လူ႔ဘ၀ၾကီးထဲတြင္ လူတစ္ေယာက္အတြက္ ရပ္တည္ရွင္သန္ခြင့္ရရန္ အလြန္ပင္ ခက္ခဲတတ္ၾကပါသည္။ မိခင္၀မ္းၾကာတုိက္အတြင္း အေႏၶစတည္စဥ္ ကာလမွသည္ ေနာက္ဆံုးခရီးလမ္းသြားရတဲ့အထိ လူ႔ဘ၀တြင္ ရင္ဆုိင္ေက်ာ္ျဖတ္ရသည့္ ဒုကၡမ်ိဳးစံုႏွင့္ ေရာျပြန္လ်ွက္ရိွပါသည္။ အခ်ိဳ႔သည္လည္း လူ႔ဘ၀သို႔ပင္ ေျခလွမ္းမခ်လုိက္ရဘဲ မိခင္၀မ္းတြင္း သေႏၶသားဘ၀၌ပင္ လူ႔ေလာကို ေက်ာခိုင္းလုိက္ရသူမ်ားရိွၾကပါသည္။
ေမြးဖြားလာျပန္ေတာ့လည္း ဆင္းရဲခ်မ္းသာမေရြး မိမိကိုယ္ကို မထိန္းေက်ာင္းဘဲ မိဘႏွင့္ ပတ္၀န္းက်င္တုိ႔၏ အကူအညီႏွင့္သာရပ္တည္ႏုိင္စြမ္း ရိွခဲရပါသည္။ သို႔ေသာ္ မိဘတုိ႔၏ ၾကြယ္၀မႈအေပၚ မူတည္ျပီး လူအခ်င္းခ်င္း ကြဲျပားစြာ ရပ္တည္ၾကရမူေတာ့ ရိွပါသည္။ ဤသို႔ ငယ္စဥ္ကေလးဘ၀မွ စတင္ျပီး မတူညီေသာ ရပ္တည္ရွင္သန္ရမူအဖံုဖံုျဖင့္ လူ႔ေလာကအတြင္း ရွင္သန္ရေသာ္လည္း အိုနာေသ အေရးသံုးပါကိုေတာ့ျဖင့္ မည္သူမ်ွ ေက်ာ္လႊားရပ္တည္မႈ မလုပ္ႏုိင္ၾကပါ။
အမွည့္တစ္၀င္၀င္း အကင္းတဖုတ္ဖုတ္ဆုိစကားအရ အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ လူ႔ဘ၀ၾကီးကို ေစာစီးစြာ ေက်ာခုိင္းသြားရသူမ်ားလည္း ေတြ႔ျမင္ၾကရမည္ျဖစ္သည္။ အသက္ရွင္စဥ္အခိုက္ ခဏတာအတြင္း လူမွန္လ်ွင္ လူပီသစြာ ေနထုိင္ခဲ့မႈသည္ မိမိတုိ႔၏ လူျဖစ္စဥ္သမုိင္းေကာင္းတစ္ရပ္ကို ခ်န္ထားႏုိ္င္ခဲ့မည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ လူတုိ႔၏ သြားေနရာလမ္းေၾကာင္းသည္ တစ္ခုတည္းေသာ ေသမင္းတံခါး၀ဆီသို႔သာ ဦးတည္ေနေၾကာင္းကိုလည္း အစဥ္သတိရိွသင့္ပါသည္။
ေသဆံုးရျခင္းသည္လည္း အဓိကနွစ္ခ်က္သာရိွျပီး မေတာ္တဆေသဆံုးရမူႏွင့္ ေရာဂါတစ္ခု၏ ႏွိပ္စက္မႈေၾကာင့္သာျဖစ္သျဖင့္ သခၤါရသေဘာအရ လူတုိင္း ေသဆံုးရမည္သာျဖစ္သည္။ ဤအေၾကာင္းအရာမ်ားကို လူတုိင္းပင္သိိရွိျပီး ျဖစ္ေသာ္လည္း မိမိတုိ႔ မေသဆံုးမီွ မည္သည့္အရာမ်ားကိုလည္း လုပ္သင့္မလုပ္သင့္ကို စဥ္းစားဆင္ျခင္မူအား နားလည္တတ္သည္မွာ လူ႔သဘာ၀ပင္ျဖစ္သည္။ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္လာျပီဆုိသည္ႏွင့္ မိမိတစ္ဦးခ်င္း ျဖစ္တတ္ေသာ ေရာဂါမ်ားႏွင့္ လူတစ္ဦးမွ ေနာက္ထပ္တစ္ဦးသို႔ ကူးစက္နိုင္ေသာ ေရာဂါဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးသာရိွပါသည္။
