ေဆာင္းတြင္းအခါမွာ အသားအေရေျခာက္ေသြ႕တာတို႔ အသားပတ္တာတို႔ ႏွာေခါင္းနီျမန္းတာ စတဲ့ အသားအေရျပႆနာအမ်ိဳးမ်ိဳးကို အျခားရာသီေတြထက္ပိုၿပီး ခံစားရပါတယ္။ ဒီလိုအသားအေရျပႆနာအမ်ိဳးမ်ိဳးကေနကင္းေဝးၿပီး လွပေခ်ာေမြ႕တဲ့အသားအေရ ပိုင္ဆိုင္ႏိုင္ဖို႔အတြက္ နည္းလမ္းမ်ား ယခင္တစ္ပတ္ကအခ်က္အခ်ိဳ႕ကို ေဖာ္ျပေပးခဲ့ပါတယ္။ ယခုတစ္ပတ္လည္း ဆက္လက္ၿပီးေဖာ္ျပေပးခ်င္ပါတယ္။
လက္သည္းေျခသည္း ႂကြပ္ဆတ္ျခင္း
ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ေလဟာ လက္သည္း၊ ေျခသည္း အစိုဓာတ္ေတြကို ေလ်ာ့နည္းေစၿပီး လက္သည္းေျခသည္းႂကြပ္ဆတ္ျခင္း၊ က်ိဳးေၾကျခင္းကို ျဖစ္ေစပါတယ္။ ဒါကိုေပ်ာက္ကင္းေအာင္ ကုသဖို႔ဆိုရင္ ညအိပ္ရာမဝင္မီ လက္သည္း ေျခသည္းကို သံလြင္ဆီ သို႔မဟုတ္ သိုးေမႊးအဆီ (lanolin)ပါတဲ့ Lotion လိမ္းေပးၿပီး လက္အိတ္စြပ္ထားပါ။ လက္သည္း ေျခသည္း က်န္းမာလွပဖို႔ဆိုရင္ ဗီတာမင္ B7 ႂကြယ္ဝတဲ့အစားအစာ စားေပးပါ။ ဗီတာမင္ဓာတ္ဟာဆိုရင္ ခႏၶာကိုယ္အတြက္ လိုအပ္တဲ့ အမိုင္ႏိုအက္ဆစ္ (amino acids) နဲ႔ ဖက္တီးအက္ဆစ္ (fatty acids) ေတြကို ျဖစ္ေပၚေစပါတယ္။ လက္သည္းေျခသည္း က်န္းမာဖို႔အတြက္ မုန္လာဥနီနဲ႔ အျခား မုန္ညင္း႐ြက္၊ ဆလပ္၊ ကိုက္လန္စားေပးပါ။ အခြံမာသီးနဲ႔ ငါးအမ်ိဳးမ်ိဳး စားေပးပါ။
ဦးေရျပားေျခာက္ေသြ႕ယားယံျခင္း
ဦးေရျပား ေျခာက္ေသြ႕ယားယံတဲ့အခါ စိတ္ရႈပ္ရပါတယ္။ ေဗာက္ေတြကလည္း ဦးေရျပားကို ယားယံေစပါတယ္။ ဒီလို ဦးေရျပားယားယံ ေျခာက္ေသြ႕ ေဗာက္ထတာေတြ ကင္းေစဖို႔ဆိုရင္ ေခါင္းမေလွ်ာ္ခင္ ဗီတာမင္အီး၊ သံလြင္ဆီ၊ အုန္းဆီတို႔နဲ႔လိမ္းၿပီး ဦးေရျပားကို ႏွိပ္နယ္ေပးပါ။ ဒီလိုပုံမွန္ေလးလုပ္ေပးသြားရင္ ဦးေရျပားအစိုဓာတ္ကို ထိန္းသိမ္းေပးၿပီး ဆံသားေျခာက္ေသြ႕ျခင္းကိုလည္း ျပန္လည္ေကာင္းမြန္လာေစပါတယ္။ လက္ဖက္အဆီအႏွစ္ကလည္း ဆံသားက်န္းမာေရးအတြက္ ေကာင္းေစပါတယ္။ လက္ဖက္အဆီအႏွစ္ကို ပုံမွန္ေလး သုံးေပးျခင္းအားျဖင့္ ဆံသားေျခာက္ေသြ႕ျခင္းကို ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ ဦးေရျပား ယားယံတာေတြကိုလည္း သက္သာေစပါတယ္။ ေဗာက္ထတာေတြကိုလည္း သက္သာေစပါတယ္။ ေခါင္းလိမ္းဆီ သုံးတဲ့အခါမွာလည္း လက္ဖက္အဆီအႏွစ္ပါတဲ့ ေခါင္းလိမ္းဆီသုံးေပးပါ။ ပန္းသီးရွာလကာရည္နဲ႔လည္း ဦးေရျပားယားယံတာကို ေပ်ာက္ကင္းေအာင္ လုပ္ႏိုင္ပါတယ္။ ဆံပင္ကို ပန္းသီးရွာလကာရည္နဲ႔ ေဆးခ်ပါ။ ေနာက္မွ ေခါင္းေလွ်ာ္ခ်ပါ။ ဦးေရျပားယားယံတာကို သက္သာေစပါလိမ့္မည္။
မ်က္လုံးက်ိန္းစပ္ျခင္း
ေလအရမ္းတိုက္တဲ့အခါမ်ိဳးနဲ႔ ေလပူေတြဟာ မ်က္လုံးအတြက္ မေကာင္းပါဘူး။ မ်က္လုံးက်ိန္းစပ္ျခင္း ျဖစ္ႏိုင္ပါတယ္။ ျပင္းထန္တဲ့ ေနေရာင္ျခည္နဲ႔ ေနကိုၾကည့္တဲ့အခါ မ်က္မွန္တပ္ၿပီးၾကည့္တာက မ်က္လုံးထိခိုက္မႈကေန ကာကြယ္ေပးပါတယ္။ မ်က္လုံးေလ့က်င့္ခန္းလုပ္ေပးႏိုင္ရင္ အေကာင္းဆုံးပါပဲ။ ဥပမာ – လက္ကို မ်က္လုံးရဲ႕ အေဝးမွာထားၿပီး လက္ညႇိဳးကိုစိုက္ၾကည့္တာမ်ိဳး လုပ္ေပးသင့္ပါတယ္။ အဲ့လိုလုပ္လို႔ က်လာတဲ့မ်က္ရည္ဟာ သဘာဝကေပးတဲ့ မ်က္စဥ္းတစ္ခုပါပဲ။
ဆံသားပ်က္စီးျခင္း
ေဆာင္းရာသီမွာ ဆံပင္ပ်က္စီးတာထက္ အျပင္သြားရင္ ဦးထုပ္ မေဆာင္းတာက ဆံပင္ကို ပိုပ်က္စီးေစပါတယ္။ ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ဦးေရျပားက အဆီဓာတ္ေလ်ာ့နည္းတဲ့အတြက္ ဆံပင္ကို ပိုၿပီးေတာ့ ပ်က္စီးေစပါတယ္။ ေပ်ာ့ေဆး သိပ္မသုံးပါနဲ႔။ ညအိပ္ယာမဝင္ခင္ ေျခာက္ေသြ႕တဲ့ ဦးေရျပားကို ဗီတာမင္အီး အဆီလိမ္းေပးျခင္းအားျဖင့္ ဦးေရျပားအစိုဓာတ္ ျပည့္ဝကာ ဆံသားပ်က္စီးျခင္းကို ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေခါင္းဖီးတဲ့အခါမွာလည္း ဝက္မွင္ဘီးနဲ႔သား ဖီးေစခ်င္ပါတယ္။ ဝက္မွင္ဘီးနဲ႔ ဖီးျခင္းအားျဖင့္ အျခားေကာ္ဘီး၊ ဖိုက္ဘာဘီးစတဲ့ ဘီးေတြနဲ႔ဖီးျခင္းထက္ ပိုၿပီး ဦးေရျပား အဆီပ်ံ႕ႏွံ႔ေစၿပီး ဆံသားကိုေတာက္ေျပာင္ေစပါတယ္။ အျပင္မထြက္ခင္မွာလည္း ဆံသားလိမ္းဆီေတြ လိမ္းေပးသင့္ပါတယ္။ ေဆာင္းရာသီမွာဆိုရင္လည္း ဆံသားမပ်က္စီးေအာင္ ခ်ည္သားဦးထုပ္ေလးေတြ ေဆာင္းေစခ်င္ပါတယ္။
