ဒီမနက္ အလုပ္ေလးအားတုန္း သူငယ္ခ်င္းေတြနဲ႔ ခ်ိန္းထားတဲ့ေနရာဆီထြက္လာခဲ့တယ္။ အဲ့ဒီမွာမေတြ႕တာ ၾကာတဲ့ သူငယ္ခ်င္းတစ္ေယာက္နဲ႔ ေတြ႕ေတာ့ ေတာ္ေတာ္ေလးဝမ္းသာမိတယ္။
ေဟ့ေကာင္ မင္းအမ်ိဳးသမီးမူမူေကာ မပါလာဘူးလားကြ။
”ငါ့အမ်ိဳးသမီးမပါဘူးကြ။ ေနာင္လည္းပါႏိုင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး ။ သူမရွိေတာ့ဘူး ။ ဆုံးသြားၿပီ။”
”ေဟ။ ဘယ္လိုျဖစ္ရတာလဲကြာ ။ ငါလည္း ဘာမွ မၾကားမိပါလား။ မူမူက အသက္ငယ္ငယ္ေလးရွိေသးတာ။ ငါတို႔ထက္ေတာင္ ငယ္ဦးမယ္။”
”ေလးဖက္နာလို႔ေျပာတာပါပဲကြာ ။ ငါတို႔ ေပါ့ဆမိတာေတြအမ်ားႀကီးပါတယ္။ ငါဂ႐ုမစိုက္မိတာပါ ငါ့အျပစ္ပါ။”
”ဒီလိုလဲမဟုတ္ပါဘူးကြာ။ တရားနဲ႔ေျဖပါကြာ။”
အျခားသူငယ္ခ်င္းေတြလဲ ဝိုင္းဝန္းေဖ်ာင္းဖ်ၾကတာေပါ့ ။
”ဒါနဲ႔ ေလးဖက္နာေရာဂါဆိုတာ အဲ့ေလာက္အႏၲရာယ္မ်ားမွန္း ငါတို႔မသိခဲ့ဘူး။”
”ငါလည္းမသိခဲ့ဘူးေလ။ မူမူက အဆစ္ေတြနာနာေနတယ္ ခဏခဏေျပာတယ္ကြ။ ဒါေပမယ့္ ေဆးခန္းသြားေဆးထိုးလိုက္ရင္ ေပ်ာက္သြားျပန္ေရာ။
ေနပူထဲထြက္ရင္ ခႏၶာကိုယ္မွာ အနီစက္ေတြေတာ့ ထြက္လာတတ္တယ္။ ဒါလည္း သူက အသားျဖဴလို႔ေနမယ္ဆိုၿပီး ခပ္ေပါ့ေပါ့ပဲေတြးခဲ့တာ။ ေနာက္ တစ္ကိုယ္လုံးေဖာလာတယ္။ မူမူကလည္းမင္းတို႔အသိပဲေလ။ ေဆး႐ုံေဆးခန္းေၾကာက္တတ္ေတာ့ ဆီးေဆးေလးေသာက္လိုက္ ၊အကိုက္အခဲေပ်ာက္ ေဆးေလး ေသာက္လိုက္လုပ္ေနတာ။ ေနာက္အရမ္းေမာလာၿပီး မလႈပ္ႏိုင္မရွားႏိုင္ ျဖစ္လာေတာ့မွ ဆရာဝန္နဲ႔ ျပျဖစ္တယ္ကြာ။ အေရျပား ေလးဖက္နာလို႔ ေျပာတာပဲ ။ ငါတို႔လည္း ကုပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲ့အခ်ိန္မွာ ေက်ာက္ကပ္က အရမ္းပ်က္စီးေနၿပီ ။”
”ေလးဖက္နာက ေက်ာက္ကပ္ကို ထိတတ္မွန္းငါတို႔မသိခဲ့ဘူး။ ငါတို႔ထင္ထားတာ ေလးဖက္နာဆို အဆစ္အျမစ္ေတြနာမယ္။ အဲလိုပဲသိထားတာ။စစ္ႏိုင္ မင္းက ဆရာဝန္ဆိုေတာ့ ငါ့ကို အဲ့ဒီ ေလးဖက္နာအေၾကာင္းေျပာျပပါကြာ။ ငါ့သမီးေလးလည္း ေလးဖက္နာ ျဖစ္ေနလို႔ ခုပန္နဆလင္ဆိုလား ေဆးေသာက္ေနရတယ္။ ငါစိတ္ေတာင္ပူလာၿပီ။”
”အင္း ။ ေလးဖက္နာေရာဂါဆိုတာ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိတယ္ကြ။ မင္းသမီးေလးျဖစ္တာက ပိုးေလးဖက္နာ ။ အသက္ ၅ ႏွစ္က ၁၅ ႏွစ္အ႐ြယ္ကေလးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ ေဆးေသခ်ာေသာက္ၿပီး ကုသမႈခံယူလို႔ရတယ္။ ကုသမႈမခံယူရင္ေတာ့ ႏွလုံးေရာဂါျဖစ္တတ္တယ္။ ခုမူမူျဖစ္တာက အေရျပားေလးဖက္နာ ။
အျခားေလးဖက္နာ ေရာဂါေတြအမ်ိဳးမ်ိဳးရွိေသးတယ္။ ေသြးေလးဖက္နာတို႔ ၊ တုံ႔ျပန္ေလးဖက္နာတို႔ အမ်ိဳးအစားကအမ်ားႀကီးေပါ့ကြာ။”