ကူးစက္ႏုိင္ေသာ ေရာဂါမ်ားတြင္လည္း ေရာဂါအသစ္အဆန္းမ်ား ထပ္မံေပၚေပါက္လ်ွက္ရိွရာ ကူးစက္ႏိုင္ေျခရိွသည့္ နည္းလမ္းမ်ားကို ေလ့လာမွတ္သား၍ ေရွာင္ရွားတတ္ပါက မိမိထံသို႔ မကူးစက္ေစရန္ ကာကြယ္ျပီးသား ျဖစ္ပါသည္။ ေရာဂါတစ္ခုေပၚေပါက္လာပါက မွန္ကန္ေသာ ကာကြယ္နည္းလမ္းမ်ား ကုသမူနည္းလမ္းမ်ားတုိ႔ကို လူမ်ားစြာ ေလ့လာခြင့္ရရန္ သတင္းေပးမူ အားနည္းတတ္ၾကသလို လူတုိင္းကလည္း ထိုေရာဂါသစ္မ်ားအတြက္ ဗဟုသုတရွာမွီးရန္ အခ်ိန္မေပးႏုိင္ၾကဘဲ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးကိုသာ ဦးစားေပးေနရသျဖင့္ ကူးစက္မႈလြယ္ကူေသာ အေျခအေနတစ္ရပ္ကို ေရာက္ရိွသြားပါေတာ့သည္။
သတင္းအခ်က္အလက္ မ်ားေပးသည္ကို ပို၍မွန္ကန္ေသာ သတင္းျဖစ္သင့္သလုိ ေရရွည္တြင္ မည္သူမ်ားကို မည္ကဲ့သို႔ ထိခုိက္သြားႏုိင္ေျခရိွမူမ်ားကိုလည္း သတိထားျပီး ေမးသင့္ပါသည္။ HIV ေလာကတြင္လည္း သတင္းေပးမူပံုစံမ်ား မွားယြင္းေပးမႈေၾကာင့္ ေနာင္တစ္ခ်ိန္တြင္ HIV ကူးစက္ခံရသူမ်ားကို ထိခုိက္မႈျဖစ္ေစခဲ့ရပါသည္။
ဤကဲ့သုိ႔ သတင္းအခ်က္ႏွင့္ ဗဟုသုတမ်ား ျဖန္႔ေ၀မႈပံုစံမ်ား မွားယြင္းခဲ့ရမႈေၾကာင့္လည္း HIV ရိွေနသူမ်ားကို ပစ္ပယ္ခြဲျခားမႈမ်ား ရိွေနၾကေသးသည့္အျပင္ အတူေနအတူစား မိသားစု၀င္မ်ားကပါ ရြံ႔ေၾကာက္လ်ွက္ ရိွေနၾကဆဲပင္ျဖစ္သည္။ HIV ဆုိသည္ႏွင့္ လူအမ်ား ေၾကာက္လန္႔ေနၾကေနဆဲပင္ ျဖစ္ပါသည္။
ထို႔ေၾကာက္လန္႔ေနၾကသူမ်ားကို ျပန္လည္သံုးသပ္ၾကည့္ေသာအခါ HIV ဗဟုသုတမ်ားကို အနည္းငယ္သာ သိရိွျပီး ႏွံ႔ႏွ႔႔ံစပ္စပ္ မသိရိွသူမ်ားပင္ ျဖစ္ေနၾကပါသည္။ HIV ႏွင့္ ပတ္သတ္သည့္ ကူးစက္ႏုိင္မူ ကာကြယ္ႏုိင္မူ ကုသႏိုင္မူ အလံုးစံုကို ေစ့စပ္စြာ သိရွိေနသူမ်ားႏွင့္ HIV ႏွင့္ပတ္သတ္သည့္ ဗဟုသုတမ်ားကို လံုး၀နကန္းတစ္လံုးမွ မရိွသူမ်ားလာေတာ့ HIV ရိွသူမ်ားကို ခြဲျခားပစ္ပယ္မႈ နည္းပါးသြားတတ္ၾကပါသည္။ မိသားစု၀င္တစ္ဦးတြင္ HIV ရိွေနသူ တစ္ဦးရိွလာပါက မိသားစု၀င္အားလံုးမွ HIV ဗဟုသုတမ်ားကို ထဲထဲ၀င္၀င္ ေလ့လာသိရိွရန္ ၾကိဳးစားသင့္ပါသည္။ မိမိတို႔၏ မိသားစု၀င္ HIV ရိွလာပါက ထုိသူကို ပစ္ပယ္စြန္႔လႊတ္၍ မရေသာသူမ်ား ရိွတတ္သလို ထိုသူ၏ လုပ္အားႏွင့္ ၀င္ေငြတုိ႔ကို အားကိုးျပီး ဘ၀ရပ္တည္ေနရသည့္ မိသားစု၀င္မ်ားလည္း ရိွေနႏုိင္ပါသည္။ ထိုသူ၀င္ေငြ မရွာႏုိင္စဥ္ ေခတၱခဏသာ မိမိတုိ႔မွ ျပဳစုေပးရမွာျဖစ္သလို ထုိသူ၏ က်န္းမာေရးမ်ား ပံုမွန္ေကာင္းမြန္သြားပါက ထိုသူ၏ ၀င္ေငြမ်ားကို ျပန္လည္ေမ်ွာ္ကိုး၍ ဘ၀ရပ္တည္ႏုိင္ပါသည္။
