ေခါင္းကိုက္ျခင္း

 

ေခါင္းကိုက္တယ္ဆိုတာ လူတိုင္းနီးပါး ခံစားဖူးတဲ့ ေဝဒနာ တစ္ခုပါ။ ေခါင္းကိုက္ျခင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက အကိုက္အခဲေသာက္ေဆး ေသာက္႐ုံ၊ အနားယူလိုက္႐ုံနဲ႔ သက္သာသြားတတ္ေပမယ့္ တခ်ိဳ႕ ေခါင္းကိုက္ျခင္းေတြက အသက္အႏၲရာယ္ျဖစ္ႏိုင္တဲ့အထိ ဆိုးဝါးျပင္းထန္တတ္ပါတယ္။ ေခါင္းကိုက္တဲ့ ပုံသ႑န္ရယ္၊ တျခားဆက္စပ္ လကၡဏာေတြကို ၾကည့္ၿပီး ဘာေၾကာင့္ ေခါင္းကိုက္ရတယ္၊ ဘယ္လိုေခါင္းကိုက္ေရာဂါ ျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို အၾကမ္းပ်ဥ္း ခြဲျခားလို႔ ရပါတယ္။

ေခါင္းကိုက္ေဝဒနာေတြရဲ႕ ေလးပုံသုံးပုံေလာက္ဟာ စိတ္ဖိစီးမႈ႕ေၾကာင့္ ျဖစ္တဲ့ ေခါင္းကိုက္ေဝဒနာ ( Tension headache) ျဖစ္ေနတတ္ပါတယ္။ ဒီေခါင္းကိုက္ ေဝဒနာက ေခါင္းရဲ႕ ဘယ္ညာ ႏွစ္ဖက္ စလုံးမွာ ဆြဲစုတ္ထားသလိုမ်ိဳး ခံစားေနရတတ္ပါတယ္။ တစ္ခါတေလမွာ နားထင္ႏွစ္ဖက္ကို မူလီနဲ႔ ဆြဲၾကပ္ေနသလိုမ်ိဳးကို ခံစားရတတ္တယ္။ လည္ပင္းေတြေကာ၊ ပခုံးေတြပါ နာက်င္ေနတတ္တယ္။ မိနစ္ ၂၀ ကေန ၂ နာရီေလာက္ထိ ကိုက္တတ္တယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈ႕ေတြ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္မႈ႕ေတြေၾကာင့္ ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ လည္ပင္းနဲ႔ ေမး႐ိုးမွာ ရွိတဲ့ ႂကြက္သားေတြမွာ ျပႆနာ တစ္စုံတစ္ခုရွိရင္လည္း ဒီလိုမ်ိဳး ေခါင္းကိုက္တတ္တယ္။

ဒီလိုေခါင္းကိုက္ရင္ တေရးတေမာ အိပ္လိုက္တာမ်ိဳး၊ ေရေႏြးေႏြးေလးနဲ႔ ေရခ်ိဳးလိုက္တာမ်ိဳးက ေခါင္းကိုက္ကို အတန္အသင့္ေလ်ာ့ေစတယ္။ အရမ္းကိုက္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အကိုက္အခဲေပ်ာက္ေဆးေတြ ေသာက္လို႔ရတယ္။ ခဏခဏ ဒီလိုပုံစံနဲ႔ ေခါင္းကိုက္တတ္တဲ့သူေတြအတြက္ေတာ့ ေန႔လည္စာကို အခ်ိန္မွန္မွန္စားတာ၊ စိတ္ဖိစီးမႈ႕ေတြကို ေလ်ာ့ခ်တာေတြ လုပ္သင့္တယ္။ စိတ္ဖိစီးမႈ႕ကို သဘာဝနည္းေတြျဖစ္တဲ့ တရားထိုင္တာ၊ သီခ်င္းနားေထာင္တာေတြနဲ႔ ေလ်ာ့ခ်လို႔မရရင္ စိတ္ဖိစီးမႈ႕ကို သက္သာေစတဲ့ ေဆးဝါးေတြကို ေသာက္သုံးႏိုင္တယ္။

