ဇီဝကတို႔ ျပည္သူမ်ားအေနနဲ႔ ေဘးစကား အရပ္စကားမ်ားေၾကာင့္ “ကာကြယ္ေဆးမ်ားကို မိမိတို႔ကေလးကို ထိုးသင့္သလား ၊ ကာကြယ္ေဆးဆိုတာဘာလဲ ၊ ေဆးထိုးၿပီးရင္ ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္သလဲ ၊ ကေလးကို တစ္ႀကိမ္တည္းနဲ႔ ကာကြယ္ေဆးအမ်ားႀကီး ထိုးတာကေရာ အဆင္ေျပရဲ႕လား ၊ ကာကြယ္ေဆး မထိုးဘဲ နဲ႔ေရာ ေနလို႔ျဖစ္သလား” ထိုထိုေသာ ဒြိဟ သံသယ အေမးမ်ားအတြက္ ကမာၻ႔က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ႀကီးရဲ႕ ေျဖၾကားခ်က္မ်ားကို မွီျငမ္းၿပီး ယခုေဆာင္းပါးမွာေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ Vaccine ကာကြယ္ေဆးဆိုတာ ဘာလဲ -Vaccine ကာကြယ္ေဆးဆိုတာ ဇီဝပစၥည္း တစ္ခုပါ။ ထိုပစၥည္းကို ေရာဂါကို ျဖစ္ေစတဲ့ ပိုးမႊားကေလးမ်ားနဲ႔ အတူဆုံးျဖစ္ေအာင္ ျပဳျပင္ျပင္ဆင္ထားတာပါ။ ဘယ္လို ျပဳျပင္ထားသလဲ ဆိုရင္ ထိုပိုးမႊား အေသေကာင္ေလးမ်ား ၊ ေရာဂါ မျဖစ္ေလာက္တဲ့အထိ အားနည္းေအာင္ ျပဳျပင္ထားတဲ့ ပစၥည္းမ်ား […]
Category: အမ်ိဳးသမီးႏွင္႔ကေလးက်န္းမာေရး
ကေလးငယ္မ်ား၏က်န္းမာေရးႏွင့္ တစ္ကိုယ္ေရသန႔္ရွင္းေရး
အနာဂတ္ၾကယ္ပြင့္မ်ားျဖစ္ေသာ ကေလးမ်ား၏ က်န္းမာေရးသည္ လြန္စြာအေရးႀကီးပါသည္။ က်န္းမာေရးေကာင္းမွသာ ပညာေရးကို ေကာင္းစြာသင္ၾကားႏိုင္ပါမည္။ ကေလးမ်ား က်န္းမာေစရန္အတြက္ တစ္ကိုယ္ေရ သန႔္ရွင္းေရးသည္လည္း မ်ားစြာလိုအပ္ပါသည္။ မိဘအုပ္ထိန္းသူမ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ ကေလးငယ္မ်ား၏ တစ္ကိုယ္ေရသန႔္ရွင္းမႈကို အထူးဂ႐ုစိုက္ရန္လိုအပ္ပါသည္။ (၁) အိပ္ရာထခ်ိန္ သန႔္ရွင္းေရး ကလးငယ္မ်ား အိပ္ရာထလာပါက မ်က္ႏွာသစ္ေပးျခင္း၊ သြားတိုက္ေပးျခင္း၊ လက္ေဆးေပးျခင္းႏွင့္ ေခါင္းၿဖီးေပးျခင္း စသည့္သန႔္ရွင္းေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ေဆာင္႐ြက္ေပးရပါမည္။ ကေလးမ်ားကိုလည္း မနက္ေစာေစာ အိပ္ရာထကတည္းက ကိုယ္တိုင္လုပ္ကိုင္ႏိုင္ရန္ ေလ့က်င့္ေပးရပါမည္။ (၂) လက္သန႔္ရွင္းေရး ကေလးငယ္မ်ားအား ငယ္စဥ္ကတည္းကပင္ လက္ေဆးျခင္းကို စနစ္တက် ေဆာင္႐ြက္လာတတ္ေစရန္ သင္ေပးရပါမည္။ လက္ကိုေရေဆး၊ ဆပ္ျပာတိုက္၊ သန႔္စင္ေစရန္ လက္ႏွစ္ဖက္ပြတ္တိုက္ျခင္းကို လက္ေတြ႕ျပၿပီး သင္ေပးရပါမည္။ အစားမစားမီႏွင့္ အစာစားၿပီးတိုင္း၊ အိမ္ေမြးတိရစာၦန္မ်ားကို ကိုင္တြယ္ၿပီးတိုင္း၊ အညစ္အေၾကးစြန႔္ၿပီးတိုင္း၊ လက္ေဆးေသာ အေလ့အက်င့္ကိုလည္း […]