တံေတာင္ဆစ္ ညိဳမဲျခင္း
တံေတာင္ဆစ္တို႔၊ ဒူးတို႔၊ ဖေနာင့္တို႔မွာ အသားမာေတြပိုၿပီး တက္တတ္ပါတယ္။ ဒူးနဲ႔ တံေတာင္ဆစ္ေတြ ညိဳမဲတာဟာ ဒူးေထာက္ထိုင္တာတို႔ ခုံေပၚကို လက္ေထာက္တာတို႔ စတာေတြေၾကာင့္ ဖိအားပိုမ်ားၿပီး ျဖစ္ရတာပါ။ ဒူး၊ တံေတာင္ ညိဳမဲတာေၾကာင့္ ၾကည့္ရတာ ဆြဲေဆာင္မႈမရွိပါဘူး။ ဒူး၊ တံေတာင္နဲ႔ တျခားညိဳမဲတာေတြကို သက္သာေစဖို႔အတြက္ တစ္ပတ္ႏွစ္ႀကိမ္ ေခ်းခြၽတ္ေပးပါ။ ေန႔စဥ္မွန္မွန္ အစိုဓာတ္ပါတဲ့ moisturizer လိမ္းပါ။ သၾကား တစ္ေကာ္စာ၊ သံလြင္ဆီအနည္းငယ္၊ သံပုရာသီး အနည္းငယ္ ေရာနယ္ၿပီး ေခ်းခြၽတ္ေဆးအျဖစ္ တစ္ပတ္ ႏွစ္ႀကိမ္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။ ေခ်းခြၽတ္ေဆးသုံးၿပီး ေရနဲ႔ေဆးခ်ၿပီးေနာက္ အစိုဓာတ္ပါတဲ့ cream ေလးလိမ္းေပးပါ။ တံေတာင္ဆစ္ေတြ နီရဲၿပီး အဖုအပိန႔္ ထယားယံေနရင္ ႏြားႏို႔စိမ္ေပးပါ။ သို႔မဟုတ္ သုတ္လိမ္းေပးပါ။ အေရျပားနီရဲ အဖုအပိန႔္ ထြက္တာကို သက္သာေစပါတယ္။
မ်က္ႏွာ ေျခာက္ေသြ႕ျခင္း
ေဆာင္းရာသီ ေရာက္တဲ့အခါ မ်က္ႏွာကိုအယ္လ္ကိုေဟာ alcohol ပါတဲ့ products ေတြလိမ္းတာမ်ိဳး ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာကို မ်က္ႏွာသစ္ေပ်ာ့ေပ်ာ့ေလးနဲ႔ပဲ သစ္ေပးသင့္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာသစ္ၿပီးရင္ အစိုဓာတ္ပါတဲ့ ခရင္ကို ထူထူေလးလိမ္းေပးသင့္ပါတယ္။ မ်က္ႏွာကို တစ္ပတ္တစ္ႀကိမ္ ဒိန္ခ်ဥ္နဲ႔မ်က္ႏွာသစ္ေပးပါ။ ေနာက္ၿပီး မီးဖိုေခ်ာင္မွာရွိေနတဲ့ ငွက္ေပ်ာသီး၊ ေထာပတ္သီး၊ ၾကက္ဥအႏွစ္၊ ႏြားႏို႔ စတာေတြနဲ႔ ေပါင္းတင္ၿပီး မ်က္ႏွာကို လွပစိုေျပေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
Author: ၿဖိဳးသူဇာ, Healthcare Journal,,vol 8, no 37 (29.9.17)