တုပ္ေကြးရာသီမွာကာကြယ္ေဆးရဲ႔ အက်ဳိးေက်းဇူးနားလည္ၿပီး ထိုးဖို႔ႀကိဳးပမ္းၾကေသာ္လည္း ကိုယ္ဝန္ေဆာင္သည္မ်ား အဖို႔ထိုးသင့္မထိုးသင့္ Ondr မွာအေမးမ်ားၾကပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ကေလးေရာမိခင္ပါ အခ်ိဳ႕ေရာဂါပိုးမ်ား ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ ကာကြယ္ေဆးထိုးထားလွ်င္ ေရာဂါပိုးမ်ားကို ကူးစက္မႈ ကာကြယ္ႏိုင္လို႔ ႀကိဳတင္ထိုးရန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ကာကြယ္ေဆးထိုးသင့္လား မထိုးသင့္လား ဘယ္လို ကာကြယ္ေဆးမ်ိဳးက မထိုးသင့္လဲ နားလည္ဖို႔ အေရးႀကီးပါတယ္။ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္စဥ္ကတည္းက ႀကိဳတင္ထိုးထားသင့္ေသာ ကာကြယ္ေဆးမ်ား ရွိပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္မေဆာင္စဥ္ႀကိဳတင္ထိုးထားသင့္ေသာ ကာကြယ္ေဆးမ်ားကေတာ့
(၁)တုပ္ေကြးေရာဂါကာကြယ္ေဆး
တုပ္ေကြေရာဂါ ကာကြယ္ေဆးသည္ တစ္ႏွစ္တစ္ခါထိုးရန္ လိုအပ္ပါသျဖင့္ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္စဥ္ႀကိဳတင္ထိုးထားပါ။ သို႔မွသာ မိခင္ေရာ ကေလးပါ တုပ္ေကြးဗိုင္းရပ္စ္ကို ကာကြယ္ၿပီး ကေလးကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ထိခိုက္မႈ႔ကို ကာကြယ္ပါတယ္။
(၂)ႂကြက္ႏို႔ကာကြယ္ေဆး(HPV)
မိန္းမကိုယ္မွာေပါက္တတ္တဲ့ႂကြက္ႏို႔ကို ျဖစ္ေစေသာ ဗိုင္းရပ္စ္ကာကြယ္ေဆးကို ႀကိဳတင္ထိုးထားသင့္ပါတယ္။ သားအိမ္ေခါင္းကင္ဆာ ကိုလည္း ကာကြယ္ေပးပါတယ္။
(၃)ဝက္သက္၊ပါးခ်ိတ္ေရာင္၊ဂ်ာမန္ဝက္သက္(MMR)
အဆိုပါ ေရာဂါ၃ မ်ိဳးအတြက္လည္း ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ခင္ ႀကိဳတင္ထိုးထားသင့္ပါတယ္။
(၄)ဆုံဆို႔၊ေမးခိုင္၊ၾကက္ညႇာေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါကာကြယ္ေဆး(Tdap)
ထိုေရာဂါကာကြယ္ေဆးကို ႀကိဳတင္ထိုးထားျခင္ျဖင့္ မိခင္ကိုကာကြယ္သလို ကေလးအတြက္ မိခင္ေခ်ာင္းဆိုးျခင္းမွ ကူးစက္မႈ႔ကို ကာကြယ္ေပးႏုိင္ပါတယ္။ ၾကက္ညႇာေခ်ာင္းဆိုးဟာ အလြယ္တကူ ကူးစက္တတ္ၿပီး ကေလးအတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။
(၅)ေရေက်ာက္ကာကြယ္ေဆး
ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေဆးထိုးထားျခင္းျဖင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ထိုဗိုင္းရပ္စ္ေၾကာင့္ ေမြးရာပါ ခ်ိဳ႕ယြင္မူ ကာကြယ္ေပးႏိုင္ပါတယ္။
(၆)အသည္းေရာင္အသားဝါ ဘီပိုးကာကြယ္ေဆး
ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ခင္ ႀကိဳတင္ထိုးထားျခင္းျဖင့္ ကေလးငယ္အသားဝါေရာဂါပိုးကူးစက္မႈ႕မရွိလို႔ အသားဝါေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္ေခ် ေလ်ာ့ပါလိမ့္မယ္။
(၇)အသည္းေရာင္အသားဝါေအပိုးကာကြယ္ေဆး
မသန႔္ရွင္းေသာ အစာအစားႏွင့္ ေရေၾကာင့္ကူးစက္တတ္ပါသျဖင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ေဆးထိုးထားသင့္ပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ထိုးရ်္ရေသာကာကြယ္ေဆး၂ မ်ိဳးကေတာ့
(၁)တုပ္ေကြးေရာဂါကာကြယ္ေဆး
အခ်ိဳ႕တုပ္ေကြးေရာဂါကာကြယ္ေဆးဥပမာ ဝက္တုပ္ေကြးကာကြယ္ေဆး သည္ က်န္းမာေရးေကာင္းမြန္ေသာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ထိုး လို႔ရပါတယ္။
(၂)ဆုံဆို႔၊ေမးခိုင္၊ၾကက္ညႇာေခ်ာင္းဆိုးေရာဂါကာကြယ္ေဆး(Tdap vaccine)
ထိုေဆးသည္ ကိုယ္ဝန္အပတ္ ၂၇ ပတ္နဲ႔ ၃၆ ပတ္အတြင္းထိုးလို႔ရပါတယ္။
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္မထိုးသင့္ေသာ ကာကြယ္ေဆးမ်ားလည္းရွိပါတယ္။ အဆိုပါကာကြယ္ေဆးမ်ားသည္ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ခင္ တစ္လအလို ကတည္းကမထိုးသင့္ပါ။ မထိုးသင့္တဲ့ကာကြယ္ေဆးမ်ားကေတာ့ တီဘီေရာဂါကာကြယ္ေဆး BCG ၊ ဝက္သက္၊ ပါးခ်ိတ္ေရာင္ႏွင့္ ဂ်ာမန္ဝက္သက္ကာကြယ္ေဆးMMR၊ တိုက္ဖြိဳက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆး၊ ေရေက်ာက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆး၊ ဦးေႏွာက္အေျမႇးေရာင္ကာကြယ္ေဆးႏွင့္ တုပ္ေကြးေရာဂါကာကြယ္ ႏွာေခါင္းျဖန္းေဆးတို႔ျဖစ္ပါတယ္။
က်န္းမာဖြံ႕ ၿဖိဳးေသာကေလးငယ္ ေမြးဖြားႏိုင္ရန္ ကိုယ္ဝန္မေဆာင္ခင္ႏွင့္ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ကာကြယ္ေဆးထိုးဖို႔ နားလည္တတ္ကြၽမ္းေသာ ဆရာဝန္ႏွင့္ ေသခ်ာအေသးစိတ္ေဆြးေႏြးျပသ ထိုးႏွံသင့္ပါတယ္။ မိမိမွာဓာတ္မတည့္တဲ့ေရာဂါရွိခဲ့ရင္ ကာကြယ္ေဆးမထိုးခင္ႀကိဳတင္ေျပာျပရန္လိုအပ္ပါတယ္။ဥပမာ ေဆာ္ဒါ၊ၾကက္ဥတို႔နဲ႔မတည့္တာမ်ိဳးပါ။
Author : Dr. ျပည့္ရွင္း