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္စဥ္ ကေလးတိုးသည္ ဆိုရာဝယ္
ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြ ဇီဝက့ကို ေျပာျပတတ္တာက “ဗိုက္ထဲမွာ လႈပ္တုတ္တုတ္ နဲ႔ ကေလးတိုးတာလား ဆရာ” “ကေလးက အခုခ်ိန္ထိ မတိုးေသးဘူး ၊ဆရာ ။ဘာလုပ္ရမလဲ ။” “ကေလးက တစ္ခ်ိန္လုံးလႈပ္ေနတာပဲ ၊အဲ့တာေကာင္းလား ၊ဆရာ ။” ထိုထိုေသာ အေမးေတြပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေတြအျပင္ စာဖတ္သူေတြပါ ဗဟုသုတရေအာင္ ဒီေဆာင္းပါးမွာ ကိုယ္ဝန္ေဆာင္ေနစဥ္ ကေလးတိုးျခင္းအေၾကာင္း ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ ကေလးတိုးတယ္ ဆိုတာ ဘာလဲ -မိခင္အေနနဲ႔ မိမိ ဗိုက္ထဲက ကေလးလႈပ္ေနတာ ကန္ေက်ာက္တာကို ကေလးတိုးတယ္လို႔ ေခၚပါတယ္။ ကေလး ဘာေၾကာင့္ တိုးရတာလဲ -ကေလးတိုးတယ္ဆိုတာ ကေလးအေနနဲ႔ အေၾကာအခ်ဥ္ ဆန႔္လႈပ္ရွားတာပါ ။ -ဒါ့အျပင္ ပတ္ဝန္းက်င္က အသံ ၊မိခင္စားလိုက္တဲ့ အစားအေသာက္ေတြေၾကာင့္လည္း ကေလးက တုန႔္ျပန္တဲ့အေနနဲ႔ […]
မိခင္ႏို႔ခ်ိဳ တိုက္ေကြၽးျခင္းနဲ႔ က်န္းမာေရး အက်ိဳးေက်းဇူးမ်ား
မိခင္ႏို႔ခ်ိဳ တိုက္ေကြၽးရင္ ကေလးအတြက္သာမက မိခင္အတြက္ပါ က်န္းမာေရးသုခနဲ႔ ျပည့္စုံပါတယ္။ ဘယ္လို က်န္းမာေရးသုခေတြလဲ ဆိုတာ သိခ်င္ၾကမယ္ ထင္ပါတယ္။ မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြၽးရင္ ေအာက္ပါ က်န္းမာေရးသုခမ်ားနဲ႔ျပည့္စုံပါတယ္။ -မိခင္ႏို႔တိုက္ေကြၽးတဲ့အခါ မိခင္နဲ႔ မိမိကေလး အၾကည့္ခ်င္းဆုံသျဖင့္ ပီတိေသာမနာသျဖစ္ကာ မိခင္မွာ စိတ္ဘဝင္ ႐ႊင္လန္းခ်မ္းေျမ့ရပါတယ္။ -ကေလးက မိခင္ႏို႔ကို စို႔တဲ့အခါ ေအာက္ဆီတိုစင္ ဆိုတဲ့ ေဟာ္မုန္းလ္ ထြက္လာကာ မိခင္နဲ႔ ကေလးၾကား ယုံၾကည္မႈတိုးလာေစကာ ေၾကာက္႐ြံ႕မႈေတြကို ေလ်ာ့နည္းေစပါတယ္။ -ထို ေအာက္ဆီတိုစင္သည္ မိခင္ရဲ႕ သားအိမ္ညႇစ္အားကို အားေပးသျဖင့္ မီးဖြားၿပီးေသြးသြန္တာကို ေလ်ာ့နည္းေစပါေသးတယ္။ -မိခင္ႏို႔ထဲမွာ မျပည့္ဝတဲ့ ဖက္တီးအက္ဆစ္ Poly unsaturated fatty acid ပါတဲ့အတြက္ အင္ဆူလင္အာနိသင္က်လို႔ ျဖစ္တဲ့ ဆီးခ်ိဳေသြးခ်ိဳနဲ႔ အဝလြန္ျခင္း ၊ ေသြးတိုးျခင္းမ်ားကို […]
ကေလးမ်ား ကိုယ္ခံအားေကာင္းမြန္ေအာင္ ေမေမတို႕က ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္သလဲ?
