လိင္အဂၤါအေရျပားျဖတ္ေတာက္တာ ေကာင္းသလား ၊မေကာင္းဘူး
လားဆိုတာကို မေဆြးေႏြးခင္မွာ အရင္ဆုံးအေနနဲ႔ လိင္အဂၤါအေရျပားရဲ႕ လုပ္ငန္း
ကို ေျပာခ်င္ပါတယ္ ။လိင္အဂၤါအေရျပားဟာ ခႏၶာကိုယ္မွာရွိတဲ့ က်န္တဲ့အေရျပားလို႔
ပဲ အပူအေအးဒဏ္ ၊ထိခိုက္မႈဒဏ္ ၊လိင္အဂၤါေျခာက္ေသြ႕မႈမျဖစ္ေအာင္ ကာကြယ္ေပး
ပါတယ္ ။ဒါ့အျပင္ လိင္အဂၤါအေရျပားမွာ အာ႐ုံခံပစၥည္းမ်ား ႂကြယ္ဝတာေၾကာင့္ လိင္
ဆက္ဆံရာမွာ ေက်နပ္မႈျပည့္ဝေစတယ္ ။
ဘယ္သူေတြမွာ လိင္အဂၤါအေရျပား မျဖတ္သင့္ဘူးလဲ ။
-ေမြးရာပါ လိင္အဂၤါပုံစံမမွန္သူေတြ
-ေမြးရာပါ ဆီးလမ္းေၾကာင္းပုံစံမမွန္သူေတြ
-လမေစ့ဘဲ ေမြးတဲ့ တစ္ႏွစ္ေအာက္ကေလးေတြ
-ေသြးေရာဂါတစ္မ်ိဳးမ်ိဳးရွိတဲ့ သူေတြ
စသူတို႔မွာ လိင္အဂၤါအေရျပား မျဖတ္သင့္ပါဘူး ။
ဘယ္သူေတြမွာျဖတ္သင့္ၿပီး ဘယ္လိုက်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးေတြ ရမလဲ။
-HIV ပိုးကူးစက္ႏိုင္ေခ်ကို ေလ်ာ့နည္းေစတယ္ ။
၂၀၀၆ ခုႏွစ္ပိုင္းေလာက္က အာဖရိကမွာ ေလ့လာတဲ့ ေလ့လာမႈအရ လိင္အဂၤါအေရ
ျပား ျဖတ္ေတာက္ထားတဲ့သူေတြမွာ HIV ကူးစက္ႏိုင္ ေလ်ာ့နည္းေစေၾကာင္းေတြ႕
ရွိရပါတယ္ ။အထူးသျဖင့္ လိင္တူဆက္ဆံတဲ့ အမ်ိဳးသားေတြမွာျဖစ္ပါတယ္ ။
ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ လိင္အဂၤါအေရျပားမွာ ရွိတဲ့ Langerhans ဆိုတဲ့ ဆဲလ္ေတြကို
HIV ပိုးက ႀကိဳက္ပါတယ္။ လိင္အဂၤါအေရျပား ျဖတ္ေတာက္လိုက္ေတာ့ ထိုဆဲလ္ေတြ
နည္းသြားတယ္ ။ဒါ့အျပင္ လိင္အဂၤါအေရျပားမွာ အနာအဆာေတြရွိရင္ လည္း HIV
ကူးစက္ႏိုင္တာမို႔ လိင္အဂၤါအေရျပားျဖတ္ေတာက္ျခင္းျဖင့္ HIV ပိုးေတြ ဝင္ေရာက္ႏိုင္
ေခ် နည္းသြားႏိုင္ပါတယ္ ။
-လိင္ဆက္ဆံမႈကတဆင့္ ကူးစက္ႏိုင္တဲ့ ေရာဂါပိုးေတြ(ကာလသား ၊ဂႏိုေရာဂါ အစရွိ
တဲ့) ၊HPV လို႔ေခၚတဲ့ လိင္အဂၤါႂကြက္ႏို႔ ၊သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ၊လိင္တံကင္ဆာျဖစ္
ပြားေစတဲ့ ဗိုင္းရပ္စ္ပိုးမ်ား ကူးစက္ႏိုင္ေခ် နည္းသြားေစပါတယ္ ။
-လိင္အေရျပားသည္ လိင္တံထိပ္ကို ငုံကာ အိတ္သဖြယ္ျဖစ္ေစတဲ့အတြက္ေၾကာင့္
ေရာဂါပိုးေတြ ေအာင္းကာ ဆီးလမ္းေၾကာင္းကို ပိုးဝင္ေစပါတယ္ ။ဒါေၾကာင့္ လိင္အဂၤါ
အေရျပားျဖတ္ေတာက္ျခင္းျဖင့္လည္း ဆီးပိုးဝင္တာကို ေလ်ာ့ခ်ေပးပါတယ္ ။
-လိင္အေရျပား ေနာက္လွန္မရတဲ့သူေတြမွာလည္း အေရျပား ျဖတ္ေတာက္သင့္ပါတယ္
ဘာေတြ ေဘးထြက္ဆိုးက်ိဳးျဖစ္တတ္လဲ ။
က်န္းမာေရးအရ ႀကီးႀကီးမားမား ဆိုးက်ိဳးေတာ့ မျဖစ္ေစပါဘူး ။လိင္ဆက္
ဆံမႈကိုလည္း မထိခိုက္ေစပါဘူး ။အခန႔္မသင့္ရင္ေတာ့ ေသြးထြက္ျခင္း ၊နာျခင္း ၊အနာ
ကို ပိုးဝင္ျခင္းတို႔ေတာ့ ျဖစ္တတ္ပါတယ္ ။
ဒါေၾကာင့္ လိင္အဂၤါအေရျပားကို မျဖစ္မေန ျဖတ္ေတာက္သင့္တာေတာ့
မဟုတ္ေပမယ့္ ျဖတ္ေတာက္ရင္ေတာ့ က်န္းမာေရးအက်ိဳးေက်းဇူးမ်ားတာေတာ့ အမွန္
ပင္။ ဒါေပမယ့္ လိင္အဂၤါျဖတ္ေတာက္လိုက္ေပမယ့္ လိင္ကတဆင့္ကူးစက္တတ္တဲ့
ေရာဂါပိုးေတြကို လုံးဝမျဖစ္ပြားေအာင္ ကာကြယ္ေပးတာေတာ့ မဟုတ္ပါ ။အဓိက
ကေတာ့ မိမိရဲ႕ အျပဳအမူေတြကို မေျပာင္းလဲရင္ (ဥပမာ-အကာအကြယ္မဲ့ လိင္တူ ၊
လိင္ကြဲဆက္ဆံရင္ ၊လိင္ဆက္ဆံေဖာ္မ်ားရင္) ကူးစက္ႏိုင္ေခ်ေတာ့ ရွိဦးမယ္ဆိုတာ
သတိခ်ပ္ေစခ်င္ပါတယ္ ။
Author : ေခတ္သစ္ဇီဝက