါျဖစ္သူရဲ႕ က်န္တဲ့အစားအစာမ်ားမွ ကူးစက္တယ္။ တုပ္ေကြး အတြက္ ကိုယ္ပူလာရင္ ကိုယ္ပူက်ေဆး ပါရာစီတေမာ၊ အေမာက္ဆလင္၊ (၁)လုံး (၄)ႀကိမ္စီနဲ႔ (၅-၇) ရက္အထိ ေပးႏိုင္တယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္ (cough syrup) ေပးႏိုင္တယ္။
ကာကြယ္ေဆး- တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆးေပၚၿပီျဖစ္လို႔ ႏွစ္စဥ္တစ္ႀကိမ္ ထိုးထားသင့္တယ္။

(၂)အေအးမိႏွာေစး။ ။ အေအးမိႏွာေစး၍ ေခ်ာင္းဆိုးတာျဖစ္ႏိုင္တယ္။ အေအးမိျခင္း လကၡဏာေတြက ေခါင္းမူးေဝျခင္း၊ အားအင္ကုန္ခမ္းျခင္း၊ ႏွာရည္ယိုျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ မူးျခင္းတို႔ကို ေတြ႕ရတယ္။ အေအးမိ ဖ်ားတာကေန ဒုတိယ ဘက္တီးရီးယား ကူးစက္ေရာဂါ ဝင္ႏိုင္လို႔ ေသခ်ာေဆးေသာက္ကုသသင့္တယ္။ အေမာက္ဆလင္ (၂၅၀) မီလီဂရမ္ တစ္ေန႔တစ္လုံး (၄)ႀကိမ္နဲ႔ဘိုက္ဆိုဗင္ (၁) ဗင္တိုလင္ (၁)လုံး၊ (၃)ႀကိမ္ (၄-၇)ရက္ ေပးရမယ္။ ေခ်ာင္းဆိုးေပ်ာက္ေဆးရည္ (cough syrup)ေပးရမယ္။

(၃) ၾကက္ညႇာေခ်ာင္းဆိုး (Pertussis)။ ။ အေၾကာင္းျပရင္ ကိုယ္အနည္းငယ္ပူ၍ ဖ်ားျခင္း၊ ႏွာရည္မ်ားစြာယိုျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ မူးျခင္း ၊ေခ်ာင္းေျခာက္ဆိုးျခင္း၊ တျဖည္းျဖည္း ျပင္းထန္လာကာ ညဘက္ပိုဆိုးျခင္း၊ တစ္ပတ္ၾကာရင္ မရပ္မနား ေခ်ာင္းဆိုးျခင္း၊ ေခ်ာင္းသလိပ္ကပ္၍ သလိပ္မရွိျခင္း၊ မ်က္စိ၊ နား၊ ႏွာေခါင္း၊ နားကပင္ ေသြးထြက္ေအာင္ဆိုးျခင္း၊ အျခားသူမ်ား ကူးစက္ႏိုင္ျခင္းတို႔ျဖစ္သည္။
ေမြးစကာလ (ဆ-က-မ ဆုံဆို႔၊ ၾကက္ညႇာ၊ ေမးခိုင္၊ ကာကြယ္ေဆး (သို႔) ေဆးငါးမ်ိဳး ကာကြယ္ေသာ ၾကက္ညႇာ၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ ေမးခိုင္၊ အသည္းေရာင္ဘီ၊ ဦးေႏွာက္အေျမႇးေရာင္ေရာဂါကာကြယ္ေဆးကို ကေလး (၂)လ၊ (၄)လနဲ႔ (၆)လသား ေတြမွာ သုံးႀကိမ္ျဖည့္ထိုးႏွံေပးသင့္တယ္။ မကူးစက္ႏိုင္ေအာင္ လူနာသီးျခားထားေပး ကုသသင့္တယ္။ ႏို႔စို႔ကေလးနဲ႔ (၁-၅)ႏွစ္ၾကား ကေလးမ်ား လူနာနဲ႔ ထိေတြ႕ခ်ိန္ မွစ၍ (၃)ပတ္ၾကာေစာင့္ၾကည့္ရမယ္။ ေရာဂါျဖစ္စမွ ေပ်ာက္ထဲ့ထိ ခြင့္ယူရမယ္။ ေသခ်ာတိက်ကုသမႈ ခံယူရမယ္။