ေျပးလႊားကစားျခင္းနဲ႕ စူးစမ္းေဖြရွာျခင္းဟာ ကေလးမ်ားရဲ႕ ကိုယ္ခႏၶာၾကီးထြားဖြံ႕ျဖိဳးမႈနဲ႕ လူမႈဆက္ဆံေရးဖြံ႕ျဖိဳးမႈတို႕အတြက္ အေရးပါပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပဲ ေရာဂါပိုးမႊားေတြနဲ႕ ထိေတြ႕ႏိုင္ျပန္ပါတယ္။ ကေလးမ်ားအေနနဲ႕ က်န္းမာၾကံ႕ခိုင္ျပီး ေရာဂါပိုးမႊားေတြကို ခုခံကာကြယ္ႏိုင္ေအာင္ ဘယ္လိုေဆာင္ရြက္ေနလဲဆိုတာနဲ႕ပတ္သက္ျပီး ေမေမတစ္ခ်ိဳ႕ကို ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။ ကေလးေတြရဲ႕ ကိုယ္ခံအားျမွင့္တင္ဖို႕ က်န္းမာေရးအေလ့အက်င့္ေကာင္းေတြအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့အခါမွာ အာဟာရမွ်တစြာစားသံုးျခင္း၊ ဇင့္၊ ဗီတာမင္ (A, D, B6) တို႕လို ကိုယ္ခံအားျမွင့္တင္ေပးတဲ့ အေကာင္းဆံုးေသာအာဟာရဓာတ္ေတြပါဝင္တဲ့ ႏြားႏို႕ေသာက္သံုးျခင္းတို႕က အဓိကအခ်က္မ်ားျဖစ္တယ္လို႕ သူတို႕က တညီတညြတ္တည္း ဆိုခဲ့ပါတယ္။ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခိုင္ ခိုင္မိုဘိုင္း ႏွင့္ Queen Telecom မိုဘိုင္းဖုန္းဆိုင္ပိုင္ရွင္ သားေလးေယာက္ရွိ၊ အငယ္ဆံုး အစ္မမွာက သားေယာက်္ားေလးၾကီးပဲ ၄ ေယာက္ရွိပါတယ္။ ၃ ေယာက္ကေတာ့ အရြယ္ေရာက္ေနပါျပီ။ အခုသားအငယ္ဆံုးေလးကေတာ့ ၈ႏွစ္ရွိပါျပီ။ သားေလးက က်န္းမာေရးနဲ႕ပတ္သက္ရင္ ခ်ဴခ်ာတယ္ေျပာရမယ္။ […]
ေမေမလုိခ်င္တဲ့ သားေလးပါ ေမေမရယ္
ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ အလုပ္သင္ဆရာဝန္ဆင္းတုန္းက ဇာတ္လမ္းအဖုံဖုံကုိ ေတြ႔ၾကဳံရတယ္။ လူနာေတြရဲ႔ အခက္အခဲေတြ လူနာေတြရဲ႔ အေၾကာင္းေတြကုိ ထဲထဲဝင္ဝင္ေတြ႔ရတဲ့ အခ်ိန္ဆုိလည္း မမွားပါဘူး။ တစ္ေန႔ေတာ့ သားဖြားမီးယပ္ေဆာင္မွာ တာဝန္က်ေနတုန္း ေသြးဆင္းတဲ့ လူနာတစ္ေယာက္ ေရာက္လာတယ္။ လူနာရဲ႔ ရာဇဝင္ကုိ စမ္းသပ္ေမးျမန္းတာေတြ လုပ္ေတာ့ ရာသီမလာတာ ၅ လရွိျပီတဲ့။ ဘာေတြလုပ္လာေသးလည္းေမးေတာ့ ဘာမွမလုပ္လာဘူးတဲ့။ သူ႔အရင္အရင္ေတြကလည္း ဒီလုိပုံေတြနဲ႔ ကုိယ္ဝန္ဖ်က္ခ်ဖူးတဲ့ လူနာေတြ ခဏခဏေတြ႔ဖူးေတာ့ ဘာေတြလုပ္လာတာလည္း ေျပာ၊ ဘယ္သူကုိမွ တရားစြဲတာေတြ ဘာေတြမလုပ္ဘူးဆုိျပီး ေခ်ာ့ေမာ့ေမးရတာေပါ့။ ဒီေတာ့မွ အရပ္လက္သည္ဆီမွာ ကေလးဖ်က္ခ်လာတာပါတဲ့။ ဘယ္လုိနည္းနဲ႔ ဖ်က္ခ်လဲေမးေတာ့ ဗုိက္ထဲကုိ သစ္သားေခ်ာင္းထုိးထည့္ျပီး ေမႊလုိက္တာတဲ့။ တျခားသူေတြအတြက္သာ ဒီနည္းက မ်က္လုံးျပဴးစရာျဖစ္မယ္ ကုိယ္ေတြက ၾကဳံေနက်ေတြဆုိေတာ့ မထူးဆန္းေတာ့ပါဘူး။ ဒီလုိပဲ ကုိယ္ဝန္ဖ်က္ခ်တဲ့ သူေတြမွာ သစ္သားေခ်ာင္းေတြ […]
ပိုလီယိုေရာဂါအေၾကာင္း
ပိုလီယိုေရာဂါကို ေဆးပညာအရ Poliomyelitis လို႔ေခၚပါတယ္။ ဒီေရာဂါဟာ Poliovirus လို႔ ေခၚတဲ့ RNA အမ်ိဳးအစား ဗိုင္းရပ္ပိုး ဝင္ေရာက္လို႔ ျဖစ္တာပါ။ အလြန္ကူးစက္ျမန္ေသာ ေရာဂါျဖစ္ၿပီး ပိုလီယိုဗိုင္းရပ္ပိုး အမ်ိဳးအစား (၁)၊ (၂)၊ (၃) ဆိုၿပီး ရွိပါတယ္။ ဘယ္လိုနည္းနဲ႔ ဒီဗိုင္းရပ္စ္က ဝင္ေရာက္ကူးစက္တတ္လဲဆိုေတာ့ အစာလမ္းေၾကာင္း Faecal-oral route ကေနတဆင့္ ကူးစက္ပါတယ္။ ဆိုလိုတာက အစားအေသာက္ မသန႔္ရွင္းတာေတြ စားမိ၊ေသာက္မိရာကေန တဆင့္ပါ။ ေနာက္ၿပီး ပိုလီယိုေရာဂါရွိသူရဲ႕ တံေတြး၊ မစင္ ေတြနဲ႔ ထိမိရာကေနတဆင့္လည္း ကူးႏိုင္ပါတယ္။ ပိုလီယို ေရာဂါပိုးသည္ အသက္(၅)ႏွစ္ေအာက္ ကေလးငယ္မ်ားကို အဓိက ထိခိုက္ ကူးစက္တတ္ပါတယ္။ ပိုလီယိုေရာဂါပိုးကူးစက္တိုင္းေတာ့ အေၾကာေသေရာဂါမျဖစ္ပါဘူး။ ပိုလီယိုေရာဂါရဲ႕ လကၡဏာေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ […]
ကေလးငယ္မ်ားအတြက္ ပ်ားရည္က တကယ္ေကာင္းသလား
မိုးကေလး တဖြဲဖြဲနဲ႔ မီးပ်က္ကာ ပတ္ဝန္းက်င္ တစ္ခုလုံး အေမွာင္အတိဖုံးေနေသာ ညတစ္ညဝယ္ ။စာေရးသူလည္း ည ၉နာရီ ေဆးခန္းပိတ္ခ်ိန္ နီးၿပီမို႔ တပည့္ေက်ာ္ကို မွာစရာရွိတာ မွာေနခိုက္ ဝတ္ဆန္ဆိုသည့္ ကေလးမ တံခါး႐ြက္ၾကားက ဘြားခနဲ ေခါင္းျပဴကာ ဝတ္ဆန္။ ။ ဆရာ ၊ေဆးခန္း ပိတ္ေတာ့မလို႔လား ။ ဇီဝက ။ ။ ဟဲ့ ၊လန႔္လိုက္တာဟယ္ ။အသံေလး ဘာေလး ျပဳပါဦး ဟ ၊မိ ဝတ္ဆန္ရ ။ေအး ပိတ္ေတာ့မလို႔ ။ ဆို ဘာျဖစ္လို႔လဲ ။ ဝတ္ဆန္။ ။ ေဆာရီးေနာ္ ၊ဆရာ ။စက္႐ုံဖယ္ရီကား ေပၚက ဆင္းဆင္းခ်င္း ဆရာ့ဆီ အေျပးလာခဲ့တာ ။မမီေတာ့မွာစိုးလို႔။ ေမးစရာေလး ရွိလို႔ပါ […]
Dr 528 ႏွင့္ ရွာရွာေဖြေဖြေမးခြန္းမ်ား (၁)