”အေရျပားေလးဖက္နာက အသက္ ၂၀ နဲ႔ ၃၀ ၾကားအမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတယ္။ အျဖစ္နည္းတဲ့ ေရာဂါထဲမွာ ပါပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ျဖစ္တယ္ ေသခ်ာမေျပာႏိုင္ေပမယ့္ မ်ိဳး႐ိုးေၾကာင့္လည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္နဲ႔ထိေတြ႕မႈမ်ားတာ ၊ ခႏၶာကိုယ္ကို ပိုးဝင္တာ ၊ တခ်ိဳ႕ပိုးသတ္ေဆးေတြကလည္း အေရျပားေလးဖက္နာကို ပိုဆိုးေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းထဲမွာ ပါတယ္။”
”ေရာဂါလကၡဏာေတြကေကာ ဘာေတြျဖစ္တတ္လဲ”
”ေရာဂါလကၡဏာေတြက ရႈတ္ေထြးေနတတ္တယ္ကြ။ မ်ားေသာအားျဖင့္ နာတာရွည္ဖ်ားတာ ၊ ကိုယ္အေလးခ်ိန္က်ဆင္းတာ ၊ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္တာ ၊ ေခါင္းကိုက္တာေတြျဖစ္တတ္တယ္။ ေနပူထဲထြက္ရင္ မ်က္ႏွာမွာ လိပ္ျပာပုံ အနီစက္ေတြထြက္လာတာ ၊ ခႏၶာကိုယ္မွာ အနီစက္ေတြ ထြက္တာေတြ ျဖစ္တတ္တယ္။ အဲဒါေၾကာင့္လည္း အေရျပားေလးဖက္နာလို႔ ေခၚတာ။ ဒါေပမယ့္ မေကာင္းတာတစ္ခုက သူက အေရျပားတစ္ခုပဲထိတာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ခႏၶာကိုယ္တစ္ခုလုံးကို ထိႏိုင္လို႔ ငါတို႔ ေဆးပညာအေခၚအရ Systemic lupus erythematosus (SLE) လို႔ေခၚတယ္။
”ဆံပင္ေတြလည္း အရမ္းကြၽတ္တတ္တယ္။ ခုမူမူျဖစ္သလို ေက်ာက္ကပ္ေရာင္ရမ္းတာ ေက်ာက္ကပ္ပ်က္စီးတာေတြျဖစ္ႏိုင္သလို ႏွလုံးႂကြက္သားေတြ ေရာင္ရမ္းတာ ၊ အဆုတ္အေျမႇးပါးေတြ ေရာင္ရမ္းတာေတြေၾကာင့္ ရင္ဘတ္ေအာင့္တာေတြလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ဦးေႏွာက္ေသြးေၾကာေတြ ေယာင္ရမ္းေစလို႔ ေလျဖတ္တာေတြ ၊ တက္တာေတြလည္းျဖစ္တတ္တယ္။ psychosis လို႔ေခၚတဲ့ စိတ္ေရာဂါေတြလည္းျဖစ္တတ္တယ္။ စိတ္က်ေရာဂါျဖစ္တာမ်ိဳးေတြ လည္းရွိတယ္။ ေရာဂါခံစားေနရသူေတြရဲ႕ လက္ေခ်ာင္းထိပ္ေတြဟာ အေအးနဲ႔ေတြ႕ရင္ နာက်င္ၿပီး ျဖဴေဖ်ာ့သြားတာကေန ခဏ ျပာသြားတာမ်ိဳးလည္း အျဖစ္မ်ားတယ္။ အူကိုသြားတဲ့ ေသြးေၾကာေတြေယာင္ရမ္းရင္ ဗိုက္ေအာင့္တာေတြ ၊ တစ္ခါတစ္ေလ အူကေသြးေထာက္ပံ့မႈမရတဲ့အတြက္ ပုပ္ၿပီး ေပါက္သြားတာေတြထိေတာင္ျဖစ္တတ္တယ္။ ပါးစပ္မွာ အနာေတြေပါက္တတ္တယ္။ အဆစ္ေတြနာက်င္ကိုက္ခဲတတ္တယ္။”
”ေတာ္ေတာ္ေၾကာက္ဖို႔ ေကာင္းတာပဲကြ။ အဲ့ေရာဂါမွန္းသိေအာင္ ဘယ္လိုစစ္ေဆးရမလဲကြ”