(၄)ဆုံဆို႔နာ။ ။ ဆုံဆို႔နာေၾကာင့္ ေခ်ာင္းဆိုးႏိုင္တယ္။ အျခားလကၡဏာေတြက အနည္းငယ္ဖ်ားျခင္း၊ လည္ပင္းနာျခင္း၊ ေခါင္းကိုက္ျခင္း၊ ထိုင္းမႈိင္းျခင္း၊ လည္ေခ်ာင္း တြင္ အေမွးျဖဴမ်ားပိတ္ဆို႔ျခင္း၊ အသက္ရွဴက်ပ္ကာ ေသဆုံးျခင္း ျဖစ္ႏိုင္သည္။
ကူးစက္ျခင္း- လူနာနဲ႔ တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႕ျခင္း၊ ေရာဂါသယ္ေဆာင္သူနဲ႔ ေတြ႕ထိကူးစက္ျခင္း၊ လူနာရဲ႕ အစားအစာ၊ အသုံးအေဆာင္၊ ပန္းကန္ခြက္ေယာက္၊ အဝတ္အစား၊ ႏြားႏို႔က တစ္ဆင့္ ကူးစက္ေစတယ္။ အစာ၊ ေရ၊ အသုံးအေဆာင္ သီးျခားထားသင့္တယ္။ ၾကက္ညႇာေခ်ာင္းဆိုးကဲ့သို႔ ကေဘးဘဝကာကြယ္ေဆး အျပည့္ ထိုးထားရ မည္။
ေရာဂါျဖစ္သူကိုေဆး႐ုံပို႔ၿပီး ႏွစ္ပတ္ၾကာ သီးျခားကုသမႈယူရမည္။ အိမ္သား မ်ားျဖစ္ခဲ့ရင္ အိမ္ရွိကေလးမ်ား (၁၀)ရက္ေက်ာ္တိတိ ေရာဂါေပ်ာက္ကင္းၿပီး လည္ေခ်ာင္း၌ ပိုးရွိမရွိ စမ္းၿပီးမွ လာရမယ္။ ေရာဂါျဖစ္တဲ့ေန႔မွ ႏွစ္ပတ္ထိ ခြင့္ယူ ရမယ္။ (သို႔) ဆရာဝန္က ၫႊန္ၾကားရင္ ေက်ာင္းပိတ္ရမယ္။
ကာကြယ္ျခင္း။ ေရာဂါမကူးစက္ႏိုင္ေအာင္ သီးသန႔္ထားရမယ္။လည္ေခ်ာင္း တြင္း ပိုးရွိမရွိ စမ္းသပ္ရမယ္။ လုံေလာက္တဲ့ကုသခ်က္ အေမာက္ဆလင္၊ ပါရာစီ တေမာတိုလင္ (၁)မ်ိဳးစီ (၃)မ်ိဳး၊ တစ္ေန႔ေလးႀကိမ္ (၅-၁၀) ရက္ တိုက္ေကြၽးရမယ္။ ပုံမွန္သြားလာေနသင့္တယ္။ ဆရာဝန္ရဲ႕ တိက်ေသခ်ာတဲ့ ကုသမႈရယူရမယ္။

(၅) ရင္ၾကပ္။ ။ ေမြးရာပါ ရင္ၾကပ္ကေလးငယ္မ်ားမွာ ရာသီဥတု ကူးေျပာင္းရင္း ပတ္ဝန္းက်င္ဓာတ္မတည့္ျခင္း ျဖစ္ၿပီး ေခ်ာင္းဆိုး၍ ခြွ်ဲက်ပ္လာတယ္။ တာဗ်ဴ တေမာ ရွဴေဆး သုံးရတယ္။ အေမာက္ဆလင္၊ အမိုင္ႏို၊ ဘိုင္ဆိုလင္ (Amoxil, Amio, Bisolum)(၃)မ်ိဳး (၃)ႀကိမ္ (၅-၁၀) ရက္ေပးရမယ္။ ေႏြးေႏြးေထြးေထြးထားပါ။

Author: Dr. လြင္သန္႔