အြန္လိုင္းအေမးအေျဖမွာ ဝင္ေျဖတာ ၁ႏွစ္ျပည့္ၿပီဆိုေတာ့ ရွာရွာေဖြေဖြ ထူးထူးဆန္းဆန္းေမးခြန္းေတြလည္း အမ်ားႀကီးႀကဳံရပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ပရိသတ္ေတြက တကယ့္ကိုေမးခြန္းေမးတာ ေတာ္ၾကပါတယ္။ထိုသူတို႔ ရွာရွာေဖြေဖြေမးထားတဲ့ ေမးခြန္းေတြကို အားလုံးဗဟုသုတရေအာင္ ေဆာင္းပါးအေနနဲ႔စုစည္းတင္ျပခ်င္ပါတယ္။ အခုအပိုင္း(၁)မွာေတာ့ အေရးေပၚသေႏၶတားေဆး(Emergency Oral Contraceptive Pills)နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ေမးခြန္းေတြကိုတင္ျပခ်င္ပါတယ္။ အရင္ဆုံးအေရးေပၚသေႏၶတားေဆးအေၾကာင္းကိုနည္းနည္းေျပာျပပါရေစ။ အေရးေပၚသေႏၶတားေဆး ထုတ္လုပ္တဲ့ရည္႐ြယ္ခ်က္က တကယ့္ကိုအေရးေပၚ အေျခအေနမွသာ ေသာက္ဖို႔ ထုတ္လုပ္ထားတာပါ။ ဘယ္လိုအေျခအေနေတြမွာ သုံးဖို႔ထုတ္ထားလဲဆိုေတာ့ ဥပမာ အလိုမတူဘဲ အႏိုင္က်င့္ခံရရင္၊ ကြန္ဒုံး အသုံးျပဳေနရင္းနဲ႔ မေတာ္တဆ ကြန္ဒုံးေပါက္ၿပဲသြားရင္၊ မလိုခ်င္တဲ့ ကိုယ္ဝန္ရတာမ်ိဳး မျဖစ္ေအာင္ ေနာက္ၿပီး ခရီးသြားရင္းနဲ႔ အတူေနခဲ့မိတယ္ ေရာက္ေနတဲ့ေနရာမွာ ေဆးဝယ္ဖို႔ကလည္းခ်က္ခ်င္းမလြယ္ဘူး။ ေနာက္တစ္ရက္ေလာက္မွ ေဆးဝယ္လို႔ရမယ္။ ဒါမွမဟုတ္ အတူေနတဲ့ညမွာ မိုးသက္ေလျပင္းေတြက်လို႔ ခ်က္ခ်င္းေဆးထြက္ဝယ္ဖို႔ အဆင္မေျပဘူး။ မနက္ျဖန္ သို႔မဟုတ္ သန္ဘက္ခါမွ ေဆးဝယ္လို႔ရမယ္။ စတဲ့အေျခအေနေတြ အတြက္ […]
ႏွစ္ႏွစ္ အထက္ ကေလးေတြ ကို ႏို႔တိုက္မယ္ ဆိုရင္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြၾကည့္သင့္သလဲ????
ႏွစ္ႏွစ္ အထက္ ကေလးေတြ ကို ႏို႔တိုက္မယ္ ဆိုရင္ ဘယ္လိုအခ်က္ေတြၾကည့္သင့္သလဲ???? အခု ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ ႏိုင္ငံ မွာ ေခတ္ကာလ ႏွင့္ အညီ မိဘေတြ ကလည္း မိမိတို႔ကေလးငယ္ေတြ အတြက္ ႏို႔ကို သတိတရ တိုက္လာၾကပါတယ္။ ဒီေတာ့ ႏို႔တိုက္တဲ့ ေနရာ မွာသတိထား သင့္တဲ့ အခ်က္ေလး ေတြ ပို အက်ိဳးရွိမယ့္ အခ်က္ေလးေတြကို ေတာ့ သိသင့္ပါတယ္။ အခုေနာက္ပိုင္း ႏို႔ေတြက လည္း တံဆိပ္မ်ိဳးစုံ နဲ႔ ေရာင္းလာၾကပါတယ္။ တႏိုင္တပိုင္ ႏြားႏို႔ က အစစူပါမားကတ္ ေတြ မွာ ေရာင္း တဲ့ fortified milk (အာပာာရထပ္ျဖည့္ ထားေသာႏို႔) ေတြအထိေ႐ြးခ်ယ္စရာေတြရွိလာပါတယ္။Fortified Milk မွာ […]