ေနာက္အျဖစ္မ်ားတဲ့ ေခါင္းကိုက္ေရာဂါတစ္ခုကေတာ့ ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္ျခင္းဟာ အမ်ိဳးသားေတြထက္စာရင္ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ ၂ ဆ ၃ ဆေလာက္ ပိုအျဖစ္မ်ားပါတယ္။ မ်ိဳး႐ိုးရွိတဲ့ သူေတြမွာ ပိုျဖစ္တတ္တယ္။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ရာသီဥတု အေျပာင္းအလဲေတြ၊ အိပ္ခ်ိန္နည္းလြန္း၊မ်ားလြန္းတာေတြေၾကာင့္ ျဖစ္ေလ့ရွိတယ္။ Tension headache လိုပဲ စိတ္ဖိစီးမႈ႕ေတြ ပင္ပန္းႏြမ္းနယ္တာေတြေၾကာင့္လည္း ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္တာ ျဖစ္ႏိုင္တယ္။ ၿပီးံေတာ့ အနံ႔စူးစူးေတြ၊ အလင္းေရာင္ မွိတ္တုတ္မွိတ္တုတ္ ျဖစ္ေနတာေတြ၊ ဆူညံသံေတြေၾကာင့္လည္း ေခါင္းကိုက္ႏိုင္တယ္။

ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္ ေဝဒနာဟာ အစားအေသာက္နဲ႔လည္း အနည္းအက်ဥ္းဆိုင္တယ္။ အစားကို မစားဘဲေနတာ၊ အရက္ (အထူးသျဖင့္ ဝိုင္)ေသာက္တာေတြ ၊ ခ်ိစ္ေတြ ၊ ေခ်ာ့ကလက္ေတြ စားရင္လည္း ေခါင္းကိုက္လာတတ္တယ္။ အခ်ိဳမႈန႔္ မ်ားလြန္းတဲ့အစားအစာေတြ၊ ႏိုက္ထရိတ္ပါတဲ့ ငါးေျခာက္ေတြ စားရင္လည္း ျဖစ္တတ္တယ္။ ေကာ္ဖီ၊ လက္ဖက္ရည္၊ အားျဖည့္အခ်ိဳရည္ေတြကို အလြန္အကြၽံ ေသာက္သုံးရင္လည္း ေခါင္းကိုက္လာတာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္တယ္။

ေခါင္းတစ္ျခမ္းကိုက္ ေဝဒနာသည္ေတြရဲ႕ ၂၀% ေလာက္ဟာ ေခါင္းမကိုက္ခင္ မ်က္စိဝါးသြားတာ ၊ မ်က္စိမွာ အျဖဴကြင္းေတြ ျမင္တာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္တယ္။ ျပင္းထန္တဲ့အခါမွာ အျမင္အာ႐ုံ ခဏတာ ေပ်ာက္သြားတာမ်ိဳး ေခါင္းနဲ႔ လက္ေတြမွာ ထုံက်ဥ္လာတာမ်ိဳးေတြ ရွိတတ္တယ္။ ဒီ့အတြက္ လူနာေတြဟာ ငါေလမ်ားျဖတ္သြားၿပီလားဆိုၿပီး ေတြးရေလာက္တဲ့အထိ ျဖစ္တတ္တယ္။ ျဖစ္ၿပီဆိုလဲ တစ္ရက္ေလာက္ ခံရတတ္တယ္။ မျပင္းထန္တဲ့ အဆင့္ဆိုရင္ေတာ့ အကိုက္အခဲ ေပ်ာက္ေဆးကို ေသာက္သုံးႏိုင္ပါတယ္။ ဆိုးဝါးျပင္းထန္လာရင္ေတာ့ ဆရာဝန္ေတြနဲ႔ ျပသသင့္ပါတယ္။