သားသမီးတုိ႔တြင္ ေက်ာင္းေနအရြယ္ႏွင့္ သားသမီးငယ္ေလးမ်ား ရိွေနပါလ်ွင္လည္း ထုိသူက်န္းမာေရး လွွ်င္ျမန္စြာ ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာေစေရးႏွင့္ ၀င္ေငြျပန္လည္ရွာေဖြႏုိင္ရန္ မိသားစု၀င္မ်ားက စိတ္အာလူအားဖြံ႔ျဖိဳးလာေအာင္လည္း ေဖးမကူညီမႈမ်ား ျပဳလုပ္ေပးသင့္ပါသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ HIV ကူးစက္ခံေနရမႈသည္ ျမိဳ႔တိုင္းတြင္ ရိွေနျပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ကာကြယ္ျခင္းနွင့္ ကုသလမ္းညႊန္မႈလုပ္ငန္းမ်ားကို တုိးခ်ဲ႔လုပ္ေဆာင္သင့္ေနပါျပီ။ ထုိ႔အျပင္ ေတာနယ္မ်ားအထိပါ ကူးစက္မႈမ်ားရိွေနပါသျဖင့္ ညႊန္းပို႔မႈမ်ား သတိေပးမႈမ်ားကိုပါ ပူးတြဲလုပ္ေဆာင္သင့္ပါသည္။
အခိ်ဳ႔ေတာနယ္မ်ားရိွ လူငယ္မ်ားႏွင့္ အိမ္ေထာင္ရွင္အခ်ိဳ႔သည္ပင္လ်ွင္ ႏိုင္ငံရပ္ျခားသို႔ ထြက္ကာ အလုပ္အကိုင္မ်ား သြားေရာက္လုပ္ကိုင္ျခင္းမ်ား ရိွေနေသာေၾကာင့္ ထိုသူတို႔မွတစ္ဆင့္ မိမိတို႔၏ ရပ္ရြာမ်ားသို႔ HIV ပိုးလက္ဆင့္ကမ္းစီးေမ်ွာမႈရိွေနျခင္းတုိ႔ကိုလည္း အစဥ္သတိရိွစြာျဖင့္ ကာကြယ္သင့္ေနျပီလည္း ျဖစ္ပါသည္။ ကမာၻတြင္ HIV ပိုးရယ္လုိ႔ ကူးစက္ေရာဂါေပၚေပါက္ျပီးေနာက္ပိုင္း ကူးစက္ေရာဂါအသစ္အဆန္းမ်ားလည္း ထပ္မံေပၚေပါက္လာေနရာ HIV ေၾကာင့္ အသက္မဆံုးရႈံးဘဲ ေရာဂါသစ္မ်ားေၾကာင့္ ေသဆံုးရမႈမ်ားလည္း ရိွေနပါသည္။ ထို႔အတြက္ေၾကာင့္ လူသားမ်ားအားလံုးသည္ ေသဆံုးျခင္းႏွစ္မ်ိဳးျဖစ္သာ ေသဆံုးၾကရမည္ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ မည္သည့္ေရာဂါကူးစက္ခံစားေနရသူ ျဖစ္ပါေစမိမိထံမကူးစက္ရန္
ကာကြယ္နည္းလမ္းမ်ား ေလ့လာမွတ္သားျပီး ေရွာင္ရွားသင့္ပါသည္။ ကူးစက္ေနရသူမ်ားကိုလည္း ပစ္ပယ္ခြဲျခားျခင္းမ်ား မျပဳလုပ္ဘဲ မိမိတတ္စြမ္းသေလာက္ စိတ္ပိုင္းရုပ္ပိုင္း ကူညီေဖးမသင့္ပါသည္။ လူသားအားလံုးသည္ တူညီေသာ ခရီးလမ္းဆံုးကို ကိုယ့္နည္းကိုယ့္ဟန္ျဖင့္ သြားေနရသူမ်ားသာ ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အသက္ရွင္စဥ္ကာလအတြင္း အကိ်ဳးဆက္ေကာင္းမ်ား ျပဳလုပ္ႏုိင္ၾကေစရန္ ေရးသာျခင္းျဖစ္ပါသည္။
Author: လိႈင္ (PEER) – Healthcare Journal (VOL:8/NO:6/PG:17)