”ေသြးစစ္ၾကည့္လို႔ရတယ္။ ဒီထက္ေၾကာက္စရာေကာင္းတာက အဲ့ေရာဂါက အျခားေရာဂါေတြနဲ႔ တြဲျဖစ္တတ္ေသးတယ္။ ၿပီးေတာ့ သူကျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာသာ နာက်င္မႈကို ခံစားရတာ ပုံမွန္အခ်ိန္မွာ လူေကာင္းလိုေနထိုင္ႏိုင္ေတာ့ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက ခုမူမူျဖစ္သလိုပဲ သတိမထားမိၾကဘူး။”
”ျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာ ? ဘယ္လိုျဖစ္တဲ့အခ်ိန္မွာလည္းကြ”
”အဲ့ဒီေရာဂါရဲ႕ ပုံစံကိုက ျဖစ္လိုက္ ေပ်ာက္လိုက္ပုံစံမ်ိဳး။ ခုေခတ္ေဆးေတြက ေကာင္းလာေတာ့ အရွင္းေတာ့ေပ်ာက္ေအာင္မကုႏိုင္ေပမယ့္ ပုံမွန္လူတစ္ေယာက္လို သက္တမ္းေစ့ ေနထိုင္ႏိုင္ေအာင္ နာက်င္မႈေတြသက္သာေအာင္ ၊ ခႏၶာကိုယ္ရဲ႕ အေရးႀကီးအစိတ္အပိုင္းေတြကို မထိေအာင္ ေဆးနဲ႔ထိန္းလို႔ ရေနၿပီေလ။
ဒါေပမယ့္ ေသာက္ရတဲ့ ေဆးေတြကလည္း ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးမ်ားတဲ့အတြက္ေကာ ၊ ေရာဂါကို လိုက္ၿပီး ေဆးအတိုးအေလ်ာ့လုပ္ရတဲ့အတြက္ ေရာ တတ္ကြၽမ္းနားလည္တဲ့ ဆရာဝန္နဲ႔ ေသခ်ာတိုင္ပင္ျပသဖို႔လိုတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဒီေရာဂါမ်ိဳးဟာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္တဲ့အခါမွာ ပိုဆိုးလာတာမ်ိဳး ၊ သားပ်က္သားေလွ်ာျဖစ္ႏိုင္တာမ်ိဳး ၊ ကေလးကို ထိခိုက္ႏိုင္တာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္လို႔ ကေလးယူမယ္ဆိုရင္လည္း ေလးဖက္နာကုဆရာဝန္နဲ႔ေကာ သားဖြားမီးယပ္ဆရာဝန္ေရာ ျပသၿပီး ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြလုပ္ဖို႔လိုတယ္။”
”မိန္းမေတြမွာပဲျဖစ္တာမို႔ ေတာ္ေသးတာေပါ့ကြာ”
”မိန္းမေတြမွာပဲျဖစ္တာမဟုတ္ဘူး။ မိန္းမေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတာ။ ေယာက္က်ားေတြမွာလည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ေယာက္က်ားေတြမွာျဖစ္ရင္ ေရာဂါလကၡဏာေတြက ပိုျပင္းထန္ေလ့ရွိတယ္။”
”ျဖစ္လာရင္ ပိုမဆိုးေအာင္ အဓိကက ခရမ္းလြန္ေရာင္ျခည္ အမ်ားႀကီးမထိေတြ႕ေအာင္ေနသင့္တယ္။ သက္သာလို႔ ေနေကာင္းၿပီထင္ၿပီး မေပါ့သင့္ဘူး။ ဆရာဝန္နဲ႔ ပုံမွန္ျပသရမယ္။ ေဆးကုသမႈ ပုံမွန္ခံယူရမယ္။ ေလးဖက္နာပဲဆိုၿပီး ေပါ့ေပါ့ဆဆ မထားသင့္ဘူး။”
”ေအးပါကြာ ၊ ေလးဖက္နာကလည္း ေသတတ္တယ္ဆိုတာ မူမူကေတာ့ သက္ေသျပသြားခဲ့ပါၿပီ။ ေနာက္ငါတို႔ ပတ္ဝန္းက်င္မွာ ဒီလိုမ်ိဳးေတြ႕ခဲ့ရင္လည္း အသက္တစ္ေခ်ာင္းမဆုံးရႈံးသင့္ဘဲ မဆုံးရႈံးရေအာင္ မေပါ့ဆဖို႔ ဆရာဝန္နဲ႔ေသခ်ာျပဖို႔ တိုက္တြန္းပါ့မယ္ကြာ။ မူမူလည္း ေကာင္းရာဘုံဘဝမွာ ေအးခ်မ္းႏိုင္ပါေစ။”
Author: Dr. ေမ(Ondr)