ေနာက္ထပ္ျဖစ္ႏိုင္တဲ့ ေခါင္းကိုက္ေရာဂါေတြလည္း မ်ားစြာ ရွိပါေသးတယ္။ ေဆးလိပ္ေသာက္တတ္တဲ့ သက္လတ္ပိုင္း အမ်ိဳးသားေတြမွာ အျဖစ္မ်ားတဲ့ Cluster headache ဆိုတာလည္း ရွိပါေသးတယ္။ ဒီေခါင္းကိုက္ေရာဂါက ဆိုးဝါးျပင္းထန္ပါတယ္။ တစ္ေန႔ကို ေခါင္းကိုက္တဲ့ အႀကိမ္ေရ တစ္ႀကိမ္ကေန ၈ ႀကိမ္ေလာက္ထိ ရွိႏိုင္တဲ့ အျပင္ တစ္လ ကေန ၃ လေလာက္ထိ ခံစားရတတ္တယ္။ သူေခါင္းကိုက္တဲ့ ပုံက ေခါင္းတစ္ဖက္ပဲ ကိုက္တယ္။ မ်က္စိရဲ႕ အေနာက္ကေနစကိုက္တတ္ၿပီး မ်က္ရည္ေတြက်တတ္တယ္။ မ်က္စိႀကီးက နီရဲၿပီး မ်က္ခြံတြဲက်ေနတာမ်ိဳး ရွိတတ္တယ္။ တစ္ခါကိုက္ရင္ မိနစ္ ၃၀ ကေန ၆၀ ေလာက္ထိ ၾကာတတ္တယ္။ ဒီေခါင္းကိုက္ေဝဒနာက အရမ္းျပင္းထန္တယ္။ ေခါင္းကိုက္လြန္းတဲ့အတြက္ ဂဏာမၿငိမ္ ျဖစ္ေနတတ္တယ္။ တခ်ိဳ႕ဆို ေခါင္းကို တစ္ခုခုနဲ႔ ေဆာင့္ေနရတဲ့အထိ ဆိုးတတ္တယ္။

ေခါင္းကိုက္ျခင္းကို ျဖစ္ေစႏိုင္တဲ့ တျခားေရာဂါေတြလည္း အမ်ားႀကီး ရွိပါေသးတယ္။ ေရဓာတ္နည္းတာ၊ အိပ္ခ်ိန္နည္းလြန္း မ်ားလြန္းတာ၊ အရက္ေသစာေတြေၾကာင့္လည္း ေခါင္းကိုက္ႏိုင္သလို တျခား ေရာဂါေတြျဖစ္တဲ့ ထိပ္ခပ္နာေရာဂါ၊ ေသြးတိုးေရာဂါ၊ ဦးေႏွာက္ အေျမႇးေရာင္ေရာဂါနဲ႔ အေအးမိတာေတြေၾကာင့္လည္း ေခါင္းကိုက္ႏိုင္ပါေသးတယ္။

ဒါေၾကာင့္ ဘယ္လိုပုံမ်ိဳးနဲ႔ ေခါင္းကိုက္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ အေရးႀကီးတယ္၊ ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသင့္တယ္ဆိုတာ သိဖို႔ လိုအပ္ပါတယ္။
-အသက္ ၅၀ ေက်ာ္မွ ပထမဆုံး ေခါင္းကိုက္တယ္
-ေခါင္းကိုက္ေနက် ပုံစံက ႐ုတ္တရက္ ေျပာင္းသြားတယ္
-ကိုက္တာ အရမ္းျပင္းထန္ဆိုးဝါးတယ္
-ေခ်ာင္းဆိုးတာ ဒါမွမဟုတ္ရင္ လႈပ္ရွားမႈ႕ တစ္ခုခုေၾကာင့္ ေခါင္းကိုက္တာ ပိုဆိုးတာမ်ိဳး ျဖစ္တယ္ဆိုရင္
-ျပဳမႈေျပာဆိုပုံေတြ ေျပာင္းသြားတယ္၊ စိတ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေျပာင္းလဲမႈ႕ေတြ ပါရွိေနတယ္
-ေခါင္းကိုက္တာ အျပင္ အျပင္းဖ်ားတာ၊ ေခါင္းႀကီး ေတာင့္သြားတာ၊ စကားေတြ ဝါးသြားတာ၊ တက္တာမ်ိဳး ရွိတယ္ဆိုရင္
-ေခါင္းထဲမွာ တစ္ခုခု ေပါက္ကြဲသြားသလိုမ်ိဳး ခံစားရၿပီးမွ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ ေခါင္းကိုက္တာဆိုရင္
-ကင္ဆာ ေရာဂါရွင္ေတြနဲ႔၊ တျခား ကိုယ္ခံအားစနစ္ ခ်ိဳ႕ယြင္းေရာဂါရွင္ေတြမွာ ေခါင္းကိုက္ရင္ေတာ့ တျခား ဆိုးဝါးတဲ့ ေရာဂါ တစ္ခုခု ျဖစ္ေနႏိုင္တဲ့အတြက္ ဆရာဝန္နဲ႔ ျပသသင့္တယ္လို႔ တိုက္တြန္းရင္း ဒီေဆာင္းပါးေလးကို နိဂုံးခ်ဳပ္ပါရေစ။

Author : Dr. ေမ